Η ογκολογική φροντίδα στην Ελλάδα έχει εδώ και ενάμιση χρόνο περάσει σε μία εποχή καθώς στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και συγκεκριμένα στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο «Αττικόν» λειτουργεί μία πρωτοποριακή κλινική επιζώντων καρκίνου (Survivorship Clinic), η οποία παρέχει ολιστική ψυχοκοινωνική στήριξη και συμβουλευτική στον ογκολογικό ασθενή για όλα τα θέματα που αφορούν την ποιότητα ζωής του (διατροφή, άσκηση, ψυχική υγεία, διαταραχές ύπνου, διαχείριση φόβου κτλ).
Στην κλινική αυτή, όπως εξηγούν η καθηγήτρια ογκολογίας, επικεφαλής της Ογκολογικής Μονάδας της Β' Παθολογικής Κλινικής του νοσοκομείου «Αττικόν», Αμάντα Ψυρρή και η Ιατρός Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης, Επιστημονική Υπεύθυνη του Τμήματος Ιατρικής του Τρόπου Ζωής Καλλιόπη (Πόπη) Καλαϊτζή, οι ογκολογικοί ασθενείς λαμβάνουν εξατομικευμένη συμβουλευτική για την διατροφή τους, προτροπή για θεραπευτική άσκηση στο ειδικά διαμορφωμένο γυμναστήριο, στήριξη για τους φόβους που αντιμετωπίζουν, την έλλειψη ύπνου και τις αγωνίες τους τόσο οι ίδιοι όσο και οι οικογένειές τους, καθώς ο καρκίνος, καθώς ο καρκίνος αποτελεί πλήγμα για ολόκληρη την οικογένεια.
Ο καρκίνος αγγίζει κάθε οικογένεια
Ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης δεσμεύτηκε να επεκτείνει αυτό το επιτυχημένο μοντέλο κλινικής επιζώντων καρκίνου, από το «Αττικόν», σε όλα τα ογκολογικά νοσοκομεία της επικράτειας (στον Άγιο Σάββα, το Μεταξά, το Θεαγένειο της Αλεξανδρούπολης κτλ), υπογραμμίζοντας πως σε όλη του τη ζωή δεν έχει συναντήσει έστω και μια οικογένεια που να έχει μείνει ανεπηρέαστη από τον καρκίνο. Το βίωσε και ο ίδιος όταν η μητέρα του νόσησε με λευχαιμία και έζησε 11 χρόνια σαν ογκολογικός ασθενής.
Διακοπή του καπνίσματος και μεσογειακή διατροφή αυξάνουν την επιβίωση στον καρκίνο
Όπως επισημαίνουν η Αμάντα Ψυρρή και η Πόπη Καλαϊτζη, ο καρκίνος επηρεάζει τον τρόπο ζωής πρέπει να γίνουν αλλαγές στην καθημερινότητα του ασθενή. Για παράδειγμα οι καπνιστές που διακόπτουν το κάπνισμα έχουν 2πλάσια επιβίωση από όσους συνεχίζουν να καπνίζουν, ενώ οι ογκολογικοί ασθενείς που υιοθετούν την μεσογειακή διατροφή ανταποκρίνονται κατά 50% καλύτερα στην ανοσοθεραπεία, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Nature» και εμπλέκει το μικροβίωμα (τα τρισεκατομμύρια των ωφέλιμων βακτηρίων που ζουν στο ανθρώπινο έντερο).
Δωρεάν όλες οι υπηρεσίες στήριξης και αποκατάστασης στην κλινική του Αττικόν, με ένα τηλ. στο 1566
Όλες αυτές οι υπηρεσίες προσφέρονται στο νοσοκομείο «Αττικόν» εντελώς δωρεάν στους ογκολογικούς ασθενείς, οι οποίοι κλείνουν το ραντεβού πλέον μέσω του 1566 με την αναμονή να φτάνει περίπου στον ένα με ενάμιση μήνα, όπως εξηγεί η Πόπη Καλαϊτζή. Στην κλινική επιζώντων καρκίνου έχουν προσέλθει από τα μέσα του 2023 περίπου150 ογκολογικοί ασθενείς, εκ των οποίων κάποιοι έχουν προσέλθει και 2η ή 3η φορά.
Από τα διεθνή δεδομένα και από έρευνα που έχει πραγματοποιηθεί σε περισσότερες από 10 χώρες, γνωρίζουμε ότι η ψυχοκοινωνική στήριξη στον καρκίνο, η αποκατάσταση και η επανένταξη των ασθενών (στην επαγγελματική και οικογενειακή ζωή) μειώνει κατά 20% τον κίνδυνο υποτροπών, κατά 50% τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επεισοδίων και κατά 40% τη νέα εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Ζωή Χουρμουζιάδου (ασθενής): Το ΕΣΥ δουλεύει
Την εμπειρία της από τις επισκέψεις της στην Survivorship Clinic του νοσοκομείου Αττικόν, περιγράφει μια ογκολογική ασθενής, η Ζωή Χουρμουζιάδου λέγοντας:
«Το ΕΣΥ δουλεύει. Εγώ έφυγα σαν ασθενής από τον ιδιωτικό τομέα και πήγα σε νοσοκομείο του ΕΣΥ, όπου βρήκα την στήριξη ακριβώς που χρειαζόμουν. Στον καρκίνο, το φάρμακο, η θεραπεία, αντιστοιχεί στο 80% της μάχης. Το υπόλοιπο 20% αφορά πράγματα που πρέπει εμείς να κάνουμε για τον εαυτό μας και στην κλινική των επιζώντων καρκίνου υπάρχει η ομάδα που σε κατευθύνει. Οι ογκολογικοί ασθενείς χρειαζόμαστε μία εμπεριστατωμένη άποψη, για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε- γιατί το διαδίκτυο είναι γεμάτο πληροφορίες που δεν φιλτράρονται. Ο καθένας μπορεί να ανεβάσει ό,τι πιστεύει.»
