Η συμπλήρωση των 30 ετών λειτουργίας του ΑΣΕΠ συνοδεύτηκε από θεαματικές επιδόσεις αύξησης της παραγωγικότητάς του, 10.851 προκηρυχθείσες θέσεις τακτικού προσωπικού εντός του 2024 και νέες διαδικασίες ηλεκτρονικής διεξαγωγής γραπτών εξετάσεων για τις προσλήψεις στο Δημόσιο.
Η Ανεξάρτητη Αρχή ιδρύθηκε από τον υπουργό Αναστάσιο Πεπονή το μακρινό 1994 (με τον Νόμο 2190/1994, γνωστό ως «νόμος Πεπονή»), με στόχο την καθιέρωση ενός αντικειμενικού συστήματος προσλήψεων στο Δημόσιο με μοριοδότηση και διαγωνισμούς, διαφάνεια και αξιοκρατία.
Στην τελευταία Ετήσια Έκθεση του ΑΣΕΠ για το 2024, που παραδόθηκε στη Βουλή των Ελλήνων από τον πρόεδρό του Αθανάσιο Παπαϊωάννου, επισημαίνεται η εξέλιξη του θεσμού μέσα σε αυτή την 30ετία, με την μετάβαση στη σύγχρονη εποχή των ηλεκτρονικών εξετάσεων, τη εφαρμογή νέων διαδικασιών επιλογής διοικήσεων και την επιτάχυνση της έκδοσης αποτελεσμάτων που παγιώνει το αίσθημα εμπιστοσύνης των πολιτών στον θεσμό της Ανεξάρτητης Αρχής.
Για πρώτη φορά διενεργήθηκαν ηλεκτρονικοί γραπτοί διαγωνισμοί που αποσκοπούσαν στη διακρίβωση δεξιοτήτων των υποψηφίων σχετιζόμενων με τον συλλογισμό, την αποτελεσματικότητα και την ικανότητα ανταπόκρισης στις απαιτήσεις θέσεων ευθύνης.
Οι διενεργηθέντες διαγωνισμοί αφορούσαν την επιλογή των Υπηρεσιακών Γραμματέων των Υπουργείων καθώς και στελεχών για κατάληψη θέσεων ευθύνης, στο πλαίσιο της προβλεπόμενης στον ν. 5062/2023 διαδικασίας για την επιλογή διοικήσεων του δημόσιου φορέα.
Υπενθυμίζεται πως εντός του 2024
- προκηρύχθηκαν 10.851 θέσεις τακτικού προσωπικού (αύξηση 33% σε σχέση με το 2023).
- εκδόθηκαν προσωρινά αποτελέσματα για 10.022 θέσεις (αύξηση 30% σε σχέση με το 2023).
- εκδόθηκαν οριστικά αποτελέσματα για 14.299 θέσεις - σχεδόν τετραπλάσια από το 2023.
- υποβλήθηκαν 197.148 αιτήσεις για την πλήρωση 10.851 θέσεων τακτικού προσωπικού.
- υποβλήθηκαν 3.792 ενστάσεις για την πλήρωση θέσεων τακτικού προσωπικού και 1.603 για την πλήρωση θέσεων έκτακτου προσωπικού.
- πραγματοποιήθηκαν 69 έλεγχοι νομιμότητας διαδικασιών προσλήψεων.
Οι «σταθμοί» στην 30ετή πορεία του ΑΣΕΠ
1994
• Ίδρυση ΑΣΕΠ με τον ν. 2190/1994
1995
• Πρώτος γραπτός διαγωνισμός
• Έναρξη λειτουργίας του Αποκεντρωμένου Τμήματος ΑΣΕΠ Θεσσαλονίκης.
1997
• Ανάθεση στους φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα της διεξαγωγής των διαδικασιών επιλογής (ν. 2527/1997) για το τακτικό, το ειδικό επιστημονικό και το εποχικό προσωπικό και στο ΑΣΕΠ του ελέγχου των προκηρύξεων και των πινάκων επιλογής, αυτεπαγγέλτως ή κατ’ ένσταση των υποψηφίων.
• Πρώτη λειτουργία του Γραφείου Εξυπηρέτησης Πολιτών του ΑΣΕΠ.
1998
• Πρώτος γραπτός διαγωνισμός Εκπαιδευτικών (ν. 2525/1997).
1999
• Πρώτος (εξειδικευμένος) γραπτός διαγωνισμός (Ελεγκτές Εναέριας Κυκλοφορίας).
