Ροή
Mία «μαύρη επέτειο» σηματοδοτεί η σημερινή ημέρα, Παρασκευή 23 Ιουλίου 2021, καθώς συμπληρώνονται 3 έτη από την πυρκαγιά στο Μάτι, η οποία προκάλεσε το θάνατο 102 ανθρώπων, αποτελώντας μέχρι και σήμερα τη δεύτερη πιο φονική πυρκαγιά του 21ου αιώνα παγκοσμίως.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του meteo, η πυρκαγιά στο Μάτι εκδηλώθηκε κάτω από ακραίες πυρο-μετεωρολογικές συνθήκες και παρουσίασε ακραία συμπεριφορά πυρός, καθιστώντας αναποτελεσματική την προσπάθεια που κατεβλήθη για τον περιορισμό και τον έλεγχο της. Εξάλλου, περιβαλλοντικές συνθήκες παρόμοιες με αυτές που καθοδήγησαν τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι δε θα πρέπει να αποκλειστούν στο εγγύς μέλλον, καθώς η κλιματική αλλαγή μας φέρνει αντιμέτωπους με μία νέα πραγματικότητα ακραίων δασικών πυρκαγιών, οι οποίες εύκολα μπορούν να ξεπεράσουν τις δυνατότητες καταστολής, ανεξάρτητα από την αφθονία και την τεχνολογία των διαθέσιμων μέσων δασοπυρόσβεσης.
Μάλιστα, η επιχειρησιακή μονάδα ΜΕΤΕΟ (meteo.gr) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) δημοσιοποίησε σήμερα, νέα δεδομένα για τη φονική πυρκαγιά, με στόχο την ανάδειξη του σημαντικού ρόλου που μπορεί και οφείλει να παίξει η επιστήμη στην καλύτερη διαχείριση των ακραίων πυρκαγιών του παρόντος και του μέλλοντος.
Στο βίντεο παρουσιάζεται η εξάπλωση της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι, όπως αυτή προσομοιώθηκε από το προγνωστικό σύστημα ταχείας απόκρισης IRIS 2.0. Το IRIS 2.0 αποτελεί τη νέα, σημαντικά αναβαθμισμένη έκδοση του IRIS, ενός συστήματος για την πρόγνωση της εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών που ανέπτυξε και υλοποιεί επιχειρησιακά το ΕΑΑ/ΜΕΤΕΟ από το 2019 μέχρι και σήμερα. Συγκρινόμενο με τον προκάτοχο του, το IRIS 2.0 έχει αναβαθμιστεί ώστε να παρέχει λεπτομερέστερη πληροφορία (50 x 50 m) για την αναμενόμενη κίνηση των πύρινων μετώπων (με βάση την τοπογραφία, τον καιρό, και την καύσιμη ύλη), λαμβάνοντας πάντα υπόψη του τις πολύ σημαντικές αμφίδρομες αλληλεπιδράσεις μεταξύ της φωτιάς και του καιρού («η φωτιά δημιουργεί το δικό της καιρό»). Πιο σημαντικά ωστόσο, το IRIS 2.0 μπορεί σήμερα να παρέχει προγνωστική καθοδήγηση για την αναμενόμενη συμπεριφορά πυρός μιας δασικής πυρκαγιάς. Ειδικότερα για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, η προσομοίωση που πραγματοποιήθηκε με το IRIS 2.0 υπέδειξε ακραία συμπεριφορά πυρός, με την πυρκαγιά να κατατάσσεται ως κατηγορίας 7, χαρακτηριζόμενη από συνθήκες πυροθύελλας.
Οι συγγενείς των θυμάτων ακόμα περιμένουν να αποδοθεί δικαιοσύνη
Στο φως έχουν έρθει πλέον όχι μόνο τα λάθη και οι παραλείψεις, αλλά και η απίστευτα κυνική συμπεριφορά των άμεσα εμπλεκομένων σε αυτά. Πριν από ένα χρόνο, μετά τις αποκαλύψεις της Καθημερινής, ο ανακριτής Αθανάσιος Μαρνέρης έστειλε αντίγραφα της δικογραφίας στην εισαγγελία ζητώντας, για δεύτερη φορά, συμπληρωματική δίωξη για τους κατηγορουμένους.
