Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα συναντηθεί την Κυριακή με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, επιδιώκοντας μια συμφωνία για τον τερματισμό της σχεδόν τετραετούς εισβολής της Ρωσίας, αν και οι τελευταίες δηλώσεις από τη Μόσχα εγείρουν αμφιβολίες για το πόσο κοντά βρίσκεται πραγματικά μια τελική συμφωνία.
Ο Ζελένσκι δήλωσε στους δημοσιογράφους την Παρασκευή ότι θα συζητήσει με τον Τραμπ ευαίσθητα ζητήματα, όπως το μέλλον της περιοχής του Ντονμπάς στην ανατολική Ουκρανία και το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια. Η συνάντηση έχει προγραμματιστεί για τις 3 μ.μ. τοπική ώρα στο Παλμ Μπιτς της Φλόριντα, σύμφωνα με το επίσημο πρόγραμμα του Τραμπ.
Ο Ουκρανός ηγέτης δήλωσε ότι σκοπεύει να βελτιστοποιήσει στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις συμφωνίες του Κιέβου με τις ΗΠΑ, ενδεχομένως ήδη από τις συνομιλίες της Κυριακής, ενώ το ολοκληρωμένο ειρηνευτικό σχέδιο των 20 σημείων θα απαιτήσει στη συνέχεια τη συμβολή της Ρωσίας και της Ευρώπης.
Ο Τραμπ επιβεβαίωσε ότι ο Ζελένσκι - καθώς και, ξεχωριστά, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου - πρόκειται να μεταβούν στις ΗΠΑ για να συναντηθούν μαζί του, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Politico και δημοσιεύτηκε την Παρασκευή. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ υποστήριξε επίσης ότι διαθέτει δικαίωμα βέτο σε οποιαδήποτε ενδεχόμενη ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.
«Τι έχει στα χέρια του»
«Δεν έχει τίποτα μέχρι να το εγκρίνω εγώ», είπε ο Τραμπ, αναφερόμενος στον Ζελένσκι. «Οπότε θα δούμε τι έχει να παρουσιάσει».
Ο Ουκρανός ηγέτης έχει δηλώσει ότι η συμφωνία-πλαίσιο της χώρας του με τις ΗΠΑ ήταν «σχεδόν έτοιμη» και ότι η υπογραφή της θα εξαρτηθεί από τη συνάντηση με τον Τραμπ.
Ο Τραμπ είπε επίσης ότι σκοπεύει να μιλήσει με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν «σύντομα» και «όσο θέλει». Ο Αμερικανός πρόεδρος εκτίμησε ότι οι συνομιλίες και με τους δύο ηγέτες θα «πάνε καλά».
Ο Ζελένσκι ανέφερε ότι θα ήθελε Ευρωπαίοι ηγέτες να συμμετάσχουν διαδικτυακά στις συναντήσεις του με τις ΗΠΑ. Την Παρασκευή είχε έναν καταιγισμό τηλεφωνικών επικοινωνιών με βασικούς συμμάχους, μεταξύ των οποίων ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και ο πρόεδρος της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ, μεταξύ άλλων. Σύμφωνα με το Axios, θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί το Σάββατο τηλεδιάσκεψη μεταξύ του Τραμπ, του Ζελένσκι και Ευρωπαίων ηγετών, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζεται η πηγή της πληροφορίας.
«Όλοι στην Ευρώπη πρέπει να είμαστε στην ίδια γραμμή όσον αφορά την υπεράσπιση του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής μας, της ανεξαρτησίας των κρατών μας και της ειρήνης στην Ευρώπη», δήλωσε ο Ζελένσκι σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X, μετά τη συνομιλία του με τον Μερτς.
Το ευρύτερο ειρηνευτικό σχέδιο των 20 σημείων - το οποίο ο Ζελένσκι χαρακτήρισε «κατά 90% έτοιμο» - δεν μπορεί να υπογραφεί χωρίς τη Ρωσία και την Ευρώπη, οι οποίες, όπως είπε, αποτελούν συμβαλλόμενα μέρη στο προσχέδιο της πιθανής συμφωνίας, μαζί με την Ουκρανία και τις ΗΠΑ.
