Η ιστορία με την «πτώση» και την άνοδο της online πλατφόρμας, στην οποία υποχρεούται ο ΟΠΕΚΕΠΕ να έχει διαθέσιμα για 2 έτη όλα τα στοιχεία των δικαιούχων την πλέον (α)κατάλληλη στιγμή, αποδείχθηκε πιο χρήσιμη για τους σύγχρονους θεσμούς παρά για την κατανόηση του δράματος του ΟΠΕΚΕΠΕ: σχεδόν κανείς δεν ήξερε την ύπαρξη της σελίδας αυτής κι εμπιστευόταν φήμες και διαδόσεις των καφενείων για το πόσες επιδοτήσεις πήρε ο Μήτσος, πόσες ο Θανάσης και πόσα ο Κώστας στον Πέρα Μαχαλά!
Πριν την νέα ΚΑΠ, ήταν περίπου γνωστό πόσα χρήματα από επιδοτήσεις εισέπρατταν οι συγχωριανοί. Όλοι ήξεραν τα δικαιώματα (δηλ. τα στρέμματα ή τα ζώα) που είχε κάποιος, τα πολλαπλασίαζαν με τη μοναδιαία αξία και με μικρή απόκλιση υπολόγιζαν πόσα χρήματα δικαιούνταν. Με την εφαρμογή της νέα ΚΑΠ πριν δύο χρόνια, η αξία των δικαιωμάτων μειώθηκε πολύ και αυξήθηκαν οι επιδοτήσεις για άλλες δράσεις, όπως οι αμειψισπορές, τα θερινά κλαδέματα, τα λιπάσματα βραδείας αποδέσμευσης και άλλα πολλά.
Είναι λοιπόν αδύνατον να υπολογίσεις πόσα χρήματα θα πάρει κάποιος, ακόμη κι εάν αυτός ο κάποιος είσαι εσύ, τόσο μπερδεμένο έγινε το πράγμα!
Σύγχρονοι δημοκρατικοί θεσμοί, οικονομική διαφάνεια
Κι όμως υπήρχε ένα πολύ εύκολος και δημοκρατικός τρόπος να μάθεις πόσα χρήματα πήρε κάποιος την προηγούμενη χρονιά. Εάν έμπαινες στην online πλατφόρμα του ΟΠΕΚΕΠΕ, πληκτρολογούσες όνομα και χωριό και αμέσως είχες το αποτέλεσμα. Δεν ήσουν υποχρεωμένος να ρωτήσεις αριστερά και δεξιά με ευθύ ή πλάγιο τρόπο: ε δεν θα πήρε καμιά 20αριά χιλιάρικα φέτος επιδοτήσεις ο Μήτσος;
Η ΕΕ είχε φροντίσει να δημοσιοποιούνται με μικρή καθυστέρηση τα χρήματα των επιδοτήσεων που εισέπραττε ο κάθε δικαιούχος. Υπέρτατο δημοκρατικό δικαίωμα η διαφάνεια και η ακριβής πληροφόρηση. Από την μελέτη των αρχείων που είναι αναρτημένα στην σελίδα, μπορεί να στοιχηματίσει κανείς για παράδειγμα ποια θα είναι πιθανά η επόμενη εμπλοκή: τα μέτρα για την προστασία του κλίματος!
Τα εν λόγω αυτά μέτρα, ποιο γνωστά και ως οικολογικά σχήματα, μπήκαν ξαφνικά στη ζωή μας και την αναστάτωσαν. Σχεδόν κανείς δεν ήξερε το παραμικρό, μέχρι που πέρυσι την άνοιξη κληθήκαμε να αποδείξουμε οτι καλλιεργούμε φιλοπεριβαλλοντικά. Να αλλάξεις, λέει, τρόπο καλλιέργειας προκειμένου να εισπράξεις περισσότερα χρήματα. Και να ως εκ θαύματος, σε πολλές περιοχές βρέθηκαν άνθρωποι, όχι μόνο απόλυτα ενήμεροι, αλλά και προετοιμασμένοι να υιοθετήσουν τις νέες αυτές πρακτικές και να εισπράξουν περίπου όσα και από την βασική ενίσχυση!!! Κι εδώ το θαύμα δεν κράτησε 3 ημέρες αλλά λιγότερες, και οι αγρότες του διπλανού δήμου δεν πήραν χαμπάρι ότι πρέπει πια να προσέχουμε το κλίμα για να είμαστε μοντέρνοι αγρότες…
Λίστες για μελέτη ή για περιέργεια;
Η ανακοίνωση του ΥΠΑΑΤ πριν δύο ημέρες, που ξεκίνησε την αποχώρηση αγροτών από την βιολογική κτηνοτροφία και μελισσοκομία μετά την καθυστέρηση των σχετικών πληρωμών αλλά και την εντατικοποίηση των ελέγχων μετά την τροπή που πήραν τα πράγματα, δεν θα προκαλούσε καμία απολύτως εντύπωση σε κάποιον που είχε ανατρέξει στα αρχεία και είχε παρατηρήσει οτι οι επιδοτήσεις για την βιολογική παραγωγή ήταν, πρώτον αυξανόμενες με τα χρόνια, και δεύτερον εντυπωσιακά εστιασμένες σε ορισμένες περιοχές. Κι όμως γύρω μας δεν ακούς ανθρώπους να μιλάνε πια για βιολογικά προϊόντα, παρά μόνο για φθηνά…
Άρα λοιπόν, η ανάρτηση των επιδοτήσεων δεν έχει σκοπό την ικανοποίηση της όποιας περιέργειας που στα χωριά είναι ως γνωστόν αυξημένη, αλλά το δημοκρατικό δικαίωμα της πληροφόρησης. Το δικαίωμα όμως αυτό ελάχιστοι μέχρι τώρα, του γράφοντος περιλαμβανομένου, δεν είχαν κάνει χρήση. Κατά τα άλλα μας αρέσει πολύ να λέμε ότι είμαστε Ευρωπαίοι πολίτες… Και η πτώση της σελίδας για την διαφάνεια, την ώρα που το θρίλερ βρίσκεται σε εξέλιξη, μας θύμισε το γνωστό για την γυναίκα του Καίσαρα. Άντε τώρα να πιστέψει ο άλλος οτι ήταν προγραμματισμένη συντήρηση της online πλατφόρμας, όπως ανακοίνωσε ο Οργανισμός, και δεν έκρυβε κάτι. Η επαναλειτουργία της σελίδας την Κυριακή 6/7 αντί της αναγγελθείσας Δευτέρας 7/7 μάλλον περιέπλεξε τα πράγματα.