• Πρώτη εφαρμογή της διαδικασίας επιλογής Ειδικού Επιστημονικού Προσωπικού (άρθρο 19, ν. 2190/1994).
2001
• Συνταγματική κατοχύρωση του ΑΣΕΠ από το αναθεωρημένο Σύνταγμα (άρθρο 103 παρ.7 σε συνδυασμό με το άρθρο 101 Α).
• Πρώτη εφαρμογή πρακτικής δοκιμασίας (πλήρωση θέσεων τεχνικού προσωπικού του Εθνικού Τυπογραφείου).
2002
• Καθιέρωση συστήματος αξιολόγησης βάσει βαθμολογούμενων αντικειμενικών κριτηρίων (ν. 3051/2002, άρθρα 8, 9).
2003
• Πρώτος γραπτός διαγωνισμός φορέα μη υπαγόμενου στον ν. 2190/94 (Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος).
2004
• Ανάθεση στο ΑΣΕΠ του ελέγχου της μετατροπής διαδοχικών συμβάσεων σε συμβάσεις αορίστου χρόνου (π.δ. 164/2004 και π.δ. 180/2004).
• Ανάθεση στο ΑΣΕΠ της έγκρισης των ανακοινώσεων πρόσληψης προσωπικού μερικής απασχόλησης (ν. 3250/2004, άρθρο 6).
2005
• Θέσπιση της συνέντευξης ως κριτηρίου κατάταξης των υποψηφίων, έπειτα από έγκριση του ΑΣΕΠ (ν. 3320/2005, άρθρο 4).
2008
• Διεξαγωγή του Τεστ Γενικών Γνώσεων και Δεξιοτήτων.
• Πρώτη εφαρμογή της ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων.
2009
• Επαναφορά στο ΑΣΕΠ αρμοδιοτήτων που είχαν κατά καιρούς αφαιρεθεί και περιορισμός των εξαιρέσεων ορισμένων κατηγοριών προσωπικού από το σύστημα προσλήψεων του ΑΣΕΠ (ν.3812/2009, άρθρο 1).
• Κατάργηση της προφορικής συνέντευξης στις διαδικασίες με σειρά προτεραιότητας (με εξαίρεση τις περιπτώσεις πλήρωσης θέσεων που σχετίζονται με την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής - ν. 3812/2009, άρθρο 5).
• Υπαγωγή στον πλήρη έλεγχο του ΑΣΕΠ των Συμβάσεων Μίσθωσης Έργου.
2010
• Θεσμοθέτηση συστήματος επιλογής προϊσταμένων οργανικών μονάδων με αντικειμενικά και αξιοκρατικά κριτήρια (ν. 3839/2010, άρθρο 7).
2012
• Πρόβλεψη για συμμετοχή του ΑΣΕΠ στο σύστημα κινητικότητας, μεταφοράς και διαθεσιμότητας του προσωπικού της δημόσιας διοίκησης (ν. 4093/2012, άρθρο πρώτο, παρ. Ζ).
2013
• Ανάθεση στο ΑΣΕΠ της εποπτείας τήρησης των διαδικασιών επιλογής πρόσληψης ωφελουμένων σε Προγράμματα Κοινωφελούς Χαρακτήρα που καταρτίζονται από τον ΟΑΕΔ (ν. 4152/2013, άρθρο πρώτο, παρ. ΙΔ, υποπαρ. ΙΔ1).
• Ανάληψη κεντρικού ρόλου του ΑΣΕΠ στις διαδικασίες της Διαθεσιμότητας και Κινητικότητας του προσωπικού του δημόσιου τομέα. Υλοποίηση της μοριοδότησης των υπαλλήλων (ν. 4172/2013, άρθρα 90, 91).
2014
• Καθιέρωση της δυνατότητας κάλυψης θέσεων τακτικού προσωπικού των υπηρεσιών και των νομικών προσώπων του δημοσίου από πίνακες επιλαχόντων προηγούμενου διαγωνισμού του ΑΣΕΠ, χωρίς νέα προκήρυξη με βάση προϋποθέσεις που προβλέπονται στον νόμο (ν.
4210/2013, άρθρο 8).
• Υπαγωγή στον έλεγχο του ΑΣΕΠ των διαδικασιών κατάταξης και επιλογής του επικουρικού προσωπικού των Νοσοκομείων και των Μονάδων Κοινωνικής Φροντίδας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (άρθρο 9 ν. 4210/2013).
2015
• Δημιουργία και τήρηση από το ΑΣΕΠ ηλεκτρονικού αρχείου (μητρώου) υποψηφίων (παρ. 1 άρθρο 11 ν. 4325/2015).
