Ροή
Ο τουρισμός αντιστάθμισε και με το παραπάνω (κατά 115,6%) μέσω των εισπράξεων Ιουνίου το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών του ίδιου μήνα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 3,115 δισ. ευρώ τον Ιούνιο, έναντι 2,891 δισ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2023 και οι εξαγωγές χωρίς καύσιμα στα 3,06 δισ. ευρώ από 3,25 δισ. ευρώ το 2022.
Τα νέα και το επόμενο τουλάχιστο δίμηνο αναμένεται να είναι καλά όσο θα βγαίνουν προς το «έξω» τα στοιχεία για την κορύφωση της τουριστικής περιόδου, με ισχυρό το ενδεχόμενο για νέο ρεκόρ εισπράξεων και φέτος. Σε κάθε περίπτωση, η πορεία του τουρισμού και το 2024 είναι ένα «δώρο» που θα στηρίξει το ΑΕΠ, τα κρατικά ταμεία αλλά τελικά και την «εικόνα» του εξωτερικού ισοζυγίου της χώρας.
Μόνο που το εξωτερικό ισοζύγιο παραμένει ένα ανοικτό μέτωπο. Οι εξαγωγές συνεχίζουν να είναι σε αξία μόνο ίσες με το 1/2 των εισαγωγών. Τούτο συμβαίνει σταθερά τα τελευταία χρόνια, ενώ η πλήρης ανάπτυξη των κοινοτικών έργων θα φέρει μοιραία ένα νέο εισαγωγικό κύμα. Αλλά και στο πεδίο των ξένων επενδύσεων τα στοιχεία της ΤτΕ δείχνουν μεν σταθερά ισχυρότερες ροές μετά το 2019 αλλά όχι κοντά στα υψηλά επίπεδα του 2022. Συνολικά στο 6μηνο το έλλειμμα στο εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας είναι στα 8,8 δισ. ευρώ, υψηλότερο από πέρυσι, ενώ η ΕΚΤ με βάση τα στοιχεία για το 1ο τρίμηνο (τα πιο πρόσφατα συγκρίσιμα για όλα τα κράτη) δείχνει την Ελλάδα με το 2ο υψηλότερο άνοιγμα στην ΕΕ.
Σε εσωτερικό επίπεδο, οι κινήσεις που γίνονται με το νέο πλαίσιο κινήτρων για συγχωνεύσεις και εξαγορές, με τους υψηλούς στόχους των αποκρατικοποιήσεων, αλλά και συνολικά η ενίσχυση που αποφασίσθηκε στον ετήσιο σχεδιασμό των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Αλλά, η διεθνής συγκυρία (από την οικονομική δυσπραγία σε πολλά κράτη, τα υψηλά επιτόκια, την ενεργειακή και την κλιματική κρίση έως τις πολεμικές συρράξεις), δεν είναι η πλέον ευνοϊκή ούτε για μεγάλο άλμα σε επενδύσεις ούτε για μεγάλη τόνωση των εξαγωγών. Με άλλα λόγια, όχι μόνο η όποια βελτίωση θα είναι δύσκολη, αλλά και η διατήρηση της εξαγωγικής και επενδυτικής θέσης της χώρας θα είναι επίσης ένα στοίχημα αν το σκηνικό δεν βελτιωθεί. Το ίδιο ισχύει και για τον τουρισμό που θα πρέπει να συνεχίσει να στηρίζει την οικονομία, αλλά και ευρύτερα για την επιχειρηματικότητα της χώρας.
Είναι σαφές πως οι αναταράξεις σε πολλά επίπεδα θα συνεχισθούν, λιγότερο ή περισσότερο. Ίσως μάλιστα σε κάποια πεδία – όπως είναι η κλιματική κρίση – τώρα μόλις έχουν αρχίσει να φαίνονται. Σε αυτό το πλαίσιο έχει μεγάλη σημασία και να γίνουν οι αναγκαίες θεσμικές κινήσεις, αλλά και όλοι οι φορείς του δημοσίου και οι παράγοντες της αγοράς να αναλάβουν το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί.
