ΟΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ

Πολιτικές για την αντιμετώπιση της κρίσης, που φέρνουν νέα κρίση

Γιάννης Αγγέλης
18-04-2023 | 07:18
Viber Whatsapp
Μοιράσου το
Πολιτικές για την αντιμετώπιση της κρίσης, που φέρνουν νέα κρίση

Χθες το απόγευμα, δεύτερη ημέρα του Πάσχα, ο κ. Χ μου τηλεφώνησε για τα χρόνια πολλά μιας και δεν τα είχαμε πει ανήμερα του Πάσχα. Αφού σχολιάσαμε το πώς περάσαμε το διήμερο του Πάσχα και τα του εκλογικού κλίματος χωρίς ιδιαίτερο ενθουσιασμό, ο κ. Χ γύρισε την συζήτηση στα διεθνή και ιδιαίτερα στην διαπίστωση, πως τελευταία έχει πυκνώσει στην διεθνή αρθρογραφία το θέμα της αμφισβήτησης του ρόλου του δολαρίου και του ενδεχόμενου να υπάρξουν ανατροπές στο ορατό μέλλον στο επίπεδο αυτό.

«Η άποψή μου είναι πως 100 χρόνια μετά την... ενθρόνιση του δολαρίου στην θέση της στερλίνας και μισού αιώνα από την κατάρρευση της σταθερής σχέσης χρυσού-δολαρίου (σ.σ. ακύρωση της συμφωνίας του Μπρέτον Γουντς), η συζήτηση αυτή έχει εκ των πραγμάτων τεθεί, αλλά δεν είναι μία διαδικασία που μπορεί να ολοκληρωθεί με την ανατροπή της πρωτοκαθεδρίας του δολαρίου χωρίς ισχυρούς …σεισμούς στον πλανήτη. Και σίγουρα δεν είναι υπόθεση απλά αριθμών. Αν συγκρίνεις τις συναλλαγές σε δολάριο με οποιοδήποτε άλλο νόμισμα ασφαλώς δεν βλέπεις τέτοια... ανατροπή. Αν δεις το τι συμβαίνει όμως μεταξύ Κίνας – ΗΠΑ και του υπόλοιπου πλανήτη, είναι σχετικά εύκολο να αρχίσεις να δέχεσαι μία τέτοια συζήτηση ως ρεαλιστική. Προσωπικά, πάντως, πιστεύω ότι έχουμε να δούμε και άλλα θερμά "επεισόδια" στο σήριαλ της διεθνούς κρίσης που έχει ξεσπάσει, πριν η συζήτηση αυτή για τον ρόλο του δολαρίου αποκτήσει πραγματικές διαστάσεις. Επιπλέον θεωρώ ότι η εισαγωγή των ψηφιακών νομισμάτων και ειδικά του ψηφιακού δολαρίου και του αντίστοιχου ευρώ θα προηγηθεί, μαζί με την... επιστροφή στα μηδενικά επιτόκια…».

Η αλήθεια είναι ότι παρά το γεγονός ότι μου είχε εξάψει το ενδιαφέρον, δεν είχα διάθεση να προχωρήσει και πολύ η συζήτηση για το θέμα… Εκείνος όμως επέμεινε στρέφοντάς την σε ένα άλλο πραγματικά μεγάλο και άμεσο ζήτημα, που με έχει απασχολήσει στο Οικονογράφημα αρκετές φορές, ήτοι το αδιέξοδο της διαμόρφωσης πολιτικής για την αντιμετώπιση της ταυτόχρονης εκδήλωσης πληθωρισμού και πιστωτικής κρίσης.

«Φίλε μου καλά κάνεις και προβληματίζεσαι γιατί εδώ πολλές κουβέντες ακούγονται που εκ των πραγμάτων οδηγούν σε αδιέξοδο όσο αφορά τις επιλογές πολιτικής για την αντιμετώπιση αυτής της σύνθετης κατάστασης. Μπορείς να βρεις "χρυσή τομή" μεταξύ νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής, μέσα σε ένα περιβάλλον πληθωρισμού και ακραίων καταστάσεων χρέους; Δεν νομίζω. Ανεβάζεις τα επιτόκια για να κόψεις τον πληθωρισμό φέρνεις ύφεση, χαλαρώνεις την νομισματική πολιτική, ανοίγεις την πίσω πόρτα πάλι στον πληθωρισμό».

