Η αρχή ενός «προαναγγελθέντος θανάτου» ή ένα ακόμη παιχνίδι διπλωματίας;
Σε μία αλλαγή πλεύσης, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υποστηρίζει τις τελευταίες ημέρες ότι ο Ρώσος ομόλογός του Βλαντιμίρ Πούτιν δεν έχει σοβαρό ενδιαφέρον για ειρηνευτικές συνομιλίες και δεν βιάζεται να σταματήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία. Και το εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι εάν έχει τελειώσει η «αδελφική», όπως είχε χαρακτηριστεί, σχέση του Τραμπ με τον Ρώσο ηγέτη, τον οποίο είχε αποκαλέσει «πολύ ευγενικό» μόλις τον προηγούμενο μήνα.
Πρόκειται για μια περίεργη τροπή, δεδομένου του πόσο καλά φαίνονταν τα πράγματα για τη Ρωσία μετά την εκλογή Τραμπ. Ο νέος πρόεδρος φαινόταν να βλέπει τον Πούτιν με σεβασμό και ο Πούτιν φαινόταν έτοιμος να πάρει πολλά από αυτά που ήθελε στον πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας. Αλλά ο Πούτιν δεν ήταν έτοιμος να συμβιβαστεί.
Τα ευμετάβλητα σχόλια του Τραμπ σίγουρα έχουν δημιουργήσει πληθώρα εικασιών για το συγκεκριμένο θέμα. «Ακούμε πολλές ανοησίες εναντίον μας από τον Πούτιν, εάν θέλετε να μάθετε την αλήθεια», είπε, υποδεικνύοντας ότι τελικά κατάλαβε ότι τον έχει αποπροσανατολίσει ο Ρώσος πρόεδρος «παίζοντας τον καλό», ο οποίος τώρα σκοπεύει να γίνει σκληρός.
«Ο Τραμπ έχει πλέον καταλάβει ότι ο Πούτιν είναι το πρόβλημα», δήλωσε μετά βεβαιότητας ο πρώην απεσταλμένος των ΗΠΑ στην Ουκρανία Μπιλ Τέιλορ, σύμφωνα με το Politico. «Οπότε αυτό που πρέπει να κάνει ο πρόεδρος Τραμπ είναι να ασκήσει πίεση στον Πούτιν, κάτι που μπορεί να κάνει».
Μετά από έξι τηλεφωνικές κλήσεις με τον Πούτιν φέτος, ο Τραμπ όχι μόνο εξέφρασε την ενόχλησή του για τον Πούτιν, αλλά υποσχέθηκε και να επαναλάβει τις παραδόσεις κρίσιμων αμυντικών πυρομαχικών στην Ουκρανία.
Η στάση του Κρεμλίνου
Ωστόσο, θα ασκήσει πραγματικά ο Τραμπ το είδος της πίεσης που θα μπορούσε να κάνει τον Πούτιν να σταματήσει; Αυτό παραμένει ασαφές - με τον Τραμπ, ποτέ δεν ξέρεις. Και αυτό είναι μέρος του προβλήματος, επισημαίνει το Politico.
Αναμφισβήτητα, ο Τραμπ φαίνεται να έχει φτάσει σε ένα σημείο καμπής. Έχει μετατοπιστεί από το να κατηγορεί την Ουκρανία, στο να κατηγορεί την Ρωσία ότι παρατείνει τον πόλεμο άσκοπα.
Το ερώτημα είναι, σύμφωνα με το CNN, πώς αλλάζει αυτό την πολιτική των ΗΠΑ για τον πόλεμο, την Ρωσία και την Ουκρανία;
Με τις απότομες αλλαγές πολιτικής και λεκτικής, τις παρατεταμένες προθεσμίες και τα τελεσίγραφα, η διπλωματία του μαζί με απειλή μπορεί να λειτούργησε σε επιχειρηματικές ή εμπορικές συμφωνίες. Στην προκειμένη περίπτωση όμως, ο Πούτιν θα μπορούσε εύκολα να συμπεράνει - όπως σαφώς έχει κάνει και στο παρελθόν - ότι το «γάβγισμα» του Τραμπ είναι πιο έντονο από το «δάγκωμά» του, και ότι μπορεί απλώς να περιμένει να ηρεμήσουν τα πράγματα. Και ως εκ τούτου, έχει αγνοήσει μέχρι στιγμής όλες τις εκκλήσεις του.
Η αλλαγή τόνου και οι εκνευρισμοί του Τραμπ φαίνεται να έχουν μικρό αντίκτυπο στο Κρεμλίνο. Η ρωσική απάντηση ήταν πολεμοχαρής, σημειώνοντας ένα ακόμη ρεκόρ στοχεύοντας την Ουκρανία με 728 drones τη νύχτα της προηγούμενης Τρίτης. Οι κάτοικοι του Κιέβου και άλλων μεγάλων πόλεων σε 10 επαρχίες αναγκάστηκαν να περάσουν τη νύχτα σε καταφύγια αεροπορικών επιδρομών, συμπεριλαμβανομένων σταθμών του μετρό.
Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο ήταν ότι η Ρωσία εξαπέλυσε τη μεγαλύτερη αεροπορική επίθεση στη διάρκεια του πολέμου στην Περιφέρεια Βολίν, κοντά στην Πολωνία, την Τρίτη το βράδυ.
Το επόμενο βράδυ, υπήρξε μια άλλη μαζική αεροπορική επίθεση που περιελάμβανε 18 πυραύλους και περίπου 400 drones, με κύριο στόχο το Κίεβο. Χρησιμοποιώντας μια νέα τακτική, πιθανώς προσπαθώντας να μπερδέψουν τις αντιαεροπορικές άμυνες, ορισμένοι πέρασαν από την ουκρανική πρωτεύουσα μόνο και μόνο για να αλλάξουν πορεία και να επιστρέψουν εν συνεχεία στο Κίεβο.
Αλλά ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, απλώς υπογράμμισε την αδιαφορία της Μόσχας απέναντι στις απειλές του Τραμπ: «Το αντιμετωπίζουμε αρκετά ψύχραιμα», δήλωσε στους δημοσιογράφους στα μέσα της εβδομάδας, προσθέτοντας ότι «ο Τραμπ, γενικά, τείνει να χρησιμοποιεί ένα αρκετά σκληρό ύφος και εκφράσεις».
Η οπτική γωνία της Δύσης vs Πούτιν
Αλλά ακόμη και όταν ο Τραμπ στράφηκε εναντίον του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι μετά την επιστροφή του στο αξίωμα, ο Πούτιν απέρριψε όλους τους εξαιρετικά γενναιόδωρους όρους του Αμερικανού προέδρου για κατάπαυση του πυρός και μια ενδεχόμενη ειρηνευτική συμφωνία.
Τα κίνητρα του Πούτιν αποτελούν σημαντικό παράγοντα εδώ, επισημαίνει το CNN.
Από μια οπτική γωνία της Δύσης, ο Ρώσος ηγέτης μπορεί να είναι ένοχος για ένα εξαιρετικό αυτοπροκαλούμενο πολιτικό λάθος. Θα μπορούσε να είχε μια ειρηνευτική συμφωνία με την υποστήριξη των ΗΠΑ, την οποία οι σύμμαχοι της Ουκρανίας στην Ευρώπη φοβόντουσαν ότι θα αντάμειβε την επιθετικότητά του, η οποία θα «κλείδωνε» τα εδαφικά κέρδη της εισβολής και η οποία θα είχε εδραιώσει ότι η Ουκρανία δεν θα είχε ποτέ μια πορεία προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Αλλά η επιβολή της δυτικής λογικής στους υπολογισμούς του Πούτιν ήταν πάντα λάθος. (Αυτός ήταν ένας παράγοντας που οδήγησε στην εσφαλμένη ερμηνεία του Ρώσου ηγέτη από την κυβέρνηση Ομπάμα πριν από την πρώτη του απόδραση στην Ουκρανία - την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014.)
Ο Πούτιν ξεκαθάρισε πριν από την εισβολή ότι βλέπει τη σύγκρουση ως διόρθωση ενός ιστορικού λάθους - τόσο για τις παλαιές αξιώσεις της Ρωσίας στην Ουκρανία όσο και για τα ευρύτερα παράπονά του που χρονολογούνται από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Ο Πούτιν μιλά για τις «βασικές αιτίες» του πολέμου. Αυτός είναι ο κωδικός για μια σειρά από ρωσικά παράπονα που περιλαμβάνουν την ύπαρξη μιας δημοκρατικής κυβέρνησης στο Κίεβο. Μερικές φορές αναφέρεται στους ισχυρισμούς της Μόσχας ότι απειλείται από την επέκταση του ΝΑΤΟ μετά τον Ψυχρό Πόλεμο και στην επιθυμία της να δει τα στρατεύματα της συμμαχίας να αποσύρονται από πρώην κομμουνιστικά κράτη που βρίσκονταν κάποτε στην τροχιά της Σοβιετικής Ένωσης, όπως η Πολωνία και η Ρουμανία.
Από αυτή την οπτική γωνία, ο Πούτιν μπορεί να μην είχε ποτέ την πρόθεση να τερματίσει τον πόλεμο, και οι υπολογισμοί του Τραμπ και του επιτελείου του ότι θα μπορούσε να πειστεί να κάνει μια «συμφωνία» - η κεντρική υπόθεση ολόκληρης της κοσμοθεωρίας του προέδρου - ήταν λανθασμένοι. Και μετά από εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσους θύματα, ο πόλεμος μπορεί να είναι υπαρξιακός για τον Πούτιν για την πολιτική του επιβίωση.
