ΟΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ

Πολιτικές για την αντιμετώπιση της κρίσης, που φέρνουν νέα κρίση

Γιάννης Αγγέλης
18-04-2023 | 07:18
Viber Whatsapp
Μοιράσου το
Πολιτικές για την αντιμετώπιση της κρίσης, που φέρνουν νέα κρίση

Χθες το απόγευμα, δεύτερη ημέρα του Πάσχα, ο κ. Χ μου τηλεφώνησε για τα χρόνια πολλά μιας και δεν τα είχαμε πει ανήμερα του Πάσχα. Αφού σχολιάσαμε το πώς περάσαμε το διήμερο του Πάσχα και τα του εκλογικού κλίματος χωρίς ιδιαίτερο ενθουσιασμό, ο κ. Χ γύρισε την συζήτηση στα διεθνή και ιδιαίτερα στην διαπίστωση, πως τελευταία έχει πυκνώσει στην διεθνή αρθρογραφία το θέμα της αμφισβήτησης του ρόλου του δολαρίου και του ενδεχόμενου να υπάρξουν ανατροπές στο ορατό μέλλον στο επίπεδο αυτό.

«Η άποψή μου είναι πως 100 χρόνια μετά την... ενθρόνιση του δολαρίου στην θέση της στερλίνας και μισού αιώνα από την κατάρρευση της σταθερής σχέσης χρυσού-δολαρίου (σ.σ. ακύρωση της συμφωνίας του Μπρέτον Γουντς), η συζήτηση αυτή έχει εκ των πραγμάτων τεθεί, αλλά δεν είναι μία διαδικασία που μπορεί να ολοκληρωθεί με την ανατροπή της πρωτοκαθεδρίας του δολαρίου χωρίς ισχυρούς …σεισμούς στον πλανήτη. Και σίγουρα δεν είναι υπόθεση απλά αριθμών. Αν συγκρίνεις τις συναλλαγές σε δολάριο με οποιοδήποτε άλλο νόμισμα ασφαλώς δεν βλέπεις τέτοια... ανατροπή. Αν δεις το τι συμβαίνει όμως μεταξύ Κίνας – ΗΠΑ και του υπόλοιπου πλανήτη, είναι σχετικά εύκολο να αρχίσεις να δέχεσαι μία τέτοια συζήτηση ως ρεαλιστική. Προσωπικά, πάντως, πιστεύω ότι έχουμε να δούμε και άλλα θερμά "επεισόδια" στο σήριαλ της διεθνούς κρίσης που έχει ξεσπάσει, πριν η συζήτηση αυτή για τον ρόλο του δολαρίου αποκτήσει πραγματικές διαστάσεις. Επιπλέον θεωρώ ότι η εισαγωγή των ψηφιακών νομισμάτων και ειδικά του ψηφιακού δολαρίου και του αντίστοιχου ευρώ θα προηγηθεί, μαζί με την... επιστροφή στα μηδενικά επιτόκια…».

Η αλήθεια είναι ότι παρά το γεγονός ότι μου είχε εξάψει το ενδιαφέρον, δεν είχα διάθεση να προχωρήσει και πολύ η συζήτηση για το θέμα… Εκείνος όμως επέμεινε στρέφοντάς την σε ένα άλλο πραγματικά μεγάλο και άμεσο ζήτημα, που με έχει απασχολήσει στο Οικονογράφημα αρκετές φορές, ήτοι το αδιέξοδο της διαμόρφωσης πολιτικής για την αντιμετώπιση της ταυτόχρονης εκδήλωσης πληθωρισμού και πιστωτικής κρίσης.

«Φίλε μου καλά κάνεις και προβληματίζεσαι γιατί εδώ πολλές κουβέντες ακούγονται που εκ των πραγμάτων οδηγούν σε αδιέξοδο όσο αφορά τις επιλογές πολιτικής για την αντιμετώπιση αυτής της σύνθετης κατάστασης. Μπορείς να βρεις "χρυσή τομή" μεταξύ νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής, μέσα σε ένα περιβάλλον πληθωρισμού και ακραίων καταστάσεων χρέους; Δεν νομίζω. Ανεβάζεις τα επιτόκια για να κόψεις τον πληθωρισμό φέρνεις ύφεση, χαλαρώνεις την νομισματική πολιτική, ανοίγεις την πίσω πόρτα πάλι στον πληθωρισμό».

Έφερε μάλιστα σαν εξέχον παράδειγμα το αδιέξοδο της συζήτησης στην Ε.Ε. για την αναμόρφωση των δημοσιονομικών κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας μέσα σε ένα περιβάλλον αύξησης των επιτοκίων και QT από την ΕΚΤ.