• Δυνατότητα καθιέρωσης της επικοινωνίας του ΑΣΕΠ, με χρήση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, προκειμένου να αναζητούνται στοιχεία και έγγραφα που επικαλούνται οι υποψήφιοι (ν. 4325/2015, άρθρο 11, παρ. 3 ).
• Καθορισμός της διαδικασίας πλήρωσης θέσεων με εθελοντική κινητικότητα, εξέταση ενστάσεων και διενέργεια αυτεπάγγελτου ελέγχου νομιμότητας από το ΑΣΕΠ (άρθρο 15 ν. 4325/2015).
• Σύσταση Ειδικής Επιτροπής του ΑΣΕΠ, αρμόδιας για την εξέταση των ενστάσεων κατά των αποφάσεων του αρμοδίου οργάνου των οικείων φορέων για την αναγνώριση των μεταπτυχιακών τίτλων ως συναφών με το αντικείμενο απασχόλησης του υπαλλήλου για τις ανάγκες εφαρμογής του ενιαίου μισθολογίου (ν. 4354/2015, άρθρο 9, παρ. 3).
2016
• Επαναπροσδιορισμός της αναλογίας προσλήψεων-αποχωρήσεων μονίμου προσωπικού και προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου ως εξής: Για το 2017, η αναλογία ορίστηκε σε μια πρόσληψη ανά τέσσερις αποχωρήσεις και για το έτος 2018 σε μία προς τρεις (ν. 4389/2016, άρθρο 64).
• Ανάθεση στο ΑΣΕΠ της εξέτασης των ενστάσεων κατά των πινάκων κατάταξης των αναπληρωτών εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, των αναπληρωτών του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ), που καταρτίζονται από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (ν. 4395/2016, άρθρο 3).
• Σύσταση της Κεντρικής Επιτροπής Κινητικότητας στην οποία προεδρεύει ένας Αντιπρόεδρος του ΑΣΕΠ και μετέχει ένα μέλος του ΑΣΕΠ (ν. 4440/2016, άρθρο 5).
• Πρόβλεψη ορισμένου ποσοστού θέσεων στις οποίες προσλαμβάνονται κατά προτεραιότητα τα άτομα με αναπηρία και τα μέλη των οικογενειών τους και προσαυξάνεται η βαθμολογία τους σε διαδικασίες πρόσληψης σε συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου (ν. 4440/2016, άρθρο 25).
• Πρόβλεψη σύστασης Ειδικού Συμβουλίου Επιλογής Προϊσταμένων (ΕΙΣΕΠ) στο Υπουργείo Διοικητικής Ανασυγκρότησης (ν.4369/2016, άρθρο 29)
2017
• Ανάθεση στο ΑΣΕΠ του ελέγχου της συνδρομής των προϋποθέσεων απασχόλησης προσωπικού στους ΟΤΑ α΄ βαθμού και στα νομικά πρόσωπα αυτών κατ’ εφαρμογή του ν. 4479/2017, άρθρο 24, παρ. 2.
• Υπαγωγή στον έλεγχο του ΑΣΕΠ της νομιμότητας της πρόσκλησης και των πινάκων κατάταξης, καθώς και του κατ’ ένσταση ελέγχου της διαδικασίας σύναψης συμβάσεων μίσθωσης έργου στην εταιρεία «Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση Ανώνυμη Εταιρεία» (ΕΚΧΑ ΑΕ) (ν. 4483/2017, άρθρο 162).
• Στελέχωση της εταιρείας «Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε.» (Κ.τ.Π. Α.Ε.) με επιστημονικό προσωπικό με ανάθεση της έκδοσης της προκήρυξης στην εταιρεία και διενέργεια ελέγχου νομιμότητας της προκήρυξης, των πινάκων κατάταξης και των ενστάσεων από το ΑΣΕΠ (ν. 4485/2017, άρθρο 114).
• Θέσπιση της δυνατότητας πρόσληψης με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου διάρκειας έως δεκαοκτώ (18) μηνών για τις ανάγκες καθαριότητας και φύλαξης των Υπουργείων, των εποπτευόμενων από αυτά φορέων και των ανεξάρτητων αρχών. Ο έλεγχος
νομιμότητας επί της διαδικασίας διενεργείται από το ΑΣΕΠ μετά την έκδοση των σχετικών υπουργικών αποφάσεων (ν. 4506/2017, άρθρα 8 & 9).