Για αυτό άλλωστε είναι πολύ σημαντικό να υπάρξει μια ασφαλής πηγή πληροφόρησης για τους ογκολογικούς ασθενείς, και αυτό αποτελεί ένα πρότζεκτ που στοχεύει το υπουργείο Υγείας να υλοποιήσει σε συνεργασία με την κλινική Επιζώντων Καρκίνου και την Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ), δημιουργώντας έναν ψηφιακό βοηθό –που θα φορτωθεί στην υπάρχουσα (της ΕΛΛΟΚ) πλατφόρμας. Ο Α. Γεωργιάδης δεσμεύτηκε και για την δημιουργία του ψηφιακού βοηθού των ογκολογικών ασθενών.
Με τη στήριξη της BMS η προτυποποίηση του μοντέλου της κλινικής επιζώντων καρκίνου
Το πρότυπο και εξαιρετικά επιτυχημένο μοντέλο της Κλινικής Επιζώντων Καρκίνου που λειτούργησε πρώτα στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Αττικόν, με την οικονομική υποστήριξη της φαρμακοβιομηχανίας BMS θα προτυποποιηθεί, όπως επισημαίνει η Ελισάβετ (Λίζα) Προδρόμου, διευθύνουσα Σύμβουλος της Bristol Myers Squibb Ελλάδας. Έτσι, θα μπορέσει να επεκταθεί σε όλα τα ογκολογικά νοσοκομεία, με τον Άδωνι Γεωργιάδη να δεσμεύεται πως θα βρει τους πόρους, ώστε να εφαρμοστεί παντού.
Από τη δική του τη μεριά ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου Γιώργος Καπετανάκης, εκπροσωπώντας την κοινότητα των ασθενών επισημαίνει ότι ακριβώς αυτή είναι η ουσία του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Καρκίνο.
«Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Καρκίνο έχει τρεις πυλώνες: Ο πρώτος αφορά την πρόληψη, ο δεύτερος τη θεραπεία και ο τρίτος την ψυχοκοινωνική στήριξη, την αποκατάσταση και την επανένταξη των ασθενών. Ο καρκίνος δεν είναι πλέον ‘καταδίκη’, είναι μία χρόνια και ιάσιμη νόσος σε πάρα πολλές περιπτώσεις, η οποία αλλάζει τη ζωή του ασθενή και τις ισορροπίες της οικογένειας. Πρέπει ο ασθενής να επανενταχθεί και να γυρίσει πίσω παραγωγικός στη δουλειά του και στη ζωή του. Έτσι επιτυγχάνεται η ολιστική φροντίδα στην πράξη».
Κοσμογονία στην αντιμετώπιση του καρκίνου την τελευταία 2ετία
Στην Ελλάδα έχουμε περίπου 100.000 ογκολογικούς ασθενείς και αν ληφθεί υπόψη το περιβάλλον τους (οι οικείοι τους) μιλάμε για 500.000 ανθρώπους που θα ωφεληθούν από την ψυχοκοινωνική στήριξη, αποκατάσταση και επανένταξη. Όπως υπογραμμίζει ο Γιώργος Καπετανάκης «τα τελευταία 2 χρόνια συντελείται μία κοσμογονία στην χώρα μας. Έχουμε τον ψηφιακό μετασχηματισμό, το Μητρώο νεοπλασιών (που δεν είναι απλά ένα Registry, αλλά δημιουργεί μια κοινότητα, ένα οικοσύστημα ασθενών, από το οποίο αντλούμε πολύτιμες πληροφορίες μέσω της εμπειρίας τους), ενώ έρχεται και η αποζημίωση των βιοδεικτών, που θα δώσει πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες σε περισσότερους ασθενείς. Αυτό το τρίπτυχο συμπληρώνεται με την κλινική επιζώντων καρκίνου και την επέκταση της στα άλλα νοσοκομεία».
Η συμβολή του Ταμείου Καινοτομίας
Συμπληρώνοντας τα παραπάνω ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης επισημαίνει πως και το Ταμείο Καινοτομίας, ως ένα νέο μέτρο θα βελτιώσει την έγκαιρη πρόσβαση των ασθενών στις καινοτόμες θεραπείες –καθώς η πλειονότητα των θεραπειών που θα ενταχθούν αφορά ογκολογικούς ασθενείς.
Πανευρωπαϊκά ο καρκίνος (συνολικά) αποτελεί πρώτη αιτία θανάτου για τις ηλικίες έως 70 ετών, ενώ συνολικά αποτελεί δεύτερη αιτία θανάτου. Η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση, η χορήγηση της κατάλληλης θεραπείας, την κατάλληλη στιγμή στον κατάλληλο ασθενή, η ψυχοκοινωνική του στήριξη, αποκατάσταση και επανένταξη θα μειώσει αυτό το παγκόσμιο φορτίο και θα οδηγήσει σε μια εποχή όπου ο καρκίνος δεν θα είναι πια τέτοιας βαρύτητας απειλή.