Συνολικά πέντε έγγραφα που έχουν καταρτιστεί από διαπραγματευτές της Ουκρανίας και των ΗΠΑ τροποποιούνται σε καθημερινή βάση, δήλωσε ο Ζελένσκι. Τα έγγραφα αυτά καλύπτουν θέματα όπως ένα μεταπολεμικό σχέδιο ασφάλειας για την Ουκρανία και μια συμφωνία οικονομικής ανάκαμψης, η οποία είναι πιθανό να οδηγήσει σε αρκετές επιμέρους συμφωνίες.
Ωστόσο, παραμένουν ορισμένα ζητήματα που, όπως είπε, μπορούν να συζητηθούν μόνο σε επίπεδο ηγετών.
Ο Ρώσος αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριάμπκοφ περιέγραψε τα τελευταία σχέδια του Κιέβου ως «ριζικά διαφορετικά» από τα βασικά σημεία που η Μόσχα έχει συζητήσει με τις ΗΠΑ τις τελευταίες εβδομάδες, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Tass. Προσέθεσε ότι η Ουκρανία και οι ευρωπαϊκοί σύμμαχοί της έχουν «εντείνει τις προσπάθειές τους να σαμποτάρουν» οποιαδήποτε πραγματική συμφωνία για τον τερματισμό της σύγκρουσης που ξεκίνησε με την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022, αλλά ταυτόχρονα υπαινίχθηκε ότι οι συνομιλίες της ημέρας των Χριστουγέννων είχαν φέρει κάποια πρόοδο.
«Η 25η Δεκεμβρίου σήμανε ένα σημείο στο οποίο οι πλευρές πλησίασαν σε μια συμφωνία και τώρα χρειάζεται μια πραγματική διέξοδος», δήλωσε ο Ριάμπκοφ, σύμφωνα με το Tass.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ένα πρόσωπο κοντά στο Κρεμλίνο είπε στο Bloomberg News ότι η Μόσχα θα επιδιώξει σημαντικές αλλαγές στο σχέδιο ΗΠΑ-Ουκρανίας, περιλαμβάνοντας περισσότερους περιορισμούς στις στρατιωτικές δυνατότητες του Κιέβου.
Παράλληλα, η Ουκρανία συγκροτεί ομάδα εργασίας για την οργάνωση μεταπολεμικών εκλογών, δήλωσε ο Ζελένσκι. Ένα ενδεχόμενο δημοψήφισμα σχετικά με πτυχές του μέλλοντος της χώρας αποτελεί ένα από τα στοιχεία του σχεδίου των 20 σημείων.
Ο Ζελένσκι μίλησε την Πέμπτη με τους Αμερικανούς απεσταλμένους Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ για σχεδόν μία ώρα, σε μια συνομιλία που ο Ουκρανός πρόεδρος χαρακτήρισε «πολύ καλή».
Ο Λευκός Οίκος δεν παρείχε ανακοίνωση για αυτές τις συνομιλίες και δεν έχει σχολιάσει ενδεχόμενη συνάντηση με τον Ζελένσκι. Ο Τραμπ περνάει τις διακοπές των Χριστουγέννων στο κλαμπ του Mar-a-Lago στη Φλόριντα.
Ο Ζελένσκι δήλωσε την Παρασκευή ότι θέλει επίσης να συζητήσει με τον Τραμπ πώς οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στη Ρωσία αν ο Πούτιν δεν συμφωνήσει να υπογράψει την ειρηνευτική συμφωνία.
Ο Πούτιν συνεχίζει να επιμένει στις μέγιστες απαιτήσεις της Ρωσίας, περιλαμβανομένου του να παραδώσει το Κίεβο εδάφη στο Ντονμπάς που οι ρωσικές δυνάμεις δεν έχουν καταλάβει μετά από περισσότερη από μια δεκαετία συγκρούσεων.
Η Ουκρανία απορρίπτει αυτή την απαίτηση, φοβούμενη ότι η παράδοση της ισχυρά οχυρωμένης περιοχής θα την καθιστούσε ευάλωτη σε νέα ρωσική επίθεση.
Ωστόσο, ο Ζελένσκι έδειξε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι είναι ανοιχτός στην ιδέα δημιουργίας ειδικής οικονομικής ζώνης στο ανατολικό Ντονμπάς, όπως προβλέπεται από τις ΗΠΑ, και στην απόσυρση των στρατευμάτων του - αλλά μόνο εάν η Ρωσία κάνει το ίδιο.
Φωτογραφία @AP
