Ροή
Από τη Δευτέρα 26 Απριλίου, η υποχρέωση διαγνωστικού ελέγχου σε εβδομαδιαία βάση απευθύνεται σε όλους τους εργαζόμενους των δημοσίων υπηρεσιών, οι οποίοι παρέχουν εργασία με φυσική παρουσία εντός ή εκτός των εγκαταστάσεων της υπηρεσίας τους. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και οι κληρικοί, ιεροψάλτες και προσωπικό των ναών.
Αντίστοιχα στον ιδιωτικό τομέα η μεταβατική περίοδος για την πρώτη εφαρμογή του υποχρεωτικού self test παρατείνεται έως τις 2 Μαΐου 2021. Από τη Δευτέρα 3 Μαΐου ισχύει η υποχρέωση διενέργειας self test από τους εργαζόμενους έως 24 ώρες πριν την πρώτη μέρα της εβδομάδας που θα παρέχουν την εργασία τους με φυσική παρουσία. Σε αντίθετη περίπτωση επιβάλλονται κυρώσεις και πρόστιμα
Τι ισχύει για το Δημόσιο
Ειδικά για την εβδομάδα 26 Απριλίου έως 5 Μαΐου, θα διατεθούν σε συγκεκριμένες κατηγορίες 2 self test. Στην εκπαιδευτική κοινότητα η διάθεση των self test θα ξεκινήσει ξανά την Πέμπτη του Πάσχα. Σημείωσε ότι η μεταβατική χρονική περίοδος υποχρεωτικής εφαρμογής του μέτρου αυτοδιαγνωστικού ελέγχου στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα παρατείνεται μέχρι 2 Μαΐου.
Από τις 10 Μαΐου σταδιακά θα αυξάνεται το προσωπικό του δημοσίου, που θα παρέχει εργασία με φυσική παρουσία, ενώ οι υπάλληλοι που ανήκουν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου θα συνεχίζουν να εργάζονται με τηλεργασία ή να απουσιάζουν με ειδική άδεια εργασίας. Η εξυπηρέτηση του κοινού συνεχίζει να γίνεται κατόπιν προγραμματισμένου ραντεβού.
Τι προβλέπεται για εργοδότες και εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα
Τους κλάδους όπου πρέπει να γίνεται το self test, τον χρόνο διενέργειας του διαγνωστικού ελέγχου, όπως και τις συνέπειες της μη διενέργειας του τεστ από τα υπόχρεα πρόσωπα ανακοίνωσε το υπουργείο Εργασίας.
Τα self test θα πρέπει να γίνουν από τους εργαζόμενους/ες σε εργοδότες με επιχειρηματική δραστηριότητα
α) στο λιανεμπόριο
β) στις μεταφορές
γ) στην εστίαση,
δ) στις χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες
ε) στις δραστηριότητες καθαρισμού
στ) στις υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών και στοιχημάτων
ζ) σε άλλες δραστηριότητες παροχής προσωπικών υπηρεσιών (κομμωτήρια, κουρεία και κέντρα αισθητικής) και
η) στις δραστηριότητες σχολών οδηγών, προκειμένου να παρέχουν την εργασία τους με φυσική παρουσία στον συμφωνημένο στην ατομική τους σύμβαση τόπο εργασίας.
Οι εργοδότες, στους κλάδους που εμπίπτουν στην ΚΥΑ για τα self test εφόσον προσφέρουν προσωπική εργασία στην επιχείρησή τους ή παρευρίσκονται στους χώρους εργασίας, οφείλουν με ατομική τους ευθύνη να υποβάλλονται σε διαγνωστικό έλεγχο με δική τους δαπάνη χωρίς να έχουν υποχρέωση να δηλώνουν το αποτέλεσμα στην πλατφόρμα του ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.
Μπορούν όμως και αυτοί να δηλώνουν προαιρετικά το αποτέλεσμα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα self-testing.gov.gr.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες-επιτηδευματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι δεν εμπίπτουν στην ΚΥΑ για την υποχρεωτικότητα των self test καθώς αφορά μόνο εργαζόμενους με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, μπορούν όμως να υποβάλλονται σε διαγνωστικό έλεγχο με δική τους δαπάνη, και να δηλώνουν προαιρετικά το αποτέλεσμα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα self-testing.gov.gr.
Επίσης, μέλη οργάνων διοίκησης, καθώς και συγγενείς α' και β' βαθμού που απασχολούνται σε επιχειρήσεις-εργοδότες, των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ, αλλά οι ίδιοι δεν συνδέονται μ' αυτούς με σχέση εξαρτημένης εργασίας, δεν υπόκεινται στην υποχρεωτικότητα των self test.
