Ικανοποιητικές πληρότητες εμφάνισε και φέτος ο τουρισμός της Θεσσαλονίκης, με τον δημοφιλή προορισμό της Βόρειας Ελλάδας να κερδίζει μερίδιο από την δημοφιλία της χώρας. Την ίδια στιγμή βέβαια, φορείς του κλάδου επισημαίνουν ότι η αύξηση της ποσότητας των τουριστών δεν επαρκεί για να ισχυροποιήσει η πόλη την θέση της στο τουριστικό γίγνεσθαι. Αντιθέτως χρειάζονται στοχευμένες δράσεις προβολής ώστε να επιτευχθεί και η αύξηση της μέσης δαπάνης των τουριστών στην πόλη, η οποία διατηρείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Αναντιστοιχία στα τουριστικά μεγέθη
Το γεγονός της ανόδου του τουρισμού στην Θεσσαλονίκη μαρτυρούν τα στοιχεία των αφίξεων των περιφερειακών αεροδρομίων της Fraport. Βάσει αυτών από τον Ιανουάριο έως και τον Ιούλιο στο αεροδρόμιο Μακεδονία αφίχθησαν 4.369.697 επισκέπτες, εγχώριοι και διεθνείς, 7,1% περισσότεροι από τους 4.071.752 επισκέπτες του 2024. Η μεγαλύτερη αύξηση προέκυψε δε από τους ξένους τουρίστες οι οποίοι έφτασαν τις 2.696.605, αυξανόμενοι κατά 9,1% έναντι της περσινής χρονιάς. Στον αντίποδα οι εγχώριοι επισκέπτες σημείωσαν άνοδο κατά 3,8%, φτάνοντας σε επίπεδο επταμήνου τους 1.427.889.
Παρά την άνοδο των αφίξεων βέβαια, τα τουριστικά καταλύματα εμφάνισαν τις ίδιες επιδόσεις με πέρυσι, γεγονός που όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα, αποδίδεται εν μέρει στην ανοδική πορεία του Airbnb. H φετινή τουριστική κίνηση κινείται στα ίδια με πέρυσι, αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης, Ανδρέας Μανδρινός, μιλώντας στο Insider.
Σύμφωνα με τον ίδιο οι πληρότητες τους καλοκαιρινούς μήνες διαμορφώθηκαν κατά μέσο όρο περίπου στο 70% στην πόλη, ποσοστό αντίστοιχο με πέρυσι. Η συνέχεια δε, αναμένεται λίγο καλύτερη, μην επιτυγχάνοντας ωστόσο να ξεπεράσει τα περσινά επίπεδα. Βάσει των αφίξεων μέχρι σήμερα - συμπεριλαμβανομένου του πρώτου Σαββατοκύριακου της ΔΕΘ - αλλά και των προκρατήσεων που υπάρχουν για το επόμενο διάστημα, το δίμηνο Σεπτεμβρίου - Οκτωβρίου οι πληρότητες αναμένεται να διαμορφωθούν στο 83% - 84%. Πρόκειται άλλωστε για τους παραδοσιακά δύο πιο καλύτερους μήνες της χρονιάς, όπως εξηγεί ο κ. Μανδρινός. Η αναντιστοιχία αυτή των αφίξεων και των επισόδεων των ξενοδοχείων, μαρτυρά σαφώς, σύμφωνα με τον Πρόεδρο, ότι την επιπρόσθετη τουριστική κίνηση που καταφθάνει στην πόλη - τόσο αεροπορικώς όσο και οδικώς, την - απορροφούν οι βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Πρόβλημα η χαμηλή μέση δαπάνη των τουριστών
Το μεγαλύτερο ωστόσο πρόβλημα δεν εντοπίζεται εκεί αλλά στην χαμηλή μέση δαπάνη που εμφανίζουν εν γενεί οι επισκέπτες της Θεσσαλονίκης. «Οι επισκέπτες της Θεσσαλονίκης εξακολουθούν να βρίσκονται σε πολύ χαμηλό επίπεδο οικονομικής δαπάνης σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα» αναφέρει χαρακτηριστικά και εξηγεί ότι η μέση δαπάνη των επισκεπτών διαμορφώνεται στα 270 ευρώ όταν στην περίπτωση της Αθήνας το αντίστοιχο ποσό φτάνει τα 550 ευρώ ενώ στα δημοφιλή νησιά στα 750 ευρώ, κατά μέσο όρο. Δεδομένου του παραπάνω τα περιθώρια ανάπτυξης του προορισμού προδιαγράφονται μεγάλα, αρκεί να υπάρξει στοχευμένη και επαγγελματική προβολή της πόλης στο σωστό μείγμα τουριστών.
