Ροή
Δυο χρόνια μετά την ιστορική συμφωνία για το Κλίμα, τον Δεκέμβριο του 2015 στο Παρίσι, η ανθρωπότητα δείχνει να βρίσκεται σε καλό δρόμο, για να αποκτήσει επιτέλους κοινό βηματισμό και να προχωρήσει στην υλοποίηση των επιταγών της συμφωνίας του Παρισιού. Μάλιστα όχι μόνο αυτό, αλλά δείχνει να αντιλαμβάνεται τα διορθωτικά, βελτιωτικά και υποστηρικτικά μέτρα που απαιτούνται για να κάνουν τη συμφωνία εκείνη ουσιαστική λύση στο μοναδικό πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, όπως ότι το όριο ανόδου της θερμοκρασίας πρέπει να είναι 1,5ο και όχι 2ο βαθμοί Κελσίου.
Ηγέτες ανά τον πλανήτη στρατεύονται στην προσπάθεια αναχαίτισης της κλιματικής αλλαγής. Ο όρος «κλιματική αλλαγή» έχει πλέον παρεισφρήσει στις επίσημες ομιλίες όλων των ηγετών, ακόμη και δικών μας.
Θα μου πείτε και θα συμφωνήσω, πως τα λόγια από την πράξη διαφέρουν πάρα πολύ.
Ιδιαίτερα στη χώρα μας.
Αλλά και μόνο το γεγονός ότι αναγκάζονται να αναφέρονται στην κλιματική αλλαγή, ακόμη και αν δεν έχουν πειστεί τελείως, υποδηλώνει ότι υποκύπτουν στην πίεση που ασκεί η λεγόμενη κοινή γνώμη. Και για να υποκύπτουν, σημαίνει πως οι επικοινωνιολόγοι τους εκτιμούν πως αυτή η πίεση είναι σημαντική. Και αυτό συνιστά ήδη μια νίκη.
Αφού λοιπόν, κερδίσαμε την πρώτη μάχη, είμαι αισιόδοξος ότι θα κερδίσουμε και τον πόλεμο.
Φυσικά δεν απουσιάζουν οι αρνητές, μερικοί εκ των οποίων είναι ηχηρά ονόματα.
Αφήνοντας, για σήμερα τουλάχιστον, στην άκρη θεωρίες συνωμοσίας, πρέπει να θυμηθούμε ότι στις μεγάλες καταστροφές πάντα υπήρχαν κάποιοι που δεν καταλάβαιναν ή δεν δεχόντουσαν την πραγματικότητα.
Από την Πομπηία μέχρι τον Τιτανικό. Αλλά to κύριο χαρακτηριστικό των «δεινοσαύρων» είναι η αδυναμία τους να προσαρμοστούν στις αλλαγές. Κι έτσι αναπόφευκτα έρχεται το τέλος τους, όπως θα γίνει και τώρα. Αρκεί να μην πάρουν και τους υπόλοιπους στο λαιμό τους…. Πιστεύω πάντως, ότι η δυναμική που παρατηρείται διεθνώς, θα τους οδηγήσει στην απομόνωση.
Γιατί όντως η δυναμική της αντίδρασης της ανθρωπότητας είναι για πρώτη φορά τόσο εντυπωσιακή. Κάτι που δεν ήταν προφανές όταν έληξε το COP22 στο Μαρόκο, όπου μάλλον το σοκ της εκλογής Τραμπ είχε επηρεάσει αρνητικά το κλίμα.
Η αρχή έγινε φέτος στη Βόννη με το COP23 και η συνέχεια δόθηκε ένα μήνα μετά στο Παρίσι, στην ειδική διάσκεψη για να τιμηθεί η συμφωνία του Παρισιού του 2015. Το σημαντικό χαρακτηριστικό αυτής της διεθνούς δραστηριότητας, είναι ότι για πρώτη φορά δεν εξαντλείται στα λόγια και στις εξαγγελίες, αλλά προχωράει σε πράξεις και μάλιστα στις πιο καθοριστικές πράξεις που θα μπορούσε κανείς να περιμένει για να πειστεί για την ειλικρίνεια των εξαγγελιών: σε οικονομικές δεσμεύσεις.
Όπου πλέον πια οι αγγλικές εκφράσεις “money talks, shit walks” και “put your money where your mouth is” αποκτούν σαφές περιεχόμενο.
Νομίζω πως η ξεκάθαρη οικονομική διάσταση της αφύπνισης της ανθρωπότητας σηματοδοτεί ένα καινούργιο κεφάλαιο στην ιστορία της προσπάθειας αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.
Ας ευχηθούμε να είναι το τελευταίο κεφάλαιο πριν το happy end.
Όχι, φυσικά και δεν λύσαμε το πρόβλημα.
