«Τα ελληνικά πανηγύρια αναζωπυρώνουν το ελληνικό καλοκαίρι» ανέφερε πρόσφατα άρθρο στον διεθνή τύπο αναλύοντας την εμπειρία των φημισμένων, ακόμα και στους ξένους επισκέπτες, πανηγυριών της Ικαρίας. Από μια ευρύτερη επισκόπηση της φετινής τουριστικής δραστηριότητας και των εκδηλώσεων που την συνόδεψαν βέβαια, συμπεραίνει κανείς ότι τα ελληνικά πανηγύρια το 2025 κατάφεραν να αναζωπυρώνουν και τον ίδιο τον τουρισμό, βάζοντας όμως τρικλοποδιά στην εστίαση, που όπως όλα δείχνουν το τρέχον έτος δεν αποτέλεσε την καλύτερη χρονιά της.
Πολλαπλασιάστηκαν τα πανηγύρια
Σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου το φετινό καλοκαίρι οι πολυάριθμοι πολιτιστικοί σύλλογοι των χωριών και των οικισμών των νησιών αλλά της ηπειρωτικής Ελλάδας άναψαν τα φώτα σε πλατείες, αλάνες και γήπεδα φιλοξενώντας λαϊκούς καλλιτέχνες και επενδύοντας δυναμικά στο πανηγύρι. Αποτέλεσμα ήταν να πραγματοποιηθούν περισσότερες από το συνηθισμένο τέτοιου τύπου εκδηλώσεις.
Από την Κρήτη και τις Κυκλάδες μέχρι την Στερεά Ελλάδα, την Εύβοια και την Μακεδονία, με εξαίρεση ίσως την Ήπειρο λόγω των καταστροφικών πυρκαγιών, οι αφίσες και οι ανακοινώσεις εκδηλώσεων πολλαπλασιάστηκαν και οι πλατείες μετατράπηκαν σε σημεία συνάντησης για ντόπιους αλλά και τουρίστες.
Η διοργάνωση και προώθηση των εκδηλώσεων αυτών άρχισε μάλιστα να γίνεται πιο στοχευμένη για συγκεκριμένες περιφέρειες, οι οποίες πόνταραν ότι η αναβίωσή τους μπορεί να αποτελέσει μαγνήτη επισκεπτών. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης όπου εντάχθηκε στην ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, EUFEAST – Festive Trails for a Sustainable Tomorrow. Πρόκειται για ένα καινοτόμο διασυνοριακό πρόγραμμα του Interreg Europe 2021–2027, που στοχεύει στη δημιουργία ενός δικτύου ευρωπαϊκών φεστιβάλ με κοινό brand EUFESTIVALS. Η επίσημη έναρξη του έργου πραγματοποιήθηκε στα τέλη Ιουλίου του τρέχοντος έτους στην Κομοτηνή, όπου εταίροι από όλη την Ευρώπη συναντήθηκαν για την εναρκτήρια συνάντηση του EUFEAST και συζήτησαν την πορεία δημιουργίας ενός «ευρωπαϊκού μονοπατιού πανηγυριών» που θα προσελκύει επισκέπτες και θα ενισχύει τις τοπικές οικονομίες.
Ρεκόρ προσέλευσης και τζίρων
Πέρα από αυτό το πλαίσιο βέβαια, τα πανηγύρια φέτος, φάνηκε να έχουν την τιμητική τους. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς της Κρήτης, σημείωσαν ρεκόρ επισκεψιμότητας, με ορισμένα να συγκεντρώνουν ακόμη και 4.000 «κουβέρ» σε μια μόνο βραδιά. Η εικόνα αυτή λειτούργησε σαν «μαγνήτης» για τους επισκέπτες, δίνοντας ώθηση στην τοπική οικονομία, από τα έσοδα των συλλόγων έως τις πωλήσεις τροφίμων και ποτών από τοπικούς παραγωγούς και επιχειρηματίες.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν επιχειρηματίες του χώρου, «σε μέρες και μέρη όπου οργανώνονταν δύο πανηγύρια την ίδια περίοδο, η πελατεία σχεδόν εξαφανιζόταν από τα παραδοσιακά σημεία εστίασης - ταβέρνες εστιατόρια - για να βρεθεί σε πλατείες και σε γήπεδα».
Σύμφωνα με τους ίδιους, η επιτυχία τους στηρίχτηκε εν μέρει και στις ανταγωνιστικές τιμές ,με αρκετούς συλλόγους να προσφέρουν ολοκληρωμένα πακέτα φαγητού και ποτού. Σε άλλες περιπτώσεις οι διοργανωτές παραχώρησαν πάγκους σε τοπικούς επιχειρηματίες, δημιουργώντας μια αίσθηση υπαίθριας αγοράς.
Όπως και να έχει, βάσει της προσέλευσης, η συνταγή αποδείχτηκε ελκυστική για το κοινό και κερεοφόρα για τους συλλόγους/διοργανωτές.
«Τρύπα» στην εστίαση
Παρότι βέβαια τα πανηγύρια εξελίχθηκαν σε ισχυρό μοχλό τουριστικής ανάπτυξης, ενισχύοντας τον πολιτιστικό τουρισμό στην περιφέρεια, η απήχησή τους φάνηκε να επιδρά στην εστίαση, η οποία φέτος δεν βίωσε και την καλύτερη χρονιά της.
Να θυμίσουμε ότι ήδη από το β΄ τρίμηνο του 2025 ο κλάδος των καταλυμάτων κινήθηκε ανοδικά σε αντίθεση με την εστίαση που εμφάνισε πτώση, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.
Συγκεκριμένα στο σύνολο των επιχειρήσεων του κλάδου των Καταλυμάτων, ο κύκλος εργασιών το δεύτερο τρίμηνο 2025 ανήλθε σε 2.976.884 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 2,6% σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο 2024, όπου είχε ανέλθει σε 2.901.746 χιλ. ευρώ.
Στον αντίποδα, στο σύνολο των επιχειρήσεων του κλάδου των Υπηρεσιών Εστίασης, ο κύκλος εργασιών το δεύτερο τρίμηνο 2025 ανήλθε σε 2.729.441 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 2,6% σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο 2024, όπου είχε ανέλθει σε 2.803.317 χιλ. ευρώ.
Παρόμοια ήταν η εικόνα και τους καλοκαιρινούς μήνες, όπως ανεφέρουν οι επιχειρηματίες, επισημαίνοντας ότι από την άνοδο των πανηγυριών η εστίαση βγήκε χαμένη σε επίπεδο τζίρου ειδικά τις ημέρες των μεγάλων εκδηλώσεων. «Ο τζίρος επηρεάστηκε αρνητικά, καθώς μεγάλο μέρος του κοινού στράφηκε στις εκδηλώσεις αυτές, όπου η κατανάλωση συνδυάστηκε με φθηνότερες τιμές και all-inclusive εμπειρία» αναφέρουν χαρακτηριστικά.