Επίσης δεν υπάγονται οι δικηγόροι με έμμισθη εντολή και οι εργαζόμενοι με σύμβαση εξαρτημένης ναυτικής εργασίας σε εργοδότες επιχειρήσεις - εργοδότες των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ της ΚΥΑ.
Τέλος, εργαζόμενοι με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας σε επιχειρήσεις-εργοδότες με περισσότερους από ένα ΚΑΔ, υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής της ΚΥΑ, μόνο εφόσον απασχολούνται με φυσική παρουσία σε επιχειρηματική δραστηριότητα του εργοδότη τους που εμπίπτει στους ΚΑΔ.
Παράδειγμα
Έστω ότι μια επιχείρηση έχει ΚΑΔ 47.71 «Λιανικό εμπόριο ενδυμάτων σε ειδικευμένα καταστήματα» και ΚΑΔ 4642 «Χονδρικό εμπόριο ενδυμάτων και υποδημάτων». Εδώ, η υποχρέωση εφαρμογής του μέτρου του διαγνωστικού ελέγχου αφορά μόνο στους εργαζόμενους που παρέχουν την εργασία τους με φυσική παρουσία στον εργοδότη τους για υπηρεσίες λιανικού εμπορίου ενδυμάτων σε ειδικευμένα καταστήματα υπό τον ΚΑΔ 47.71.
Τηλεργασία
Εργαζόμενοι/ες σε επιχειρήσεις-εργοδότες των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ Α της ανωτέρω ΚΥΑ, οι οποίοι/ες όμως παρέχουν την εργασία τους με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας, δεν υποχρεούνται να προβούν σε διαγνωστικό έλεγχο νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19, για όσο χρονικό διάστημα εργάζονται εξ αποστάσεως.
Το ίδιο ισχύει και για τους εργαζόμενους/ες σε επιχειρήσεις-εργοδότες των οποίων έχει ανασταλεί η λειτουργία τους, με εντολή δημόσιας αρχής ή πλήττονται, βάσει Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ) και έχουν τεθεί σε καθεστώς αναστολής της σύμβασης εργασίας τους, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή, καθώς και για τους εργαζόμενους που τελούν σε πάσης φύσεως νόμιμη άδεια για όσο χρόνο διαρκεί αυτή.
Self test
Αναφορικά με το χρόνο διενέργειας του διαγνωστικού ελέγχου διενεργείται υποχρεωτικά μία (1) φορά την εβδομάδα, πριν από την προσέλευση του/ης εργαζόμενου/ης στον τόπο παροχής εργασίας και έχει ισχύ για μία (1) εβδομάδα από την ημέρα διενέργειάς του.
Ο έλεγχος διενεργείται έως και είκοσι τέσσερις (24) ώρες προ της πρώτης ημέρας της εβδομάδας που ο/η εργαζόμενος/η παρέχει την εργασία του/ης με φυσική παρουσία.
Παράδειγμα: Αν η πρώτη ημέρα εργασίας του/ης εργαζόμενου/ης, με φυσική παρουσία, είναι η Τρίτη 8:00 π.μ., τότε ο εργαζόμενος/η υποχρεούται να έχει υποβληθεί σε διαγνωστικό έλεγχο έως και 24 ώρες πριν την ανάληψη υπηρεσίας, ήτοι από τη Δευτέρα 8:00 π.μ. και μετά και σε κάθε περίπτωση πριν την προσέλευσή του/ης στην εργασία.
Ο επόμενος υποχρεωτικός διαγνωστικός έλεγχος τοποθετείται χρονικά την επόμενη Δευτέρα, εφόσον ο/η εργαζόμενος/η θα εργαστεί και πάλι με φυσική παρουσία.
Σε διαφορετική περίπτωση, όταν δηλαδή μεσολαβούν διαστήματα όπου ο/η εργαζόμενος/η απασχολείται με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας ή τελεί σε νόμιμη άδεια κ.α., ο επόμενος υποχρεωτικός διαγνωστικός έλεγχος τοποθετείται χρονικά έως και 24 ώρες πριν την ανάληψη της επόμενης υπηρεσίας του/ης με φυσική παρουσία στον συμφωνημένο στην ατομική του/ης σύμβαση τόπο εργασίας.
