Η άνοδος των stablecoins σηματοδοτεί μια βαθιά αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε το χρήμα, τις πληρωμές και το μέλλον των χρηματοπιστωτικών αγορών. Ωστόσο, τα stablecoins έχουν ξεφύγει από το πλαίσιο του πειραματισμού, καθώς η υιοθέτησή τους επιταχύνεται και προωθούνται νέες ρυθμίσεις διεθνώς, και αποτελούν μια τεχνολογική και νομισματική πραγματικότητα που ήρθε για να μείνει.
Όπως σχολιάζει σε ανάλυσή της η BlackRock, νέο νομοσχέδιο Genius Act, που υπεγράφη τον Ιούλιο στις ΗΠΑ, αποτελεί σημείο καμπής. Ορίζει τα stablecoins ως μέσο πληρωμής και όχι ως επενδυτικό προϊόν, και επιτρέπει την έκδοσή τους μόνο από ομοσπονδιακά ρυθμιζόμενες τράπεζες και επιλεγμένες μη τραπεζικές οντότητες. Τα stablecoins θα υποστηρίζονται από «συντηρητικά» αποθεματικά, όπως έντοκα γραμμάτια του αμερικανικού Δημοσίου και repos, με στόχο τη διασφάλιση σταθερότητας.
Διαβάστε επίσης: Ιστορική απόφαση για τα crypto - H Γερουσία των ΗΠΑ ενέκρινε το νομοσχέδιο για τα stablecoins
Η BlackRock σημειώνει ότι αυτή η ρύθμιση ενισχύει παράλληλα τη θέση του δολαρίου διεθνώς, ιδίως σε αναδυόμενες αγορές όπου οι χρήστες μπορεί να αποκτούν πιο εύκολα πρόσβαση σε σταθερό νόμισμα, αποφεύγοντας τις έντονες διακυμάνσεις τοπικών νομισμάτων. Από την άλλη πλευρά, επισημαίνει ότι, ιδίως σε ανεπτυγμένες οικονομίες, η απαγόρευση πληρωμής τόκων στα stablecoins ίσως περιορίσει την υιοθέτησή τους, καθώς δεν θα μπορούν να ανταγωνιστούν καταθέσεις τραπεζών.
«Προγραμματιζόμενο χρήμα»
Σε πρόσφατο podcast του Citi Institute, η Caroline Pham (προσωρινή πρόεδρος της CFTC) εξήγησε ότι τα stablecoins συνδυάζουν την αμεσότητα και ευκολία των crypto με τη σταθερότητα του παραδοσιακού χρήματος. «Μπορούν να βελτιώσουν κρίσιμες λειτουργίες όπως η διαχείριση ενεχύρων στις αγορές παραγώγων, με πραγματικά οφέλη στην κεφαλαιακή αποδοτικότητα», σημείωσε.
Από την πλευρά του ο Ronit Ghose, Global Head της Citi για το Future of Finance, παρομοίασε τα stablecoins με «ψηφιακά χαρτονομίσματα», που λειτουργούν σε περιβάλλον blockchain. Τόνισε πως η δυνατότητα να προγραμματίζονται, μέσω έξυπνων συμβάσεων (smart contracts), επιτρέπει τη δημιουργία αυτοματοποιημένων πληρωμών υπό όρους, από ασφαλιστικές αποζημιώσεις μέχρι χρηματοδοτήσεις στο εμπόριο. Πιο συγκεκριμένα, ο Ghose εξήγησε πως το «προγραμματιζόμενο χρήμα» επιτρέπει την αυτοματοποίηση πληρωμών με βάση συγκεκριμένες συνθήκες, όπως η παράδοση εμπορευμάτων ή η καταβολή ασφαλιστικών αποζημιώσεων. Πρόκειται για εξέλιξη που αναμένεται να απλοποιήσει την καθημερινότητα καταναλωτών και επιχειρήσεων. Από την πλευρά της η Pham εξήγησε ότι οι έξυπνες συμβάσεις (smart contracts), που ενεργοποιούν τέτοιες λειτουργίες, επιτρέπουν ενσωματωμένους μηχανισμούς ελέγχου, ενίσχυση της συμμόρφωσης και αποτελεσματικότερη διαχείριση κινδύνου.