Οι οικονομικές δεσμεύσεις που αναφέρθηκαν πιο πάνω, όσο εντυπωσιακές και αν είναι υπολείπονται σημαντικά των απαιτουμένων για να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι. Και μάλιστα υπολείπονται πολύ. Απαιτείται επιπλέον περίπου 1 τρις δολάρια το χρόνο, που προφανώς δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό.
Επομένως, ο κίνδυνος να ξεπεράσει η άνοδος της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας εδάφους τους 1,5 βαθμούς Κελσίου παραμένει μεγάλος.
Πολύ μεγάλος μάλιστα, ώστε να δικαιολογεί και τη σχετική ανησυχία.
Το γιατί μπορεί να συμβεί αυτό είναι , δυστυχώς, πολύ απλό.
Το λεγόμενο business as usual σενάριο, δηλαδή αν πορευτούμε ως ανθρωπότητα ως έχουν τα πράγματα αυτή τη στιγμή, με τις δεσμεύσεις που είχαμε δηλώσει ότι θα αναλάβουμε, η θερμοκρασία εκτιμάται ότι μπορεί να ανέβει έως και 3,5-4 βαθμούς Κελσίου.
Τα δείγματα γραφής των συνεπειών της καταστροφικής κλιματικής αλλαγής είναι τέτοια και τόσο συχνά πλέον παγκοσμίως, που νιώθω πως δεν χρειάζεται να καταγράψω εδώ τι θα σημαίνει για όλους μας άνοδος μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 3 ή 4 βαθμούς Κελσίου.
Δυστυχώς για εμάς η κλιματική αλλαγή έχει πάψει προ πολλού να αποτελεί μελλοντική απειλή. Είναι παρούσα εδώ και κάνει γνωστή σχεδόν καθημερινά τη θανατηφόρα παρουσία της.
Και όχι πια σε απομακρυσμένες εξωτικές περιοχές, τις οποίες παρακολουθείς συγκινημένος και αλληλέγγυος από τον συμβολικό καναπέ σου, αλλά δίπλα σου.
Σε αγγίζει πια.
Και αυτό πρέπει να είναι και το κρίσιμο σημείο που έγειρε την πλάστιγγα.
Ότι η ανθρωπότητα επιτέλους πίστεψε την πραγματικότητα που βίωνε και επομένως την επιστήμη.
Δυστυχώς αυτό συνέβη , αφού πρώτα η ανθρωπότητα έθεσε τα δάχτυλα της επί τον τύπον των ήλων της κλιματικής αλλαγής. Έτσι, όμως, χρειάστηκε περισσότερος χρόνος και περισσότερες προσπάθειες των λίγων που έβλεπαν πιο μακριά και σεβόντουσαν την επιστήμη και τον πλανήτη και δυστυχώς περισσότερα θύματα και μεγαλύτερες καταστροφές, αλλά κάλλιο αργά παρά ποτέ…
Αρκεί το «αργά», να μην είναι πολύ αργά. Και στην κλιματική αλλαγή υπάρχει και αυτή η διάσταση. Δεν έχουμε απεριόριστο χρόνο αντίδρασης. Κι έχουμε ήδη αργήσει.
Και θα τα είχαμε αποφύγει όλα αυτά ή τουλάχιστον τα χειρότερα, αν δεχόμασταν εξ αρχής τα συμπεράσματα της επιστήμης.
Τα οποία έπρεπε να γίνονται δεκτά εξ ορισμού, αφού αντανακλούν την πραγματικότητα.
Και εν προκειμένω πάνω από το 97% των σχετικών επιστημόνων υποστήριζε εδώ και χρόνια ότι η κλιματική αλλαγή είναι μια πραγματικότητα για την οποία ευθύνονται οι ανθρώπινες δραστηριότητες.
Αυτό το επιστημονικά τεκμηριωμένο συμπέρασμα δείχνει να έχει γίνει επιτέλους κατανοητό από αυτούς των οποίων η γνώμη και οι αποφάσεις μετράνε για όλους μας.
Φαίνεται, λοιπόν, πως ναι, επιτέλους το κλίμα άλλαξε
Κι έτσι μετά από χρόνια, η απάντηση στο ευφυές σλόγκαν της προηγούμενης δεκαετίας:
«Το κλίμα άλλαξε. Εμείς;»
Είναι: «Ναι, αλλάζουμε κι εμείς».
Σιγά-σιγά αλλάζουμε.
Σίγουρα πιο σιγά από ότι χρειάζεται.
Αλλά θέλω να είμαι αισιόδοξος ότι, όπως πάντα αποδεικνύεται, η αρχή είναι δύσκολη.
Μόλις κάνουμε την αρχή, μετά δεν θα έχουμε σταματημό.
Εύχομαι μια καλύτερη χρονιά σε όλους μας.