Νέες προσλήψεις
Οι εργαζόμενοι που προσλαμβάνονται μετά από την αποστολή, από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων στην ΗΔΙΚΑ ΑΕ, των στοιχείων των εργαζομένων που έχουν καταχωρηθεί στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ και είναι υπόχρεοι υπαγωγής στη διαγνωστική δοκιμασία ελέγχου νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19, υποχρεούνται να υποβληθούν, πριν προσέλθουν για πρώτη φορά στον τόπο εργασίας τους, αποκλειστικά σε διαγνωστικό έλεγχο νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19 (rapid test ή PCR test) από επαγγελματία υγείας είτε
α) σε δημόσια δομή, δωρεάν, είτε
β) σε ιδιωτική δομή, με επιβάρυνση του εργοδότη τους, μόνο για την πρώτη φορά εφαρμογής του μέτρου.
Το ίδιο ισχύει και για τους εργαζόμενους οι οποίοι δεν έχουν συμπεριληφθεί στο αρχείο που αποστέλλει το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προς την ΗΔΙΚΑ ΑΕ, διότι ανήκουν σε ειδικές περιπτώσεις απ ασχολουμένων.
Τέτοιες περιπτώσεις είναι:
α. οι εργαζόμενοι μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης σε εργοδότες των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ
β. εργαζόμενοι που έχουν προσληφθεί εκτός του Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ, όπως στις περιπτώσεις πρόσληψης με χειρογραφική διαδικασία,
γ. εργαζόμενοι σε περίπτωση μεταβίβασης επιχείρησης ή σε περίπτωση γνήσιου δανεισμού εργαζομένων σε εργοδότες των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ
δ. προωθητές πωλήσεων που απασχολούνται με φυσική παρουσία εντός επιχειρήσεων των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ
ε. εργαζόμενοι εργολάβου που εκτελεί έργο, στο πλαίσιο σύμβασης εργολαβίας, μέσα στις εγκαταστάσεις του κύριου του έργου, του οποίου η επιχειρηματική δραστηριότητα εμπίπτει στους ΚΑΔ της ΚΥΑ.
Οι ανωτέρω εργαζόμενοι έχουν υποχρέωση δήλωσης των αποτελεσμάτων του διαγνωστικού ελέγχου στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ, κατά περίπτωση σύμφωνα με τα υποδείγματα των παραρτημάτων Β και Γ που είναι προσαρτημένα στην ανωτέρω ΚΥΑ. Στη συνέχεια τα στοιχεία των εργαζομένων αυτών θα συμπεριληφθούν στα επικαιροποιημένα αρχεία που αποστέλλει το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων στην ΗΔΙΚΑ στην αρχή κάθε εβδομάδας.
Αποτέλεσμα self test
Ο εργοδότης δεν επιτρέπεται να απασχολήσει εργαζόμενο/η με φυσική παρουσία στον τόπο παροχής εργασίας, σε δύο περιπτώσεις:
- εφόσον ο/η εργαζόμενος/η δεν έχει προβεί σε δήλωση του αποτελέσματος του διαγνωστικού ελέγχου νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19 (self test, rapid test ή PCR test) ή
- εφόσον ο/η εργαζόμενος/η έχει δηλώσει θετικό αποτέλεσμα διαγνωστικού ελέγχου νόσησης από τον κορωνοϊό COVID-19, ακολουθώντας τη διαδικασία δήλωσης του αποτελέσματος του άρθρου 5.
Περαιτέρω, εάν ο/η εργαζόμενος/η προσέλθει στον χώρο εργασίας χωρίς να πληρούνται οι προϋποθέσεις ο εργοδότης έχει υποχρέωση να μην κάνει δεκτή την παροχή της εργασίας του/ης για τον λόγο αυτό.
Στην περίπτωση αυτή ο εργοδότης απαλλάσσεται από την υποχρέωση καταβολής αποδοχών στον/στην εργαζόμενο/η για το χρονικό διάστημα έως την πλήρωση των ανωτέρω προϋποθέσεων εκ μέρους του/ης.
Σε κάθε περίπτωση, ο εργοδότης υποχρεούται να ενημερώνει τους εργαζόμενους του, με κάθε πρόσφορο μέσο για τις υποχρεώσεις τους και τις συνέπειες μη εκπλήρωσής τους.
Η ενημέρωση μπορεί να γίνει με εφάπαξ ανακοίνωση του εργοδότη σε εμφανές σημείο στις εγκαταστάσεις της επιχείρησής του, με αποστολή μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) προς τους εργαζόμενους, με έγγραφη επιστολή προς κάθε εργαζόμενο/η, με αποστολή sms κ.α.
Λαμβανομένων υπόψη των κυρώσεων που προβλέπονται για τον εργοδότη συνιστάται στους εργοδότες να τηρούν αποδεικτικό στοιχείο της σχετικής ενημέρωσης.
