Ροή
Στα 25 δισ. ευρώ ανέρχεται το ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων υποδομών στην Ελλάδα σύμφωνα με την ετήσια μελέτη της PwC Ελλάδας «Υποδομές - Χρηματοδοτώντας το μέλλον». Η μελέτη εξετάζει τα έργα υποδομών (μεταφορές, ενέργεια, αναβάθμιση τουριστικού προϊόντος, ύδρευση και διαχείριση αποβλήτων) που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη ή σε προχωρημένο σχεδιασμό.
Βάσει της μελέτης, από το σύνολο των 25 δισ. ευρώ, τα 10,6 δισ. ευρώ αντιστοιχούν σε έργα ενέργειας ενώ 7,4 δισ. και 4,3 δισ. ευρώ σε έργα σιδηρόδρομων και αυτοκινητόδρομων αντίστοιχα. Τα έργα τουριστικών υποδομών και διαχείρισης αποβλήτων αντιστοιχούν σε μικρότερα ποσά ύψους 1,3 δισ. ευρώ και 0,9 δισ. ευρώ αντίστοιχα.
Από τα 88 έργα υποδομών, 51 βρίσκονται σε στάδιο προχωρημένου σχεδιασμού και 37 σε εξέλιξη. Το 33% του ανεκτέλεστου υπολοίπου αντιστοιχεί σε έργα η υλοποίηση των οποίων έχει ήδη ξεκινήσει, ενώ έργα αξίας 0,5 δισ. ευρώ αναμένεται να παραδοθούν εντός του 2019. Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο ότι 32 έργα αξίας 8,2 δισ. ευρώ, δεν έχουν σαφές χρονοδιάγραμμα έναρξης και ολοκλήρωσης.
Όπως αποτυπώνεται στη μελέτη, τα έργα υποδομών στην Ελλάδα χαρακτηρίζονται από σημαντικές καθυστερήσεις τόσο στον σχεδιασμό όσο και στην υλοποίηση. Πιο συγκεκριμένα, κατά μέσο όρο η καθυστέρηση για την έναρξη υλοποίησης ενός έργου προσεγγίζει τους 23 μήνες ενώ αντίστοιχα η ολοκλήρωση του, τους 28 μήνες. Κατά κύριο λόγο αυτές οφείλονται στον ατελή σχεδιασμό, στην εξασφάλιση πολιτικής συναίνεσης αλλά και σε δυσκολίες στην εκτέλεση (π.χ. απαλλοτριώσεις, ανασχεδιασμοί). Το τρέχον ανεκτέλεστο υπολείπεται του ιστορικού ρυθμού επενδύσεων κατά περίπου 4,1 δισ. ευρώ μέχρι το 2024, το οποίο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη κατά 0,8π.μ. ετησίως.
Για τη μείωση των καθυστερήσεων και την εξασφάλιση ιδιωτικής και ευρωπαϊκής χρηματοδότησης είναι αναγκαία η δημιουργία κεντρικού μηχανισμού σχεδιασμού και παρακολούθησης υποδομών, κοντά στο μοντέλο της Ειδικής Γραμματείας ΣΔΙΤ
Ο Κώστας Μητρόπουλος, Εντεταλμένος Σύμβουλος PwC Ελλάδας δήλωσε σχετικά: «Όπως είναι αναμενόμενο η κρίση έχει επηρεάσει και τον τομέα των υποδομών στην Ελλάδα. Αξίζει να αναφερθεί ότι μεταξύ 2009 και 2018 η συνολική αξία των επενδύσεων σε υποδομές μειώθηκε κατά €13 δισ., δημιουργώντας ένα μεγάλο επενδυτικό κενό. Αναγνωρίζοντας ότι οι επενδύσεις σε έργα υποδομών έχουν οικονομικό πολλαπλασιαστή 1,8, είναι προφανής η σημαντικότητα του κλάδου στην ανάπτυξη της χώρας. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η βελτίωση του σχεδιασμού και της προετοιμασίας των έργων και η κινητοποίηση των αναγκαίων κεφαλαίων».
O Κυριάκος Ανδρέου, Partner και Advisory Leader, PwC Ελλάδας, σημείωσε: «Αναγνωρίζοντας τη δυναμική του κλάδου των υποδομών, ταυτόχρονα με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, είναι σημαντική η χάραξη ενός νέου λειτουργικού μοντέλου. Η δημιουργία ενός κεντροποιημένου μηχανισμού, σχεδιασμού, αξιολόγησης και διαχείρισης όλων των μεγάλων έργων υποδομών θα είχε θετικά αποτελέσματα στην διαχείριση των επενδύσεων, τη μείωση των καθυστερήσεων και τον έλεγχο της υλοποίησης».
