Ροή
Λιγότερο από 3 μήνες έχουν μπροστά τους οι επιχειρήσεις, κυρίως οι εταιρείες που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, για να συμμορφωθούν με ουσιαστικό τρόπο στις νέες εταιρικές υποχρεώσεις τους. Από τα μέσα Ιουλίου 2021 τίθεται σε πλήρη εφαρμογή ο νόμος για την εταιρική διακυβέρνηση, με τις εισηγμένες να καλούνται να ανταποκριθούν στις συνθήκες και τις ανάγκες της εποχής μας, με στόχο τη βελτίωση των εσωτερικών λειτουργικών τους. Η εφαρμογή του νέου πλαισίου εταιρικής διακυβέρνησης είναι επιτακτική και απαιτεί τη συμμόρφωση σε ένα νέο κανονιστικό και νομικό πλαίσιο.
Πρόκειται για μια ιδιαιτέρως κρίσιμη υπόθεση για την εισηγμένες που σε μεγάλο βαθμό αποτελούν και τη «βιτρίνα» της αγοράς. Στην περίπτωση που οι εταιρείες δεν ανταποκριθούν στις νέες ανάγκες και απαιτήσεις, κινδυνεύουν με σημαντικό πρόστιμο, έως και 3.000.000 ευρώ αναλόγως της περίπτωσης (έναντι 1 εκατ. ευρώ με τον υφιστάμενο νόμο) ή άλλες κυρώσεις, ενώ ουδείς μπορεί να προδικάσει τι θα συμβεί, αν συνεχίσουν να μη συμμορφώνονται, με την παρουσία τους στο ΧΑ.
Όπως μάλιστα σημειώνουν στελέχη του χώρου, «ήδη χτυπάει καμπανάκι για αρκετές από τις εισηγμένες που δεν έχουν κάνει σημαντικά βήματα προς την εκπλήρωση των προϋποθέσεων που έχουν τεθεί».
Ο νέος νόμος για την εταιρική διακυβέρνηση (Ν. 4706/2020), που ψηφίστηκε το περασμένο καλοκαίρι αναφέρεται στις πρακτικές εταιρικής διακυβέρνησης που πρέπει να εφαρμόζουν οι ελληνικές εταιρείες. Οι νέες διατάξεις έχουν έναρξη ισχύος τη 17η Ιουλίου του 2021, στοχεύοντας στη διασφάλιση της αξιοπιστίας των εισηγμένων εταιρειών και στην εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης στην κεφαλαιαγορά, που έχει «πληγωθεί» από γνωστές περιπτώσεις του πρόσφατου παρελθόντος που ταλαιπώρησαν την αγορά, τους μετόχους και βέβαια την «εικόνα» του Χρηματιστηρίου ως αξιόπιστου επενδυτικού θεσμού.
Με τις νέες διατάξεις, θεσπίζεται ένα αυστηρότερο πλαίσιο για τη λειτουργία του Διοικητικού Συμβουλίου στις εισηγμένες εταιρείες, το οποίο αναμένεται να ενισχύσει τη διαφάνεια και να εντατικοποιήσει τον εσωτερικό έλεγχό τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έχει δημοσιεύσει εγκυκλίους με κατευθυντήριες γραμμές κάνοντας αναφορά σε πλήθος κριτηρίων αξιολόγησης και καταλληλότητας των μελών Δ.Σ., σε ζητήματα που σχετίζονται με την οργάνωση και λειτουργία των επιτροπών, με τον σεβασμό και την ενημέρωση των μετόχων, με τις διαδικασίες αυξήσεων κεφαλαίου, με τις υποχρεώσεις και αμοιβές μελών Δ.Σ., με την ενδυνάμωση του θεσμού του εσωτερικού, με την ενίσχυση του ρόλου των ανεξάρτητων μελών, την αναθεώρηση των υφιστάμενων κυρώσεων, ώστε να προβλέπονται κυρώσεις για όλες τις διατάξεις και άλλα. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, διαδραματίζοντας βασικό ρόλο στην όλη υπόθεση, αφενός βάζει ένα πλαίσιο με το οποίο κατευθύνει αλλά και συνδράμει τις εισηγμένες εταιρείες για να ανταποκριθούν στο νέο νόμο, προς όφελος της διαφάνειας, της εσωτερικής λειτουργίας των επιχειρήσεων αλλά και των μετόχων, αφετέρου θα ασκεί τον εποπτικό της ρόλο με τη διενέργεια τακτικών ελέγχων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μεταξύ πολλών κομβικών ρυθμίσεων, το νέο σχέδιο απαιτεί ελάχιστη ποσόστωση ανά φύλο, ειδικότερα 25% των μελών, άρα και παρουσία τουλάχιστον 25% γυναικών στα διοικητικά συμβούλια, αναδεικνύοντας τον σημαίνοντα ρόλο τους στη διοίκηση μεγάλων επιχειρήσεων, ενώ δεν επιτρέπει την πλήρωση θέσεων (μη εκτελεστικών) σε άτομα με σχέση εξάρτησης (όταν λαμβάνουν οποιαδήποτε σημαντική αμοιβή ή παροχή από την εταιρεία, ή από συνδεδεμένη με αυτήν εταιρεία κ.α.), «φωτογραφίζοντας» κατά κύκλους της αγοράς και περιπτώσεις εργαζομένων.
Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι βασικές διατάξεις και εγκύκλιοι έχουν γίνει γνωστά στις εταιρείες εδώ και καιρό, η προσαρμογή και συμμόρφωση στον νέο κώδικα εταιρικής διακυβέρνησης φαίνεται ακόμα να αποτελεί μια δύσκολη εξίσωση, ένα δύσκολο εγχείρημα. Παράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι ανάμεσα στις εισηγμένες, ακόμα και σε σημαντικά ονόματα της οικονομικής ζωής του τόπου, υπάρχουν περιπτώσεις με «κενά» και ελλείψεις προς την επιθυμητή κατεύθυνση.
Προφανώς, κάθε προσπάθεια εκσυγχρονισμού ενός θεσμικού πλαισίου έχει τις δυσκολίες της, οι αλλαγές είναι πολλές και ίσως αυτό εξηγεί το γιατί έχουν μείνει τόσες πολλές επιχειρήσεις αρκετά πίσω σε αυτό το θέμα. Ωστόσο, ο χρόνος πιέζει, το πλαίσιο από την Ε.Κ. έχει τεθεί από πέρυσι κιόλας. Οι επιχειρήσεις που δεν έχουν συμμορφωθεί ακόμα καλούνται να προσαρμοστούν, αν δεν θέλουν απωλέσουν το προνόμιο της προβεβλημένης συμμετοχής τους στο Ελληνικό Χρηματιστήριο και στη νέα «τάξη πραγμάτων». Στην οποία πλέον δίνεται έμφαση και στις πρακτικές των εισηγμένων σε ζητήματα βιώσιμης ανάπτυξης καθώς οι δείκτες ESG αξιολογούνται με ιδιαίτερη βαρύτητα από τους διεθνείς επενδυτές.