Αμέτρητοι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι παρατηρητές προσπάθησαν να πείσουν τον Τραμπ για αυτή την άποψη εδώ και χρόνια, σύμφωνα με το CNN. Κατά κάποιο τρόπο, είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι ο Τραμπ άργησε τόσο πολύ να φτάσει σε αυτό το σημείο.
Ωστόσο, τα γεράκια της Ουκρανίας που ελπίζουν σε μια νέα ισχυρή πολιτική των ΗΠΑ για τον πόλεμο ενδεχομένως να πρέπει να μετριάσουν τον ενθουσιασμό τους. Η απογοήτευση του Τραμπ με τον Πούτιν φαίνεται γνήσια αυτή τη φορά. Αλλά αρκετές φορές τους τελευταίους μήνες, έχει επικρίνει τον Ρώσο ηγέτη μόνο και μόνο για να εκτονώσει αργότερα τον θυμό του.
Αλλά αν ο πρόεδρος έχει τελικά καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν μπορεί να πείσει τον Πούτιν σε ειρηνευτικές συνομιλίες, είναι διατεθειμένος να προσπαθήσει να τον εξαναγκάσει σε αυτές;
«Νομίζω ότι ο Τραμπ το καταλαβαίνει τώρα», δήλωσε στο CNN ο Τσαρλς Κουπτσάν, ανώτερος συνεργάτης στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. «Πρέπει να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση στη Ρωσία αν πρόκειται να πετύχει μια συμφωνία με την Ουκρανία».
Οι επόμενες κινήσεις Τραμπ
Οι κλιμακούμενες επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και βαλλιστικούς πυραύλους καταδεικνύουν την ανάγκη για αυστηρές κυρώσεις σε όλες τις κύριες πηγές εισοδήματος που βοηθούν στη χρηματοδότηση του πολέμου, συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων σε όσους αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο, δήλωσε πρόσφατα ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στο Telegram.
Και η δήλωση του Τραμπ ότι τώρα εξετάζει το ενδεχόμενο να υποστηρίξει νομοθεσία που θα προβλέπει αυστηρότερες κυρώσεις στη Ρωσία - συμπεριλαμβανομένων δασμών 500% σε χώρες που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ουράνιο και άλλες βασικές εξαγωγές - ήταν αναμφίβολα «μουσική στα αυτιά του», επισημαίνει το Politico.
Ο Τραμπ χρειάζεται μόνο να πει τη λέξη και αυτή η νομοθεσία θα περάσει εύκολα. Σύμφωνα με Ρεπουμπλικάνο ειδικό σε θέματα εξωτερικής πολιτικής που ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος, το νομοσχέδιο θα ψηφιστεί εύκολα, αν και είναι απίθανο η έγκρισή του να γίνει πριν από τις διακοπές του Αυγούστου.
Ο ίδιος ωστόσο, μιλώντας στο Politico, θεωρεί ότι το νομοσχέδιο έχει συμβολική σημασία. «Εκτός αν αλλάξει με πολύ σημαντικό τρόπο, δεν επιβάλλει στην πραγματικότητα τίποτα, επειδή δίνει στον πρόεδρο το δικαίωμα να καθορίσει εάν η Ρωσία διαπραγματεύεται καλή τη πίστει», είπε.
Το Κίεβο δεν είχε ποτέ καμία πίστη ότι ο Τραμπ - ή οποιοσδήποτε άλλος - θα μπορούσε να εξασφαλίσει μια ευνοϊκή ειρηνευτική συμφωνία. Καθώς όμως, ο Τραμπ άρχισε να εξοργίζεται με τον Πούτιν, αυτό τον ώθησε να υποστηρίξει πιο άμεσα και ουσιαστικά το Κίεβο.
Ο Τραμπ πίστευε ότι μπορούσε να πείσει τον Πούτιν να δεχθεί μια δίκαιη διευθέτηση απειλώντας να εξαπολύσει ανεξέλεγκτο οικονομικό πόλεμο. Στην αρχή του έτους, είχε γράψει στο Truth Social ότι «μπορούμε να το κάνουμε με τον εύκολο τρόπο ή με τον δύσκολο - και ο εύκολος τρόπος είναι πάντα καλύτερος», απευθυνόμενος απευθείας στον Πούτιν. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε επίσης ότι ήταν έτοιμος να επιβάλει δασμούς και ακόμη περισσότερες κυρώσεις στη Ρωσία, εάν ο Ρώσος πρόεδρος δεν διαπραγματεύεται τον τερματισμό του πολέμου. Αυτό όμως συνέβη πριν από πέντε μήνες.
Φωτογραφία Getty Images / Ideal Images
