Μπαρτσελόνα και Ολυμπιακός διασταυρώνουν τα ξίφη τους για την τρίτη αγωνιστική του Champions League, στην πλέον δύσκολη αποστολή της ελληνικής ομάδας έως τώρα. Οι «ερυθρόλευκοι» θα μπουν στο «Μονζουίκ» με συγκομιδή 1 βαθμό μετά την ισοπαλία της πρεμιέρας με την Πάφο στο Καραϊσκάκη και την ήττα 2-0 από την Άρσεναλ στο Χάιμπουρι του Λονδίνου, ενώ οι Καταλανοί είναι... μισοί με τους Λεβαντόφσκι, Γκάβι, Ραφίνια, Όλμο και Γκαρθία εκτός μάχης λόγω τραυματισμών.
Ο Γερμανός τεχνικός Χάνσι Φλικ ωστόσο, θα υπολογίζει στη διάθεσή του τους Λαμίν Γιαμάλ και Φερμίν Λόπεθ και κόντρα στον πρωταθλητή Ελλάδος θα προσπαθήσει να επιστρέψει στις νίκες μετά την ήττα 1-2 από την Παρί Σεν Ζερμέν εντός έδρας, κουβαλώντας τους τρεις βαθμούς της πρεμιέρας μετά το νικηφόρο πέρασμά τους με 2-1 από το Σεντ Τζέιμς Παρκ επί της Νιουκάστλ. Η ομάδα του Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ έχει πίσω της τον Βαγγέλη Μαρινάκη, η Μπάρτσα... ποιον; Τους socios!
Η Μπαρτσελόνα και οι socios
Το ιδιοκτησιακό καθεστώς των «μπλαουγκράνα» είναι ιδιαίτερο, καθώς αποτελούν έναν από τους πιο επιτυχημένους συλλόγους στην ιστορία του ποδοσφαίρου χωρίς τεχνικά να ανήκουν σε έναν εξαιρετικά πλούσιο παράγοντα. Η ομάδα έχει καταφέρει να ξοδεύει παχυλά ποσά σε μισθούς και μεταγραφές, -συσσωρεύοντας βέβαια τεράστιο χρέος λόγω κακοδιαχείρισης- αλλά οι πληρωμές δεν προέρχονται μόνο από μία... τσέπη.
Η Μπαρτσελόνα λειτουργεί με ένα μοντέλο ιδιοκτησίας που είναι αρκετά συνηθισμένο στην Ισπανία, αλλά σχεδόν ανήκουστο σε άλλους μεγάλους συλλόγους όπως η Τσέλσι, η Μάντσεστερ Σίτι και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ που ανήκουν σε δισεκατομμυριούχους ιδιώτες ή επενδυτικούς ομίλους. Η Μπάρτσα - μαζί με σημαντικούς αντιπάλους της στη La Liga να τελεί υπό μορφή εναλλακτικής διοίκησης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πόσο πλούσιοι είναι οι Έλληνες δισεκατομμυριούχοι - Το «προφίλ» των περιουσιών τους
Από τη σεζόν 1992/93 του ισπανικού πρωταθλήματος, οι σύλλογοι έπρεπε να είναι ιδιωτικοί σύμφωνα με τον Αθλητικό Νόμο Ley 10/1990 del Deporte. Υπήρχε, ωστόσο, μια εξαίρεση: εάν οι ομάδες μπορούσαν να αποδείξουν ότι ήταν κερδοφόρες για 5 σερί σεζόν από το 1985 έως το 1990, τους επιτρεπόταν να λειτουργούν ως μη κερδοσκοπικοί αθλητικοί σύλλογοι που ανήκουν σε μέλη. Μπαρτσελόνα, Ρεάλ Μαδρίτης, Ατλέτικο Μπιλμπάο και Οσασούνα πληρούσαν τα κριτήρια, περνώντας στα χέρια των φιλάθλων τους.
