Ροή
Ισχυρό «τείχος» προστασίας απέναντι στην επανάσταση των ρομπότ επιχειρεί να χτίσει η νέα γενιά – και δη οι σύμβουλοι καριέρας τους – μπροστά στον κίνδυνο απώλειας χιλιάδων θέσεων εργασίας στο εγγύς μέλλον.
Τη δεδομένη στιγμή την πιο δύσκολη «αποστολή» αναλαμβάνουν οι σχολικοί σύμβουλοι επαγγελματικού προσανατολισμού, οι οποίοι απεύχονται να επιβεβαιωθούν οι δυσοίωνες προβλέψεις των οικονομολόγων. Τι προβλέπουν; Χιλιάδες θέσεις εργασίας θα χαθούν μια για πάντα μέχρι να βγουν στην αγορά εργασίας οι σημερινοί… μαθητές.
Σύμφωνα με έρευνα των Carl Benedikt Frey και Michael Osborne, κορυφαίων οικονομολόγων του Oxford University, σχεδόν ένα στα δύο επαγγέλματα στις ΗΠΑ απειλείται με εξαφάνιση λόγω της επανάστασης της ρομποτικής και της επιστήμης της πληροφορικής. Τα στοιχεία της εν λόγω έρευνας αφορούν προβλέψεις για την επόμενη 20ετία. Τα δύο τρίτα των επαγγελμάτων που κινδυνεύουν να χαθούν βρίσκονται στην Ινδία.
Την ώρα που οι εργαζόμενοι εκφράζουν έντονη ανησυχία πως τα ρομπότ θα «κλέψουν» τις δουλειές τους, οι δάσκαλοι στα σχολεία ανά τον πλανήτη αναζητούν εναγωνίως τρόπους προκειμένου, με όπλο την εκπαίδευση, η νέα γενιά να αποφύγει μια τέτοια μοίρα.
Πρόκειται άλλωστε για μια τακτική, η οποία απέδωσε στο πρόσφατο παρελθόν. Όταν το τελευταίο κύμα «αυτοματοποίησης» έφτασε στις χώρες του αναπτυγμένου κόσμου, οι αρμόδιες αρχές αποφάσισαν πως «στην εκπαίδευση βρίσκεται η απάντηση». Εάν οι μηχανές απειλούν να υποκαταστήσουν το ανθρώπινο δυναμικό, τόσο περισσότερο θα πρέπει να χρησιμοποιούν το μυαλό τους οι εργαζόμενοι.
Οι ΗΠΑ έχουν επενδύσει πολύ στη «βιομηχανία» της εκπαίδευσης και μάλιστα με ικανοποιητικά αποτελέσματα. Ολοένα και περισσότεροι εργαζόμενοι ανέπτυξαν ισχυρά προσόντα, μέσω των οποίων κατόρθωσαν και καλύτερες επαγγελματικές ευκαιρίες να βρουν, αλλά και υψηλότερες απολαβές να λάβουν.
«Η βιομηχανική επανάσταση έδωσε πυροδότησες έναν αγώνα δρόμου μεταξύ τεχνολογίας και εκπαίδευσης. Κατά τον 20ο αιώνα, νικητής αναδείχθηκε ο άνθρωπος, μέσω της εκπαίδευσης», σχολιάζουν οι οικονομολόγοι Andrew McAfee και Erik Brynjolfsson.
Ο επόμενος αγώνας δρόμου θα είναι ενάντια στην τεχνολογία που υποκαθιστά το ανθρώπινο μυαλό και την ανθρώπινη δύναμη. Μηχανές που μαθαίνουν αλγόριθμους έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται ανάρπαστες στους κύκλους των τραπεζιτών και των traders διεθνώς.
«Ο πυρήνας της σχολικής εκπαίδευσης βασίζεται στην ανάπτυξη των βασικών γνωστικών ικανοτήτων, ανάγνωση, γραφή, αριθμητική», ανέφερε σε πρόσφατη ομιλία του ο Andy Haldane, επικεφαλής οικονομολόγος της Bank of England. «Οι έξυπνες μηχανές έχουν από καιρό ξεπεράσει την ικανότητα των ανθρώπων στην ανάγνωση και την αριθμητική. Και πλέον εργάζονται ταχύτατα, ώστε να αφήσουν… πίσω τους το ανθρώπινο είδος και στη γραφή. Το γεγονός αυτό γεννά εύλογα ερωτηματικά αναφορικά με το εάν υπάρχουν άλλες ικανότητες που να μπορεί να αναπτύξει ο άνθρωπος και μέσω των οποίων να μπορεί να κερδίσει συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των μηχανών», είχε εξηγήσει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Bank of England.
Το ζητούμενο, λοιπόν, είναι ένα: Ποιες ικανότητες πρέπει να διδαχθούν τα παιδιά μας ώστε να θωρακίσουν τις μελλοντικές τους καριέρες απέναντι στις έξυπνες μηχανές της ρομποτικής;
Πως θα είσαι δημιουργικός
Ακόμη κι αν η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να δίνει απαντήσεις σε δύσκολα προβλήματα και μάλιστα με τρόπο εξαιρετικά μεθοδικό, το ανθρώπινο μυαλό έχει ένα μεγάλο ατού, το οποίο πρέπει να επιστρατεύσει σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό: Τη φαντασία. Με την ανάπτυξη της φαντασίας ο καθένας μπορεί να γίνει πιο δημιουργικός και πιο πειστικός. «Δεν είναι κακό να επενδύει κανείς στη δημιουργική εκπαίδευση. Πρόκειται για μια από τις λίγες ικανότητες που πρέπει να παραμείνουν ζωντανές μετά την επανάσταση της αυτοματοποίησης», σχολιάζει ο Stian Westlake, επικεφαλής της Nesta, της βρετανικής ένωσης καινοτομίας.
«Xώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία έχουν αναπτύξει πολύ ισχυρή δημιουργική οικονομία», προσθέτει.
Πως θα είσαι καλός
Υπάρχουν αρκετές μηχανές που έχουν μάθει να δείχνουν ότι… νοιάζονται, αλλά το ανθρώπινο συναίσθημα δεν μπορούν με τίποτα να το φτάσουν. Η ικανότητα του ανθρώπου να αισθανθεί δεν είναι κάτι που μπορεί εύκολα να υποκατασταθεί από ένα ρομπότ. Πρόκειται για τη γνωστή, πλέον, σε όλους συναισθηματική νοημοσύνη.
Το εάν αυτές οι ικανότητες μπορούν να διδαχθούν αποτελεσματικά και άμεσα είναι ένα ερώτημα με αβέβαιη, για την ώρα, απάντηση.
Θυμήσου τα βασικά
Ακόμη κι αν η τυπική ηλικία της τεχνητής νοημοσύνης τείνει προς το τέλος της, οι ειδικοί συστήνουν κάθε προσπάθεια περαιτέρω τόνωσης των βασικών γνωστικών ικανοτήτων, ήτοι της ανάγνωσης, της γραφής και της αριθμητικής.