Ποιος φταίει για την πλήρη απουσία δημοφιλίας και χρήσης της σελίδας διαφάνειας; Πρώτα από όλα ο ίδιος ο ΟΠΕΚΕΠΕ, που δεν φρόντιζε να ενημερώσει τους δικαιούχους με πολύ ξεκάθαρο τρόπο οτι προσέξτε, θα βρεθείτε στα μανταλάκια (όπως παλιά οι εφημερίδες) και γι' αυτό να είστε λίγο σεμνοί. Βέβαια, με το ξεχείλωμα συνειδήσεων και πρακτικών που συνέβαινε τελευταία, κανείς δεν θα έδινε σημασία σε τέτοια προειδοποίηση, όπως δεν δίνει στο σήμα «Προσοχή επικίνδυνη στροφή» και βρίσκεται ξαφνικά στο χαντάκι. Κάποιοι θα βρεθούν στο χαντάκι, λόγω ΟΠΕΚΕΠΕ.
Δεύτερος υπαίτιος για την έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με τις αναρτήσεις των επιδοτήσεων, είναι η απουσία σχετικής παιδείας και κουλτούρας. Ούτε που πάει το μυαλό μας ότι υπάρχει ευθύς και ασφαλής τρόπος να μάθεις την αλήθεια, ενώ εσύ εμπιστεύεσαι τον πρώτο τυχόντα που κάτι άκουσε ή είδε. Σε αυτήν ακριβώς την έλλειψη, σε συνδυασμό με την εμπιστοσύνη που εξακολουθούμε να δίνουμε στο «πελατειακό κράτος», πατάνε οι επιτήδειοι και στήνουν τις δουλειές. «Βουρ» στα βιολογικά ήταν το σύνθημα όταν ξεκίνησαν τα οικολογικά σχήματα πριν δύο χρόνια. Το ύψος των επιδοτήσεων για αυτά, έδινε την εντύπωση ότι το μέτρο είχε στηθεί έτσι ώστε χωρίς πολλές διατυπώσεις να μοιραστεί χρήμα παντού. Κανείς δεν έψαξε τι απαιτείται για να είναι σωστός. «Όπως και οι άλλοι» σου λέει.
Κανείς όμως δεν είχε ακούσει για την… νέα Ευρωπαία Εισαγγελέα. Αφού λοιπόν πολλοί δεν τους έφτανε να μπουν στις λίστες του ΟΠΕΚΕΠΕ για τα πόσα χρήματα εισέπραξαν, ας μπουν τώρα στις λίστες της Ρουμάνας Δικαστικού λειτουργού, που με τα καμώματά μας θα τις αναθέσουμε στο τέλος να οργανώσει την... Αγροτική Πολιτική της χώρας μας!
Διότι μην έχετε καμία αμφιβολία, στο μέσο Έλληνα αγρότη αρέσουν πολύ οι ξέγνοιαστες τεχνικές λύσεις, σαν αυτές που δίνουν οι Νομικοί και όχι οι περίεργοι νόμοι της φύσης, που τους έχει αδρανοποιήσει η κλιματική αλλαγή. Στην αγροτική παραγωγή χρειάζεται άλλα πράγματα και όχι νόμους και ασφυκτικούς ελέγχους. Προσέξτε, ασφυκτικούς είπαμε, όχι απουσία ελέγχων.
«Εδώ εμείς είχαμε μια επισκίαση (σ.σ. επικάλυψη στους χάρτες των χωραφιών που δήλωναν οι αγρότες) λίγα τετραγωνικά μέτρα και μας ταλαιπωρούσαν και μας έκοβαν τις επιδοτήσεις και στους άλλους ξέφυγαν βοσκοτόπια και τα διπλά ζώα;», έλεγε απορημένος συνομιλητής μας αγρότης, δηλώνοντας παράλληλα καθόλου αιφνιδιασμένος από τα όσα αποκαλύπτονται. Τώρα, μελετώντας τις λίστες, ίσως δει ποιοι ήταν αυτοί που πόνταραν στα βοσκοτόπια για να τα οικονομήσουν.