Το «καμάρι» της Βαρκελώνης από την ίδρυσή του είναι σύλλογος μελών (socios), δηλαδή οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει μέλος με μια ετήσια συνδρομή και να αποκτήσει λόγο στα δρώμενα. Συγκεκριμένα, το μοντέλο των socios προβλέπει ότι τα μέλη πληρώνουν μια ετήσια συνδρομή και αποκτούν δικαίωμα ψήφου στις εκλογές για την ανάδειξη του προέδρου και της διοίκησης.
Περιγράφεται ως ένας μηχανισμός δημοκρατικής διακυβέρνησης όπου η ηγεσία λογοδοτεί στα μέλη και μπορεί να αντικατασταθεί αν δεν ικανοποιεί τις προσδοκίες τους. Σήμερα, η Μπαρτσελόνα μετρά πάνω από 130.000 μέλη-ιδιοκτήτες, αποτελώντας έναν από τους μεγαλύτερους σε λαϊκή βάση συλλόγους παγκοσμίως. Μέχρι τον Ιούνιο του 2024, υπήρχαν 133.164 socios (50.797 ζούσαν στην πόλη της Βαρκελώνης, 70.201 ευρύτερα στην Καταλονία και 12.166 σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο).
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Άλλαξε χέρια αντίπαλος του Παναθηναϊκού στο Europa League
Η συνδρομή για τα ενήλικα μέλη κοστίζει 215 ευρώ (107 ευρώ για τα παιδιά) ενώ εκτός από το δικαίωμα ψήφου, λαμβάνουν δωρεάν πρόσβαση στο Barca TV+, καθώς και ορισμένες εκπτώσεις. Βεβαίως, ενώ η συγκεκριμένη διαχείριση γεννά ένα αίσθημα δημοκρατικότητας, υπάρχει και ένα όριο στη δύναμή τους. Ουσιαστικά, η δουλειά τους είναι να εκλέξουν τον πρόεδρο και το ΔΣ, με την ευθύνη στο επόμενο στάδιο να βαραίνει τους αξιωματούχους που αναλαμβάνουν τα πόστα.
Οι άνθρωποι σε θέσεις ευθύνης και εξουσίας, όμως, δεν είναι απλώς οπαδοί: Υπάρχει μια οικονομική υποχρέωση που συνοδεύει τον ρόλο, που σημαίνει ότι μόνο οι πολύ πλούσιοι μπορούν να ελέγχουν τις δραστηριότητες ενός συλλόγου όπως η Μπαρτσελόνα ή η Ρεάλ Μαδρίτης. Ουσιαστικά, κάθε διευθυντής ή πρόεδρος πρέπει να είναι σε θέση να παρέχει το 15% του ετήσιου κύκλου εργασιών ως τραπεζική εγγύηση κάθε σεζόν, ώστε μπορεί να παρέμβει και να σώσει τον σύλλογο σε περίπτωση σοβαρής οικονομικής κατάρρευσης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Χρονιά «χρυσάφι» για την Νότιγχαμ Φόρεστ
Το κεφάλαιο του Χουάν Λαπόρτα στη Μπάρτσα
Ο «καπετάνιος» πρέπει να διαθέτει ισχυρή οικονομική επιφάνεια και δύναμη για να είναι στο τιμόνι μίας ομάδας τέτοιου βεληνεκούς. Εδώ ανοίγει το κεφάλαιο του Χουάν Λαπόρτα: Πολλοί νομίζουν εσφαλμένα πως είναι ο ιδιοκτήτης της Μπαρτσελόνα, αλλά στην πραγματικότητα είναι ο πρόεδρος. Καταλανός πολιτικός και νομικός με βαθιές ρίζες στην Βαρκελώνη, ο Λαπόρτα εξελέγη για πρώτη φορά το 2003 μετά από μια επιτυχημένη εκστρατεία εναντίον του μεγάλου φαβορί Λουίς Μπασάτ.