«Είναι φανερό ότι ο κύκλος δεν μπορεί να τετραγωνισθεί και μάλιστα με κανόνες σαν αυτούς που θέλει να φέρει η Κομισιόν. Επίτρεψέ μου να σου διαβάσω μερικές φράσεις από την ομιλία του Διευθυντή της BIS του Agustin Carstens, σήμερα (σ.σ. δηλαδή χθες) στο Columbia στην Νέα Υόρκη. Μπορώ; Έχεις την υπομονή να το ακούσεις; Είναι κανονική …ομολογία».

Ξαφνιάστηκα από το γεγονός ότι είχε την ομιλία του Carstens την ίδια ημέρα και μάλιστα πριν καν δοθεί στο Columbia, αφού ήταν μόλις 5 η ώρα το απόγευμα η στιγμή που μιλάγαμε. Αλλά δεν το σχολίασα. Αποδέχθηκα την προτροπή και είπα «ναι».

«Λοιπόν άκου τι είπε ο άνθρωπος. Σου διαβάζω την βασική του σκέψη». Και ακολούθησε η παράθεση του Carstens:

«Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, ο υψηλός πληθωρισμός και η χρηματοπιστωτική πίεση εμφανίστηκαν παράλληλα. Ο καθένας έχει τις δικές του συγκεκριμένες αιτίες, αλλά μαζί σηματοδοτούν ότι τα όρια της "περιοχής σταθερότητας" της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής δοκιμάζονται. Η προσέγγιση των ορίων της «περιοχής» αυτής είναι ορατή σε διάφορες διαστάσεις: μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα, υψηλό δημόσιο χρέος και ισολογισμοί κεντρικών τραπεζών, μαζί με τα ιστορικά και επίμονα χαμηλά επιτόκια που επικρατούσαν πριν από την πληθωριστική έξαρση. Αυτές οι ρυθμίσεις πολιτικής είναι το αποτέλεσμα ενός ταξιδιού δεκαετιών, όπου διαδοχικές αποφάσεις πολιτικής, συχνά ως απάντηση σε κρίσεις, έχουν σταδιακά οδηγήσει τα επίπεδα χρέους προς τα πάνω και τα επιτόκια προς τα κάτω. Σε κάθε βήμα, οι επιλογές πολιτικής φαίνονταν λογικές, ακόμη και επιτακτικές. Αλλά σωρευτικά, μας έχουν φέρει σε ένα εξαιρετικά περίπλοκο σημείο, όπου οι κίνδυνοι για τη μακροοικονομική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα είναι μεγάλοι και οι εντάσεις μεταξύ νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής αυξάνονται. Απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας πολιτικής. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να αναγνωρίσουν τους περιορισμούς των πολιτικών σταθεροποίησης και πρέπει να αφήσουν περιθώρια ελιγμών πολιτικής με την πάροδο του χρόνου…».

«Και να σκεφτείς», συμπλήρωσε αφού μου μετέφερε το σχετικό απόσπασμα, «ότι ο τίτλος της ομιλίας του είναι «οι νομισματικές και δημοσιονομικές πολιτικές ως άγκυρες εμπιστοσύνης και σταθερότητας». Αξίζει αύριο που δουλεύεις να διαβάσεις ολόκληρη την τοποθέτησή του για να καταλάβεις το ασύμβατο της κατάστασης.

Μου έκανε όμως εντύπωση η... ειλικρίνεια με την οποία τοποθετείται, ειδικά στο σημείο που λέει ότι η κρισιακή αυτή κατάσταση είναι αποτέλεσμα πολιτικών που επιλέχθηκαν για να αντιμετωπίσουν καταστάσεις κρίσης σε ένα ταξίδι δεκαετιών…». Κάπου στο σημείο αυτό πρέπει να κατάλαβε ότι δεν ήταν σκόπιμο τέτοια μέρα να συνεχίσουμε την συζήτηση αυτή και μου υποσχέθηκε να μου στείλει την ομιλία ολόκληρη.

Τον ευχαρίστησα λέγοντάς του ότι ίσως δεν χρειάζεται γιατί αυτές οι ομιλίες ανεβαίνουν στην ιστοσελίδα της BIS σχετικά γρήγορα. Το τηλέφωνο έκλεισε αφού δώσαμε υπόσχεση να μιλήσουμε μέχρι την Τετάρτη, αλλά αυτή την φορά από κοντά για καφέ.