2018
• Σύσταση Κεντρικού Συμβουλίου Επιλογής στη Γενική Γραμματεία του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων υπό την προεδρία μέλους του ΑΣΕΠ για την κατάρτιση των πινάκων επιλογής και την επιλογή των Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και των Περιφερειακών Διευθυντών Εκπαίδευσης, αντίστοιχα (ν. 4547/2018, άρθρο 26).
• Νομοθετική πρόβλεψη ότι για την κάλυψη των θέσεων νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού πλην ιατρών για τους εποπτευόμενους από το Υπουργείο Υγείας Φορείς Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΦΠΥΥ) διενεργείται διαγωνισμός από το ΑΣΕΠ, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.2190/1994 (ν. 4551/2018, άρθρο 16).
2019
• Για τη συμμετοχή των υποψηφίων σε όλες τις διαδικασίες πρόσληψης προσωπικού που υλοποιούνται από το ΑΣΕΠ, καθορίζεται ότι από 1.1.2020 η υποβολή αιτήσεων και δικαιολογητικών διενεργείται κατά κανόνα αποκλειστικά ηλεκτρονικά (ν. 4590/2019, άρθρο 72).
• Καθορισμός της διαδικασίας πρόσληψης προσωπικού με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου ειδικότητας ΔΕ ή ΤΕ Οδηγών και ΔΕ ή ΤΕ Μηχανοδηγών πάσης φύσεως οχημάτων και συρμών των εταιρειών του ΟΑΣΘ ΑΕ της ΑΣΥΘ ΑΕ και των σιδηροδρομικών μέσων μεταφοράς του ΟΣΕ ΑΕ (έγκριση προκήρυξης, έλεγχος νομιμότητας πινάκων κατάταξης υποψηφίων και κατ’ ένσταση έλεγχος από το ΑΣΕΠ, ν. 4599/2019, άρθρο 52).
• Προβλέπεται πρόσληψη επικουρικού προσωπικού για την κάλυψη επιτακτικών αναγκών προνοιακών φορέων με προκήρυξη που εγκρίνεται από το ΑΣΕΠ (ν. 4611/2019, άρθρο 88).
• Πρόβλεψη διαδικασίας επιλογής Υπηρεσιακών Γραμματέων των Υπουργείων με συμμετοχή του ΑΣΕΠ στην ανωτέρω διαδικασία (ν. 4622/2019, άρθρο 36).
2020
• Καθορισμός των παγίων μερών του περιεχομένου των προκηρύξεων με απόφαση της Ολομέλειας του Α.Σ.Ε.Π, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, και οι εκδιδόμενες προκηρύξεις παραπέμπουν στην ανωτέρω απόφαση (ν. 4674/2020, άρθρο 57).
• Στις διαδικασίες πρόσληψης μέσω ΑΣΕΠ, τίτλοι γλωσσομάθειας στις γλώσσες αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική και ισπανική γίνονται δεκτοί χωρίς να απαιτείται μετάφρασή τους (ν. 4674/2020, άρθρο 58).
• Η κάλυψη θέσεων τακτικού προσωπικού των υπηρεσιών και των νομικών προσώπων της παραγράφου 1 του άρθρου 14 του ν. 2190/1994 είναι δυνατόν να πραγματοποιείται μετά από σύμφωνη γνώμη του ΑΣΕΠ και του οικείου φορέα, χωρίς νέα προκήρυξη, από πίνακα επιλαχόντων προηγούμενου διαγωνισμού του ΑΣΕΠ (ν. 4674/2020, άρθρο 59).
• Καθορισμός της διαδικασίας επιλογής των Προϊσταμένων Κτηματολογικών Γραφείων (ν. 4685/2020, άρθρο 74).
• Καθορισμός της διαδικασίας επιλογής των Προϊσταμένων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ν. 4706/2020, άρθρο 76).
• Ορισμός της διαδικασίας επιλογής των Προέδρων, Αντιπροέδρων, Διοικητών, Αναπληρωτών Διοικητών, Υποδιοικητών, Διευθυνόντων ή Εντεταλμένων Συμβούλων των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου. Μεταξύ των μελών της Επιτροπής ορίζεται ένας Αντιπρόεδρος ή Σύμβουλος του ΑΣΕΠ ως Πρόεδρος (ν. 4735/2020, άρθρα 20-23).
