Ροή
Μια ευρύτερη ευνοϊκή λύση για τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια επεξεργάζεται η κυβέρνηση προκειμένου να διαδεχθεί τον Νόμο Κατσέλη –έναν νόμο που αποτελεί «κόκκινο πανί» για τις τράπεζες αλλά και τους Θεσμούς αφού λόγω αυτού βρίσκονται σήμερα σε εκκρεμότητα υποθέσεις ύψους 13 δισ. ευρώ.
Αυτό αναφέρουν στο insider.gr πηγές με γνώση των διαδικασιών, οι οποίες εξηγούν ότι το σκεπτικό κυβέρνησης και Θεσμών είναι να διαμορφωθούν εκείνες οι συνθήκες που θα επιτρέψουν στους δανειολήπτες να αρχίσουν να αποπληρώνουν τα κόκκινα δάνειά τους. Το πλαίσιο-ομπρέλα που εξετάζεται θα αφορά δάνεια με εξασφάλιση αστικά ακίνητα, ενώ ασκούνται πιέσεις να περιλαμβάνονται σε αυτό και ελεύθεροι επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις.
Αυτό που έχει ξεκαθαριστεί μέχρι στιγμής είναι ότι θα περιλαμβάνει κόκκινα στεγαστικά δάνεια, ανεξάρτητα από το εάν πρόκειται για πρώτη ή μη κατοικία, αφού αυτός είναι ένας διαχωρισμός που οι τράπεζες δυσκολεύονται να κάνουν, αναφέρει η ίδια πηγή. Το ύψος των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων ανέρχεται σε 62 δισ. ευρώ σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδος τον Νοέμβριο, ποσοστό ίσο με το 44,3% των συνολικών στεγαστικών δανείων.
Σε αντίθεση με τον Νόμο Κατσέλη που παρείχε προστασία στα όρια της «ασυλίας» δεδομένων των πολυετών δικαστικών διαδικασιών –γεγονός που εκμεταλλεύτηκαν κατά κόρον οι στρατηγικοί κακοπληρωτές- το νέο καθεστώς θα απευθύνεται σε ένα ευρύ φάσμα δανειοληπτών που δεν μπορούν να εξυπηρετούν το δάνειό τους για δύο λόγους: πρώτον γιατί η αξία του ακινήτου υπολείπεται σημαντικά το ύψος του δανείου μετά τη «βουτιά» στις τιμές των ακινήτων και, δεύτερον, επειδή η οικονομική τους κατάσταση έχει επιδεινωθεί σημαντικά στη διάρκεια της 10ετούς κρίσης.
«Κούρεμα» από τις τράπεζες
Όσον αφορά στην αξία του ακινήτου, αυτό που εξετάζει το Υπουργείο είναι να υποχρεώσει τις τράπεζες να κάνουν κούρεμα της οφειλής με βάση τη διαφορά ανάμεσα στην εμπορική αξία του ακινήτου και τον τρέχον υπόλοιπο της οφειλής. Εάν, για παράδειγμα, η αξία του ακινήτου είναι 100 ευρώ, ενώ το υπόλοιπο του δανείου είναι 140 ευρώ, αυτό σημαίνει ότι ο εξεταζόμενος δείκτης ισούται με 140%. Αυτό το παράδοξο οφείλεται στο ότι στην Ελλάδα δόθηκαν κατά κόρον τα λεγόμενα «balloon loans» -δάνεια δηλαδή που υπερέβαιναν την αξία του ακινήτου. Επιπλέον, τα πρώτα 15 χρόνια ενός στεγαστικού δανείου ο οφειλέτης πληρώνει κυρίως τόκους και ελάχιστο κεφάλαιο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, το κεφάλαιο να παραμένει σήμερα σχεδόν άθικτο.
Το σχέδιο ΕΣΤΙΑ που έχει καταρτιστεί στην Κύπρο προβλέπει κούρεμα για το ποσό του δανείου που υπερβαίνει την εμπορική αξία του ακινήτου. «Το μέτρο αυτό είναι πολύ γενναίο για τα ελληνικά δεδομένα και δύσκολα μπορεί να εφαρμοστεί εδώ», αναφέρουν εποπτικές πηγές. Για τις τράπεζες, οποιοδήποτε κούρεμα κάτω από το 120% αποτελεί «κόκκινο πανί», καθώς δεν έχουν λάβει τις αναγκαίες προβλέψεις και οποιαδήποτε απομείωση πάνω από αυτά τα επίπεδα θα οδηγήσει σε ζημιές, εξηγούν.
Επιδότηση από το Κράτος
Το δεύτερο σκέλος του σχεδίου περιλαμβάνει επιδότηση δόσης για τους οικονομικά πολύ ασθενείς. Το ύψος της επιδότησης, καθώς και ποιοι θα τη δικαιούνται, θα εξαρτηθεί συνδέεται με εισοδηματικά κριτήρια και στο σημείο αυτό αναμένεται να «κοπεί» σημαντικό μέρος των δανειοληπτών.
Τόσο τα εισοδηματικά κριτήρια, όσο και το όριο ένταξης στο καθεστώς με βάση την εμπορική αξία του ακινήτου, είναι αντικείμενο σκληρού παζαριού ανάμεσα σε κυβέρνηση, τράπεζες και επόπτες. Για το όριο της ένταξης, οι τράπεζες πιέζουν να διαμορφωθεί κοντά στο 100.000, οι Θεσμοί ζητούν ακόμη χαμηλότερα, ενώ η κυβέρνηση θέλει να δώσει στους δανειολήπτες «ό,τι καλύτερο μπορεί». Οι Θεσμοί, όμως, δεν θέλουν να προκριθεί μια λύση που θα καταδικάζει σε ακόμη μεγαλύτερες απώλειες τις τράπεζες ή θα «δένει τα χέρια» τους στη μάχη κατά των κόκκινων δανείων. Για την κυβέρνηση, προέχει η κατάρτιση ενός ευνοϊκού πλαισίου με φιλολαϊκά χαρακτηριστικά, ιδίως τη στιγμή εν μέσω προεκλογικής περιόδου.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ευρωπαϊκές πηγές αναφέρουν ότι οι εν λόγω διαδικασίες είναι χρονοβόρες και απαιτούν χρόνο. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνουν πληροφορίες που θέλουν τον Νόμο Κατσέλη να παρατείνεται τουλάχιστον έως το τέλος Μαρτίου, αν και κυβερνητικές πηγές εκφράζουν αισιοδοξία ότι ενδεχομένως να μην χρειαστεί. Την ίδια ώρα, η ομάδα εργασίας που έχουν συστήσει οι τράπεζες εργάζεται εντατικά για την εύρεση μιας κοινώς αποδεκτής λύσης, ενώ την επόμενη εβδομάδα θα παρουσιαστούν στους Θεσμούς οι βασικές παράμετροι της λύσης αυτής και από τις αντιδράσεις τους θα εξαρτηθεί εν πολλοίς το χρονοδιάγραμμα του νέου σχεδίου.