Ενισχυτικά σε αυτή την στόχευση θα λειτουργήσει και η δημιουργία του οργανισμού DMO (Destination Management Organization), η οποία αναμένεται από την νέα χρονιά. Κι αυτό γιατί πλέον θα καταρτιστεί στρατηγικό σχέδιο προβλής, με συγκεκριμένες διαδικασίες και παραδοτέα, τα οποία θα πρέπει να τηρούνται απαρέγκλιτα για να λαμβάνεται και η σχετική χρηματοδότηση από το κράτος για την προώθηση του προορισμού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το σημερινό μείγμα των τουριστών της Θεσσαλονίκης περιλαμβάνει Αμερικανούς οι οποίο είναι πρώτοι σε αφίξεις, Τούρκους - μετά και την ενίσχυση των απευθείας πτήσεων αλλά και την αύξηση των ροών που παρατηρούνται λόγω κατάργησης της Visa - Ισραηλινούς καθώς και Βαλκάνιους και Γερμανούς, όπως επισημαίνει ο Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης.
Παρότι μεν οι αμερικανοί είναι πρώτοι σε αφίξεις και μάλιστα χωρίς να υπάρχει απευθείας πτήση από Θεσσαλονίκη για την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η πλειονότητα αυτών διαμένει σε πεντάστερα καταλύματα με αποτέλεσμα οι δαπάνες να περιορίζονται εντός των resorts. Όσο για τους υπόλοιπους επισκέπτες της πόλης αλλά και της ευρύτερης περιοχής τείνουν να συνδυάζουν την διαμονή σε βραχυχρόνια μίσθωση με διατροφή από σούπερ μάρκετ με αποτέλεσμα και η εστίαση να μην κινείται ικανοποιητικά, σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου.
Συνεχή άνοδος μετά την πανδημία
Αξίζει να σημειωθεί ότι η άνοδος της πόλης στις προτιμήσεις των τουριστών καταγράφεται καθόλη την διάρκεια της μεταπανδημικής περιόδου, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του κύκλου εργασιών των καταλυμάτων της περιοχής της ΕΛΣΤΑΤ. Βάσει αυτών ο κύκλος εργασιών των εν λόγω επιχειρήσεων έφτασε από τις 429.648 χιλ. ευρώ του 2019 σε 510.187 το 2023 και έφτασε το προηγούμενο έτος τις 620.940 χιλ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 44,5% από το προπανδημικό έτος μέχρι και σήμερα. Αντίστοιχη ήταν η αύξηση και στον δημοφιλή προορισμό της Χαλκιδικής όπου ο τζίρος των καταλυμάτων από 219.460 χιλ. ευρώ το 2019 έφτασε το 2024 τις 325.509 χιλ. ευρώ σημειώνοντας άνοδο της τάξης του 48,3%.
Δεδομένης της τουριστικής άνθισης, ο σχεδιασμός για εμπλουτισμό των απευθείας συνδέσεων αλλά και για ενίσχυση του μείγματος των τουριστών με επισκέπτες με πιο «χοντρά» πορτοφόλια καθίσταται επιτακτικός. Ειδικά σε μια περίοδο που τα έξοδα έχουν αυξηθεί χωρίς να αντιστοιχούν στην όποια αύξηση τιμών. Σύμφωνα με τον κ. Μανδρινό την φετινή χρονιά οι αυξήσεις στις τιμές των ξενοδοχείων έφτασαν τα 3 - 4 ευρώ όταν μόνο το περιβαλλοντικό τέλος έχει αυξήσει τα έξοδα κατά 15 ευρώ.