Έγινε πιο δημοφιλής καθώς προχωρούσε η δεκαετία του 2000. Κατάφερε να στρατολογήσει μια ομάδα ταλαντούχων νέων παικτών, όπως οι Ντέκο, Ροναλντίνιο και Σαμουέλ Ετό, και οδήγησε τον σύλλογο σε θριάμβους με κατακτήσεις τίτλων τόσο το 2004/05 όσο και το 2005/06, καθώς και μια νίκη στο Champions League της UEFA το 2006. Ο Λαπόρτα επανεξελέγη το 2006, χωρίς κανένας άλλος υποψήφιος να λάβει αρκετές υπογραφές για να μπει στο ψηφοδέλτιο.
Ωστόσο, το 2008 επέζησε οριακά από μια ψήφο δυσπιστίας, αφού πολλοί οπαδοί εξέφρασαν τις ανησυχίες τους για το στυλ ηγεσίας του και τις οικονομικές του αποφάσεις. Με μεγάλη μερίδα των φιλάθλων να τον πιέζουν ακόμα να φύγει, ο Λαπόρτα αποχώρησε από τον σύλλογο στο τέλος της δεύτερης θητείας του το 2010 για να στρέψει την προσοχή του στην πολιτική.
Αφού έθεσε υποψηφιότητα στο καταλανικό κοινοβούλιο και έκανε ένα διάλειμμα από το ποδόσφαιρο, ο Λαπόρτα αποφάσισε να επιδιώξει την επανεκλογή του για άλλη μια φορά το 2020, αφού ο πρώην πρόεδρος Ζοζέπ Μαρία Μπαρτομέου αποτέλεσε παρελθόν μετά από μια ψήφο μομφής. Την επόμενη χρονιά, ο Λαπόρτα διεξήγαγε μια επιτυχημένη προεκλογική εκστρατεία και έγινε ξανά πρόεδρος, αφού έλαβε το 54,28% των ψήφων τον Μάρτιο του 2021.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: AρρένΑ: Αύξηση πωλήσεων για το «νερό του Ολυμπιακού»
Τα οικονομικά των «μπλαουγκράνα»
Με την επιστροφή του, ο Λαπόρτα κληρονόμησε τεράστια οικονομικά προβλήματα από τον προκάτοχό του, η πολιτική του οποίου ήταν να χρησιμοποιεί μελλοντικά έσοδα για να αποπληρώσει χρέη που φλέρταραν με ιστορικά υψηλά και να συνεχίσει να επενδύει στην ομάδα. Με βάση τις οικονομικές καταστάσεις του Οκτωβρίου, τα έσοδα ανήλθαν σε 994 εκατ. ευρώ, ενώ το ρεκόρ προσέλευσης φιλάθλων στις κερκίδες και τα χρυσά εμπορικά deals εδραιώνουν την αναπτυξιακή πορεία.
Στον τομέα των χορηγιών, ο Σύλλογος έφτασε σε νέο ιστορικό υψηλό 259 εκατ. ευρώ, χάρη στο νέο συμβόλαιο με τη Nike και άλλες στρατηγικές συμφωνίες. Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο είναι η απόδοση στον τομέα του merchandising, που απέφερε 170 εκατ. ευρώ (+55% σε σύγκριση με την προηγούμενη σεζόν), χάρη στη διεθνή επέκταση του ηλεκτρονικού εμπορίου της ομάδας, το οποίο πλέον λειτουργεί σε περισσότερες από 170 χώρες.
Για τη σεζόν 2025/26, ο προϋπολογισμός θα ανέλθει σε 1,075 δισ. ευρώ λόγω της σταδιακής επιστροφής στο Καμπ Νου, που αναμένεται να αυξήσει τα έσοδα του σταδίου κατά περίπου 50 εκατ. ευρώ, με την διοίκηση να προσβλέπει σε συνέχιση της θετικής τάσης στις εμπορικές και χορηγικές συμφωνίες ενώ το καθαρό χρέος (net debt) μειώθηκε στα 469 εκατ. ευρώ με βάση τον επίσημο ισολογισμό. Όμως, εάν συνυπολογιστούν οι υποχρεώσεις για το πρόγραμμα ανακαίνισης του σταδίου («Espai Barça») φλερτάρει με τα 2 δισ. ευρώ.