Σε περίπτωση κατά την οποία τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας διαπιστώνουν παραβάσεις των ανωτέρω επιβάλλουν μόνο τις προβλεπόμενες στην συγκεκριμένη ΚΥΑ διοικητικές κυρώσεις.
Άδεια ειδικού σκοπού την περίοδο του Πάσχα
Tις προϋποθέσεις για να λάβει κάποιος εργαζόμενος άδεια ειδικού σκοπού κατά την περίοδο των σχολικών διακοπών του Πάσχα αναφέρει εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας.
Αναλυτικά διευκρινίζονται τα εξής:
«Κατόπιν ερωτημάτων που τίθενται στην Υπηρεσία μας σχετικά με τη χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού της παρ. 3 του άρθρου 4 της από 11.03.2020 ΠΝΠ, Α' 55, η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 2 του ν. 4682/2020, ως ισχύει, κατά την επερχόμενη περίοδο των σχολικών διακοπών του Πάσχα 2021 διευκρινίζονται τα ακόλουθα:
Α. Κατά την ανωτέρω περίοδο, οπότε και οι σχολικές μονάδες ή οι βρεφονηπιακοί σταθμοί δεν θα λειτουργούν λόγω διακοπών, η χορήγησή της άδειας ειδικού σκοπού θα ήταν δυνατόν να εγκριθεί μόνο εφόσον ισχύουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:
- η ανάγκη φροντίδας των παιδιών δεν είναι δυνατόν να καλυφθεί με χρήση της ετήσιας κανονικής άδειας διότι αυτή δεν επαρκεί ή έχει ήδη εξαντληθεί
- ο/η ο εργαζόμενος/η αποδείξει (με σχετική υπεύθυνη δήλωση) ότι δεν είναι δυνατή η φροντίδα των τέκνων από τον άλλο γονέα ή άλλο πρόσωπο.
Εάν συντρέχουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις, είναι δυνατή η χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού, ενώ στην περίπτωση που δεν υπάρχει πλέον υπόλοιπο κανονικής αδείας για να χρησιμοποιηθεί κατά την τέταρτη ημέρα του σχήματος της άδειας ειδικού σκοπού, τότε, γίνεται αποδεκτό ότι ως τέταρτη μέρα του ανωτέρω σχήματος, μπορεί να δηλωθεί οποιαδήποτε άλλη νόμιμη άδεια δικαιούται ο εργαζόμενος, είτε αυτή χορηγείται με αποδοχές είτε χωρίς αποδοχές, όπως π.χ. άδεια για την παρακολούθηση της σχολικής επίδοσης των παιδιών, άδεια λόγω ασθένειας τέκνου, άδεια άνευ αποδοχών.
Β. Προκειμένου για τους βρεφικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς η χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού συνεχίζεται κανονικά κατά τις ημερομηνίες που βάσει προγράμματος αυτοί θα λειτουργούσαν κατά το ανωτέρω διάστημα, ωστόσο η λειτουργία τους παραμένει σε αναστολή με εντολή δημόσιας Αρχής, καθόσον αυτό το διάστημα δεν εντάσσεται στην περίοδο διακοπών του σταθμού. Σε διαφορετική περίπτωση ισχύουν τα αναφερόμενα στην ανωτέρω παράγραφο. Οι εργαζόμενοι προσκομίζουν στους εργοδότες σχετικές βεβαιώσεις των σταθμών.
Γ. Σε περίπτωση που σύμφωνα με τα ανωτέρω η συνέχιση της χορήγησης της άδειας ειδικού σκοπού δεν είναι δυνατή και ο τελευταίος κύκλος της άδειας δεν ολοκληρώνεται κατά την έναρξη των διακοπών του Πάσχα τότε μπορεί, είτε να ολοκληρωθεί ο κύκλος της άδειας (3 ημέρες άδειας ειδικού σκοπού συν 1 κανονική άδεια) μετά την περίοδο των διακοπών, εφόσον η λειτουργία της σχετικής μονάδας παραμείνει/ τεθεί εκ νέου σε αναστολή λόγω κρούσματος, είτε διαφορετικά να χορηγηθεί ετήσια κανονική άδεια ή άλλη άδεια. Διευκρινίζεται τέλος ότι σε αυτή την περίπτωση εντός της περιόδου των διακοπών του Πάσχα και με την επιφύλαξη όσων προαναφέρονται στην παρούσα είναι αποδεκτή η χορήγηση της μίας ημέρας κανονικής άδειας προκειμένου για την ολοκλήρωση του σχήματος των τεσσάρων ημερών της εν λόγω άδειας».