2021
• Με τον ν. 4765/2021 καθορίζονται εκ νέου οι αρμοδιότητες του ΑΣΕΠ, οι νέες διαδικασίες προσλήψεων και ειδικότερα η διαδικασία διεξαγωγής του πανελλήνιου γραπτού διαγωνισμού, η διαδικασία πλήρωσης θέσεων με βάση προκαθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια, θέσεων υπαλλήλων επί θητεία και προσωπικού για κάλυψη απρόβλεπτων, επειγουσών και παροδικών αναγκών.
• Στην παρ. 1 του άρθρου 37 του ν. 4823/2021 (Α΄136) προβλέπεται η συγκρότηση στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων πενταμελούς Κεντρικού Συμβουλίου Επιλογής για την επιλογή των Περιφερειακών Διευθυντών Εκπαίδευσης στο οποίο συμμετέχει ένα μέλος
του ΑΣΕΠ, ως Πρόεδρος.
• Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 61 του ν. 4837/2021 (Α΄178) το ΑΣΕΠ διενεργεί τον έλεγχο νομιμότητας, καθώς και τον κατ’ ένσταση έλεγχο των πινάκων που καταρτίζει ο ΟΑΕΔ.
2022
• Στην παρ. 5 του άρθρου 3 του ν. 4892/2022 προβλέπεται ότι για την επιλογή Προϊσταμένων των Γενικών Διευθύνσεων και των Διευθύνσεων του Ηλεκτρονικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης εισηγείται τριμελής επιτροπή αποτελούμενη από τον Διοικητή του e-ΕΦΚΑ, ως Πρόεδρο, ένα μέλος του ΑΣΕΠ και ένα μέλος Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού Νομικής Σχολής.
• Στο άρθρο 5 του ν. 4912/2022 προβλέπεται ότι η επιλογή υποψηφίων για τις θέσεις των μελών της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων διενεργείται από το ΑΣΕΠ, σύμφωνα με τη διαδικασία του ν. 4765/2021.
• Με τον ν. 4954/2022 η επιλογή των Συντονιστών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων γίνεται από πενταμελή Επιτροπή Επιλογής Στελεχών του Δημοσίου, η οποία συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και στην οποία συμμετέχουν δύο Αντιπρόεδροι ή Σύμβουλοι του ΑΣΕΠ.
2023
• Διενέργεια πανελλήνιου γραπτού διαγωνισμού εξέτασης γνώσεων και δοκιμασίας δεξιοτήτων και εργασιακής αποτελεσματικότητας με συμμετοχή 77.073 υποψηφίων.
• Καθιέρωση νέου συστήματος επιλογής διοικήσεων φορέων στον δημόσιο τομέα μέσω της διενέργειας, μεταξύ άλλων, γραπτής εξέτασης διακρίβωσης δεξιοτήτων (ν. 5062/2023).
2024
• Διενέργεια 1ου ηλεκτρονικού διαγωνισμού, που αφορούσε στον γραπτό διαγωνισμό της Πρόσκλησης/Προκήρυξης 1Γ/2024 (ΑΣΕΠ 13) για τη διαδικασία κατάταξης υποψηφίων σε πίνακα βαθμολογίας του κλάδου/ειδικότητας ΤΕ ΔΑΣΟΠΟΝΙΑΣ. Η γραπτή ηλεκτρονική εξέταση περιλάμβανε ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών με στόχο τη διακρίβωση δεξιοτήτων και εργασιακής αποτελεσματικότητας.
• Διενέργεια 1ης ηλεκτρονικής εξέτασης, που αφορούσε στη γραπτή εξέταση για την κάλυψη 21 θέσεων Διοικητών και Υποδιοικητών των Υγειονομικών Περιφερειών και 152 θέσεων Διοικητών και Αναπληρωτών Διοικητών Νοσοκομείων. Η γραπτή ηλεκτρονική εξέταση
περιλάμβανε τεστ διακρίβωσης δεξιοτήτων, οι οποίες σχετίζονται με τον συλλογισμό, την αποτελεσματικότητα και την ικανότητα ανταπόκρισης στις απαιτήσεις θέσεων ευθύνης [άρθρο 6 του ν. 5062/2023 (Α΄183)].
• Διενέργεια γραπτής ηλεκτρονικής εξέτασης για την επιλογή Υπηρεσιακών Γραμματέων των Υπουργείων, η οποία περιλάμβανε τεστ διακρίβωσης δεξιοτήτων, οι οποίες σχετίζονται με τον συλλογισμό, την αποτελεσματικότητα και την ικανότητα ανταπόκρισης στις απαιτήσεις θέσεων ευθύνης [άρθρο 6 του ν. 5062/2023 (Α΄183)].
