Σε ιστορική συμφωνία για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής κατέληξαν οι ηγέτες 195 χωρών στο Παρίσι, μετά το «ναυάγιο» της Κοπεγχάγης πριν από έξι χρόνια που αποτέλεσε μια από τις μεγαλύτερες μαύρες σελίδες την ιστορία της προστασίας του πλανήτη.
«Η συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα υιοθετήθηκε», δήλωσε συγκινημένος το Σάββατο ο Laurent Fabius, γάλλος υπουργός Εξωτερικών και πρόεδρος της 21ης διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα (COP21), χτυπώντας το ξύλινο σφυρί του στο βήμα του συνεδριακού κέντρου του Μπουρζέ, νότια του Παρισιού.
Έξι ολόκληρα λεπτά χειροκροτήθηκε από τους παρευρισκόμενους η θριαμβευτική αυτή δήλωση που αποτελεί μια «αχτίδα» φωτός στην παγκόσμια προσπάθεια καταπολέμησης της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Για να περιορισθεί η κλιματική απορρύθμιση που διαπιστώνεται μέσα από τον πολλαπλασιασμό των κυμάτων καύσωνα, των ξηρασιών και των πλημμυρών, καθώς και της επιτάχυνσης της τήξης των παγετώνων, η συμφωνία επικυρώνει τον πολύ φιλόδοξο στόχο να περιοριστεί η άνοδος της θερμοκρασίας «αρκετά κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου».
Καλεί μάλιστα τα συμβαλλόμενα μέρη «να συνεχίσουν τις προσπάθειες για να περιοριστεί η άνοδος στον 1,5 βαθμό Κελσίου» σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, ένα αίτημα των πιο ευάλωτων χωρών. Έως τώρα ο στόχος ήταν οι 2 βαθμοί Κελσίου.
Η αρωγή για το κλίμα προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, που πρόκειται να φθάσει τα 100 δισ. δολάρια ετησίως το 2020, θα πρέπει να είναι το κατώτερο επίπεδο και να αναθεωρηθεί προς τα πάνω. Αυτή ήταν επίσης μια ισχυρή απαίτηση των χωρών του Νότου.
Στην ολομέλεια, η συμφωνία έγινε δεκτή με ενθουσιώδεις ομιλίες και μόνο η Νικαράγουα εξέφρασε επιφυλάξεις.
Τι δήλωσαν οι αξιωματούχοι των κρατών
Η Edna Molewa, η νοτιοαφρικανή υπουργός Περιβάλλοντος, η χώρα της οποίας προεδρεύει της μεγαλύτερης ομάδας κρατών, της G77+Κίνα (134 χώρες), είδε στη συμφωνία «μια στροφή προς έναν καλύτερο και ασφαλέστερο κόσμο».
«Μπορούμε να επιστρέψουμε στη χώρα μας και να θέσουμε σε εφαρμογή αυτή την ιστορική συμφωνία», δήλωσε εκφράζοντας τη χαρά της γι' αυτό εξ ονόματος των ανεπτυγμένων χωρών η αυστραλή υπουργός Julie Bishop.
«Η ιστορία θα κρίνει το αποτέλεσμα όχι στη βάση της σημερινης συμφωνίας, αλλά απ' αυτά που θα κάνουμε από σήμερα», επισήμανε από την πλευρά του ο Thoriq Ibrahim, υπουργός Περιβάλλοντος των Μαλδίβων και πρόεδρος της ομάδας των Μικρών Νησιωτικών Κρατών.
«Μένει ακόμη να γίνει πολλή δουλειά», τόνισε η γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel, προσθέτοντας πως η συμφωνίας είναι ωστόσο ένα σημάδι ελπίδας.
«Το πρόβλημα δεν λύθηκε, όμως η συμφωνία του Παρισιού (...) εγκαθιδρύει το βιώσιμο πλαίσιο που έχει ανάγκη ο κόσμος για να επιλύσει την κλιματική κρίση», επισήμανε με τη σειρά του ο αμερικανός πρόεδρος Barak Obama.
Επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης
Αντανακλώντας τα αισθήματα πολλών μεγάλων ΜΚΟ, η Greenpeace δήλωσε πως η συμφωνία σηματοδοτεί μια «καμπή» και εξορίζει την ενέργεια από ορυκτά καύσιμα «στην κακή πλευρά της Ιστορίας».
Το σύμφωνο, το οποίο θα τεθεί σε ισχύ το 2020, αναμένεται ότι θα επιτρέψει να επαναπροσανατολιστεί η παγκόσμια οικονομία προς ένα μοντέλο χαμηλού άνθρακα. Μια τέτοια επανάσταση σημαίνει και μια προοδευτική εγκατάλειψη των ορυκτών πόρων (άνθρακας, πετρέλαιο, αέριο) που κυριαρχούν ευρέως στην παγκόσμια παραγωγή ενέργειας, μια ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τεράστιες ενεργειακές οικονομίες ή ακόμη μια αυξημένη προστασία των δασών.
Η συμφωνία υπογραμμίζει τη σημασία που έχει το να δοθεί μια τιμή στον άνθρακα ώστε να τονωθούν οι επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια.
Οι στόχοι των χωρών που είχαν ανακοινωθεί ενόψει της COP για τη μείωση των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου θέτουν σ' αυτό το στάδιο τον πλανήτη σε μια πορεία για άνοδο της θερμοκρασίας κατά 3 βαθμούς Κελσίου.
Η συμφωνία εγκαθιδρύει έναν μηχανισμό που επιβάλλει την αναθεώρηση των στόχων αυτών προς τα πάνω κάθε πέντε χρόνια, όμως μόνο από το 2025 -- πολύ αργά σύμφωνα με τις μκο και τους επιστήμονες, ορισμένοι από τους οποίους δεν κρύβουν τον σκεπτικισμό τους.
Τι λένε οι ειδικοί
«Στους +2 βαθμούς Κελσίου, το κλίμα θα είναι ήδη πολύ διαφορετικό από σήμερα», υπενθυμιζει ο κλιματολόγος Jean Jouzel. «Όμως οι 2 βαθμοί Κελσίου ή λιγότερο είναι ο στόχος που πρέπει να τηρήσουμε αν θέλουμε να έχουμε στο τέλος του αιώνα έναν κόσμο στον οποίο να μπορούμε να προσαρμοστούμε».
«Η επίτευξη αυτού του στόχου απαιτεί να αφήσουμε τα ορκυτά καύσιμα μέσα στο έδαφος, να μην τα εκμεταλλευθούμε, όμως τίποτα δεν έχει λεχθεί για το πώς θα γίνει αυτό», υπογραμμίζει ο Nick Hewitt, καθηγητής χημείας της ατμόσφαιρας στο πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ στη Βρετανία, σύμφωνα με τον οποίο «υπάρχουν σημαντικοί λόγοι για να είναι κανείς επιφυλακτικός».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