Γ. Αγγέλης

Διαβάστε περισσότερα άρθρα της στήλης ΟΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

Όλες οι ειδήσεις

23:52

Βέλγιο: Η κυβέρνηση προτείνει να καταβάλουν εισφορές κοινωνικής ασφάλισης οι διακινητές ναρκωτικών

23:35

Ρωσία: Κάθειρξη 12 ετών σε ηγέτη αίρεσης που υποστήριζε ότι είναι μετενσάρκωση του Χριστού

23:18

Axios: «Προκαταρκτικές συνομιλίες» Ισραήλ και Συρίας - Προς άρση των κυρώσεων σε βάρος της Δαμασκού

23:10

Νέα ρεκόρ στην Wall Street στη λήξη του α' εξαμήνου

22:57

Κέρδη άνω του 5% για πετρέλαιο τον Ιούνιο - Δεύτερος μήνας ανόδου

22:55

Λ. Οίκος: Ο Καναδάς «υποχώρησε» για τον φόρο στους τεχνολογικούς κολοσσούς

22:35

Κέλλας για ΟΠΕΚΕΠΕ: Όποιος πήρε παράνομα χρήματα θα τα επιστρέψει

22:22

DW: Με καθυστερήσεις 1 στα 3 τρένα στη Γερμανία

22:11

Bloomberg: H ΕΕ ετοιμάζεται να αποδεχθεί «καθολικό δασμό» 10% στις εξαγωγές προς ΗΠΑ με αντάλλαγμα εξαιρέσεις - «κλειδιά»

22:11

Ρεκόρ όλων των εποχών για τη μετοχή της Meta με «γκάζι» από AI

22:00

Δεύτερο κερδοφόρο τρίμηνο για χρυσό με άνοδο 5,5%

21:54

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επιμένει στην επιλογή Γκίλφοϊλ για πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Ελλάδα

21:48

Φωτιά τώρα σε εργοστάσιο στα Μέγαρα - Συναγερμός στην Πυροσβεστική

21:35

Πυροσβεστική: 48 αγροτοδασικές πυρκαγιές το τελευταίο εικοσιτετράωρο σε όλη τη χώρα

21:26

Η Hellenic Energy επιβραβεύει για 17η χρονιά αριστούχους αποφοίτους Λυκείων

21:22

Ισραήλ: Ο στρατός παραδέχεται ότι σκότωσε αμάχους κοντά σε κέντρα διανομής βοήθειας στη Γάζα

21:15

Τραμπ: Τα επιτόκια πρέπει να μειωθούν στο 1% - Χειρόγραφες σημειώσεις σε Πάουελ

21:07

Ανδρουλάκης για ΟΠΕΚΕΠΕ: «Δεν υπάρχει δυστυχώς αποτύχαμε αλλά δυστυχώς μας έπιασαν»

21:05

Παράταση έως και 31 Δεκεμβρίου για «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη» και «Φωτοβολταϊκά στο χωράφι»

21:00

Μακρόν: Οι δασμοί εμποδίζουν την καταπολέμηση της φτώχειας

20:53

Ουκρανία: Σχεδόν χίλιοι άμαχοι σκοτώθηκαν από τον Δεκέμβριο έως τον Μάιο λόγω πολέμου

20:42

Πτώση 10,4% για το δολάριο στο 2025 - Το χειρότερο εξάμηνο εδώ και 52 χρόνια

20:35

Υπ. Εργασίας: Τέσσερα fake news και τέσσερις αλήθειες για το νέο εργασιακό νομοσχέδιο

20:27

Συνάντηση Πιερρακάκη - Μοσκοβισί: «Διαχρονικός φίλος της Ελλάδας»

20:26

Αζερμπαϊτζάν: Συνελήφθησαν δύο Ρώσοι δημοσιογράφοι καθώς οι εντάσεις με τη Μόσχα αυξάνονται

20:16

Ιράν: Δεκάδες εκτελέσεις και μπαράζ συλλήψεων μετά τον πόλεμο με Ισραήλ

20:07

Σε κόκκινο συναγερμό για καύσωνα Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία και Γερμανία

19:58

Αυτοί είναι οι μεγαλοοφειλέτες της Εφορίας και του e-ΕΦΚΑ - Δείτε τις λίστες

19:56

Seajets: Νέα δρομολόγια με το «Superstar II» στο Ανατολικό Αιγαίο και τα Δωδεκάνησα από 2 Ιουλίου

19:50

Αυξημένη διασπορά στη γειτονιά μας καταγράφει η νόσος mpox - Κανένα περιθώριο για εφησυχασμό