Ροή
Αλλαγές στις μισθώσεις τύπου Airbnb αναμένονται το προσεχές διάστημα με τους αρμόδιους κυβερνητικούς φορείς να επιδιώκουν να βάλουν φρένο σε μια αγορά που αναπτύσσεται με φρενήρεις ρυθμούς το τελευταίο διάστημα, προσεγγίζοντας πλέον το 15% της συνολικής οικονοµικής δραστηριότητας του τουρισµού.
Σε συνέχεια των αποφάσεων των Βρυξελλών, οι οποίες προβλέπουν νέους όρους διαφάνειας για τις εν λόγω μισθώσεις και ακόμα πιο αυστηρά ενεργειακά πρότυπα για τα ακίνητα που μισθώνονται βραχυχρόνια, τα συναρμόδια υπουργεία σχεδιάζουν νομοθετικές ρυθμίσεις σε δύο κατευθύνσεις.
Αρχικά εξετάζεται η πιθανότητα οι δήμοι να μπορούν να θέτουν όρια στον αριθµό των ακινήτων που διατίθενται προς βραχυχρόνια μίσθωση μέσω ηλεκτρονικών πλατφορµών τύπου Airbnb, όπως ισχύει και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Οι αποφάσεις αυτές θα λαμβάνονται κατόπιν τεκµηριωµένων στοιχείων για την φέρουσα ικανότητα της κάθε περιοχής, για την επάρκεια των υποδομών, για τις ανάγκες στέγασης των μόνιμων αλλά και των εποχικών κατοίκων - όπως οι εργαζόμενοι στον τουρισμό και οι δάσκαλοι - αλλά και για την διατήρηση του ιδιαίτερου χαρακτήρα της κάθε περιοχής ή γειτονιάς.
Αντίστοιχα, όπως προανήγγειλε ο υπουργός Τουρισμού, Βασίλης Κικίλιας προ ημερών, σχεδιάζεται και νοµοθετική παρέµβαση του υπουργείου Οικονοµικών η οποία θα διασφαλίζει την διαφορετική φορολογική αντιμετώπιση φυσικών και νομικών προσώπων που επιχειρούν στην συγκεκριμένη αγορά, διαθέτοντας σημαντικό αριθμό ακινήτων. «Οι βραχυχρόνιες µισθώσεις είναι µέρος του τουριστικού µας προϊόντος. Για την εύρυθµη λειτουργία του υγιούς ανταγωνισµού, αλλά και για την εύρυθµη λειτουργία των αστικών µας κέντρων, η κυβέρνηση επεξεργάζεται ένα πλαίσιο για την αγορά των βραχυχρόνιων µισθώσεων. Το πλαίσιο αυτό θα διαχωρίζει αυτούς που εκµισθώνουν µαζικά ακίνητα έναντι της πλειονότητας που εκµισθώνουν ένα ή δύο ακίνητα», αναφέρει χαρακτηριστικά ο υπουργός Τουρισµού.
Καλπάζει η αγορά του Airbnb
Αξίζει να σημειωθεί ότι την άµεση ρύθµιση και οριοθέτηση της εν λόγω αγοράς, που είναι γνωστή και ως «οικονοµία διαµοιρασµού», ζητούν μετ' επιτάσεως, εδώ και καιρό, οι φορείς του τουρισμού, τονίζοντας ότι η καλπάζουσα ανάπτυξή της έχει πλήθος συνεπειών μεταξύ των οποίων και η στρέβλωση του ανταγωνισμού.
Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία μελέτης που παρουσίασε πρόσφατα το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποίησε για τον αντίκτυπο των βραχυχρόνιων μισθώσεων, η εν λόγω αγορά αποτελεί πλέον σημαντικό μέρος του τουριστικού προϊόντος της χώρας, χωρίς ωστόσο η λειτουργία της να διέπεται από τους ίδιους όρους και κανόνες με τα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια.
Για την ακρίβεια σύμφωνα με την μελέτη της Grand Thornton, µε τίτλο «Βραχυχρόνιες µισθώσεις: επιπτώσεις στις πόλεις και στους πολίτες», επί του συνόλου της τουριστικής δαπάνης που υπολογίζεται το 2022 στα 23,4 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών διαμονής και των δαπανών για λοιπές υπηρεσίες, στην οικονομία διαμοιρασμού αναλογεί ποσό ύψους 3,37 δισ. ευρώ (1,39 δισ. ευρώ για δαπάνη διαμονής και 1,98 δισ. ευρώ για δαπάνες λοιπών υπηρεσιών). Το ποσό αντιστοιχεί περίπου στο 14% της εκτιμώμενης συνολικής τουριστικής δαπάνης. Κι αυτό την ώρα που προ πενταετίας (το 2016) τα ετήσια έσοδα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις ανήλθαν σε 1,4 δισ. ευρώ με 16 δισ. ευρώ τουριστική δαπάνη.
Ενδεικτικός της μεγέθυνσης της αγοράς των βραχυχρόνιων μισθώσεων είναι και ο αριθμός των καταχωρήσεων που διατίθενται με όρους της οικονομίας του διαμοιρασμού, ο οποίος φέτος αναμένεται να φτάσει τις 215 χιλιάδες, έναντι 95 χιλιάδων το 2019 και 195 χιλιάδων την χρυσή για τον τουρισμό χρονιά του 2019. Αντίστοιχα, ο αριθμός των ακινήτων της συγκεκριμένης αγοράς ανέρχεται πλέον σε 129 χιλιάδες, από 57 χιλιάδες το 2016 και 117 χιλιάδες το 2019.
Πέρα από την γιγάντωση του μεγέθους της βέβαια, ή μάλλον εξαιτίας αυτής, γίνεται αισθητό και το αρνητικό αποτύπωµά της. Όπως και σε άλλες ευρωπαικές χώρες που προχώρησαν σε ρύθμισή της, η ένταση της δραστηριότητας αλλοιώνει τη φυσιογνωµία κάποιων προορισµών, απειλεί την κοινωνική οργάνωση, προκαλεί αθέµιτο ανταγωνισµό στη αγορά των ξενοδοχείων, διαταράσσει το εργασιακό μοντέλο και παράγει έσοδα που διαφεύγουν από τη φορολογητέα ύλη.
Αξίζει να αναφερθεί ότι σύμφωνα με την μελέτη, οι απώλειες σε επίπεδο δημόσιων εσόδων, το 2016 έφταναν τα 160,6 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με την μελέτη. Όσο για φέτος, τα διαφυγόντα έσοδα για το Δημόσιο εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στα 316,7 εκατ. ευρώ, ποσό που θα προέκυπτε «αν η δαπάνη αυτή φορολογούνταν όπως τα ξενοδοχεία».
Αντίστοιχα, η ανάπτυξη της αγοράς των βραχυχρόνιων μισθώσεων στερεί τη δημιουργία 39.000 νέων θέσεων απασχόλησης σε ετήσια βάση, διαταράσσοντας το εργασιακό μοντέλο, σύμφωνα τουλάχιστον με τα συμπεράσματα της έκθεσης.
Επιπλέον, εντείνει το πρόβλημα στέγασης, αφού η μέση τιμή βραχυχρόνιων μισθώσεων είναι κατά 5 φορές μεγαλύτερη από αυτή που σημειώνεται σε επίπεδο μακροχρόνιας μίσθωσης, δημιουργώντας ισχυρά κίνητρα στους ιδιοκτήτες να διαθέσουν τα ακίνητά τους στη βραχυχρόνια αγορά.