Για παράδειγμα, αν κάποιος έχει ασφάλεια αυτοκινήτου με προγραμματιζόμενο χρήμα, τότε σε περίπτωση ατυχήματος και μόλις υποβληθεί η κατάλληλη τεκμηρίωση, η έξυπνη σύμβαση ενεργοποιείται αυτόματα και πληρώνει την αποζημίωση στον ασφαλισμένο, χωρίς να χρειάζεται να περιμένει ημέρες ή εβδομάδες για επεξεργασία από την ασφαλιστική εταιρεία.
Αντίστοιχα, μια επιχείρηση που εισάγει εμπορεύματα μπορεί να προγραμματίσει την πληρωμή στον προμηθευτή, ώστε αυτή να γίνει μόνο όταν επιβεβαιωθεί η παράδοση των προϊόντων. Αν δεν παραδοθούν, η πληρωμή δεν εκτελείται, προστατεύοντας έτσι την εταιρεία.
Η δυναμική της αγοράς
Η αγορά των stablecoins, αν και μικρή σε σχέση με τα υπόλοιπα crypto, έχει αυξηθεί ραγδαία. Σύμφωνα με τη BlackRock, η συνολική αξία τους ανέρχεται σήμερα σε περίπου 250 δισ. δολάρια, που αντιστοιχεί στο 7% της αγοράς κρυπτονομισμάτων, από σχεδόν μηδενική βάση το 2020.
To Genious Act στις ΗΠΑ καθορίζει ποια περιουσιακά στοιχεία μπορούν να κρατούν οι εκδότες stablecoin ως αποθεματικά: κυρίως συμφωνίες επαναγοράς (repurchase agreements), κάποιες μορφές αμοιβαίων κεφαλαίων και αμερικανικά έντοκα γραμμάτια με διάρκεια λήξης έως 93 ημέρες. Είναι ενδεικτικό ότι δύο από τους κορυφαίους εκδότες stablecoins, οι Tether και Circle, κατέχουν μαζί τουλάχιστον 120 δισεκατομμύρια δολάρια σε κρατικά έντοκα γραμμάτια, που αντιστοιχούν στο 2% περίπου των συνολικών εντόκων γραμματίων του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ.
Αυτή η ζήτηση για αμερικανικά έντοκα γραμμάτια θα μπορούσε να αυξηθεί με την ανάπτυξη της αγοράς των stablecoins και να ενισχύσει τις αγορές εντόκων γραμματίων. Σε μια τέτοια περίπτωση, όπως εκτιμά η BlackRock, η επίπτωση στις αποδόσεις πιθανότατα θα είναι περιορισμένη. Αφενός διότι η ζήτηση από τα stablecoins για έντοκα γραμμάτια θα αντισταθμιστεί από μετακίνηση κεφαλαίων από παρόμοια περιουσιακά στοιχεία και, αφετέρου, διότι η έκδοση εντόκων γραμματίων αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται λόγω της της ανάγκης των ΗΠΑ να χρηματοδοτήσουν τα επίμονα ελλείμματα με βραχυπρόθεσμο χρέος.
Ψηφιακό ευρώ και διεθνής ανταγωνισμός
Η Ευρώπη, όπως σχολιάζει η BlackRock, μελετά την υιοθέτηση ενός ψηφιακού ευρώ, αλλά πιθανότατα για περιορισμένη χρήση, ώστε να προστατεύσει τις τράπεζες από εκροές. Αντίθετα, χώρες όπως το Χονγκ Κονγκ ήδη θεσπίζουν κανονισμούς για την προσέλκυση καινοτομίας στα stablecoins. Αν άλλες χώρες επιτρέψουν τοκοφόρα stablecoins ή επιταχύνουν την υιοθέτηση ψηφιακών νομισμάτων κεντρικών τραπεζών (CBDCs), ο ρόλος του δολαρίου στο διεθνές εμπόριο θα μπορούσε να αμφισβητηθεί, αν και οι ΗΠΑ διατηρούν ένα πλεονέκτημα σε επίπεδο ρυθμιστικής πρωτοβουλίας.
Πάντως τόσο η BlackRock όσο και οι αναλυτές της Citi δείχνουν να συμφωνούν, ότι τα stablecoins αποτελούν πλέον μόνιμο στοιχείο του νέου χρηματοοικονομικού συστήματος. Είναι φορείς καινοτομίας, αλλά και καταλύτης για τον επαναπροσδιορισμό της σχέσης χρηστών, τραπεζών και κρατών με το χρήμα.