Στο έγγραφό του διευκρίνιζε πως στο στάδιο στο οποίο βρισκόταν η υπόθεση δεν απαιτείτο «πλήρης δικανική πεποίθηση για τη στοιχειοθέτηση του δόλου, παρά μόνο επαρκείς ενδείξεις». Σύμφωνα με την έρευνά του, όχι απλώς υπήρχαν ενδείξεις, αλλά τα νέα στοιχεία «δικαιολογούν πλήρως τη στοιχειοθέτηση κακουργήματος».
Σύμφωνα με πληροφορίες της Καθημερινής, την πρώτη φορά που οι εισαγγελείς είχαν κρίνει αρνητικά το αίτημά του για συμπληρωματική δίωξη (Ιούνιος 2020) δεν είχαν καν προηγουμένως ζητήσει να εξετάσουν τη δικογραφία. Τη δεύτερη φορά, όμως, είχαν θεωρητικά στη διάθεσή τους όλα τα νέα στοιχεία. Λίγες ημέρες πριν από τον Δεκαπενταύγουστο πήραν την απόφασή τους. Και ήταν και πάλι αρνητική. Ωστόσο, ο ανακριτής συνέχισε να παίρνει απολογίες και καταθέσεις και τον Ιανουάριο έκανε και ένα τρίτο αίτημα για αναβάθμιση της κατηγορίας από πλημμέλημα σε κακούργημα.
Στις 41 σελίδες του αιτήματός του περιέγραφε τις εγκληματικές παραλείψεις και στα τρία στάδια της φονικής πυρκαγιάς: Στην έναρξή της, στη διαχείριση της κατάσβεσης και, τέλος, στο στάδιο της διάσωσης των ανθρώπων. Ο ανακριτής σημείωνε ότι η αναβάθμιση της κατηγορίας μπορούσε να γίνει αφού «στοιχειοθετείται το αδίκημα της κακουργηματικής μορφής της έκθεσης, καθώς ήταν αρμόδιοι εκ της θέσεως που κατείχαν να προβούν στις υπό κρίσιν ενέργειες, επέδειξαν όμως πλήρη αδιαφορία». Τέλη Ιανουαρίου, όμως, και αυτό το τρίτο αίτημα απορρίφθηκε.
Παράλληλα με την ανακριτική διαδικασία, τον τελευταίο χρόνο «έτρεχε» και η εισαγγελική έρευνα για τις απειλές, τους εκβιασμούς και τον εκφοβισμό που δέχθηκε ο πραγματογνώμονας Δημήτρης Λιότσιος από τον πρώην αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος Βασίλη Ματθαιόπουλο. Την επομένη της αποκάλυψης της ηχητικής συνομιλίας από την Καθημερινή, ο εισαγγελέας διέταξε την έρευνα, ενώ οι δύο άνδρες –Λιότσιος και Ματθαιόπουλος– αλληλομηνύθηκαν.
Σχηματίστηκε δικογραφία και ο πρώην αρχηγός του Σώματος με δύο υπομνήματά του αμφισβήτησε τη «νομιμότητα συμπερίληψης, λήψης γνώσης και αποδεικτικής αξιοποίησης αυτού του ψηφιακού αρχείου ήχου». Ο εισαγγελέας πρωτοδικών Νικόλαος Αντωναράκος κλήθηκε να εισηγηθεί στο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών εάν το ηχητικό ντοκουμέντο μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο δικαστήριο και αφού μελέτησε τη δικογραφία, τις καταθέσεις των εμπλεκομένων, καθώς και τα υπομνήματα του Ματθαιόπουλου, και στην πρότασή του, που αριθμεί 14 σελίδες, πρότεινε να παραμείνει στη δικογραφία η ηχογραφημένη συνομιλία.
Την πρότασή του αυτή τώρα θα την κρίνει το Συμβούλιο. Οι συνήγοροι του Λιότσιου, Ιωάννης Θ. Ηρειώτης και Βασίλειος Χ. Αρβανίτης, σημειώνουν, ότι μπορεί η καταγραφή των ιδιωτικών συνομιλιών να μην επιτρέπεται, αλλά η απαγόρευση αυτή κάμπτεται υπό προϋποθέσεις και έχει υπάρξει νομολογία στο παρελθόν σε αντίστοιχες υποθέσεις.