Έφερε μάλιστα σαν εξέχον παράδειγμα το αδιέξοδο της συζήτησης στην Ε.Ε. για την αναμόρφωση των δημοσιονομικών κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας μέσα σε ένα περιβάλλον αύξησης των επιτοκίων και QT από την ΕΚΤ.

«Είναι φανερό ότι ο κύκλος δεν μπορεί να τετραγωνισθεί και μάλιστα με κανόνες σαν αυτούς που θέλει να φέρει η Κομισιόν. Επίτρεψέ μου να σου διαβάσω μερικές φράσεις από την ομιλία του Διευθυντή της BIS του Agustin Carstens, σήμερα (σ.σ. δηλαδή χθες) στο Columbia στην Νέα Υόρκη. Μπορώ; Έχεις την υπομονή να το ακούσεις; Είναι κανονική …ομολογία».

Ξαφνιάστηκα από το γεγονός ότι είχε την ομιλία του Carstens την ίδια ημέρα και μάλιστα πριν καν δοθεί στο Columbia, αφού ήταν μόλις 5 η ώρα το απόγευμα η στιγμή που μιλάγαμε. Αλλά δεν το σχολίασα. Αποδέχθηκα την προτροπή και είπα «ναι».

«Λοιπόν άκου τι είπε ο άνθρωπος. Σου διαβάζω την βασική του σκέψη». Και ακολούθησε η παράθεση του Carstens:

«Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, ο υψηλός πληθωρισμός και η χρηματοπιστωτική πίεση εμφανίστηκαν παράλληλα. Ο καθένας έχει τις δικές του συγκεκριμένες αιτίες, αλλά μαζί σηματοδοτούν ότι τα όρια της "περιοχής σταθερότητας" της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής δοκιμάζονται. Η προσέγγιση των ορίων της «περιοχής» αυτής είναι ορατή σε διάφορες διαστάσεις: μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα, υψηλό δημόσιο χρέος και ισολογισμοί κεντρικών τραπεζών, μαζί με τα ιστορικά και επίμονα χαμηλά επιτόκια που επικρατούσαν πριν από την πληθωριστική έξαρση. Αυτές οι ρυθμίσεις πολιτικής είναι το αποτέλεσμα ενός ταξιδιού δεκαετιών, όπου διαδοχικές αποφάσεις πολιτικής, συχνά ως απάντηση σε κρίσεις, έχουν σταδιακά οδηγήσει τα επίπεδα χρέους προς τα πάνω και τα επιτόκια προς τα κάτω. Σε κάθε βήμα, οι επιλογές πολιτικής φαίνονταν λογικές, ακόμη και επιτακτικές. Αλλά σωρευτικά, μας έχουν φέρει σε ένα εξαιρετικά περίπλοκο σημείο, όπου οι κίνδυνοι για τη μακροοικονομική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα είναι μεγάλοι και οι εντάσεις μεταξύ νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής αυξάνονται. Απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας πολιτικής. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να αναγνωρίσουν τους περιορισμούς των πολιτικών σταθεροποίησης και πρέπει να αφήσουν περιθώρια ελιγμών πολιτικής με την πάροδο του χρόνου…».

«Και να σκεφτείς», συμπλήρωσε αφού μου μετέφερε το σχετικό απόσπασμα, «ότι ο τίτλος της ομιλίας του είναι «οι νομισματικές και δημοσιονομικές πολιτικές ως άγκυρες εμπιστοσύνης και σταθερότητας». Αξίζει αύριο που δουλεύεις να διαβάσεις ολόκληρη την τοποθέτησή του για να καταλάβεις το ασύμβατο της κατάστασης.

Μου έκανε όμως εντύπωση η... ειλικρίνεια με την οποία τοποθετείται, ειδικά στο σημείο που λέει ότι η κρισιακή αυτή κατάσταση είναι αποτέλεσμα πολιτικών που επιλέχθηκαν για να αντιμετωπίσουν καταστάσεις κρίσης σε ένα ταξίδι δεκαετιών…». Κάπου στο σημείο αυτό πρέπει να κατάλαβε ότι δεν ήταν σκόπιμο τέτοια μέρα να συνεχίσουμε την συζήτηση αυτή και μου υποσχέθηκε να μου στείλει την ομιλία ολόκληρη.

Τον ευχαρίστησα λέγοντάς του ότι ίσως δεν χρειάζεται γιατί αυτές οι ομιλίες ανεβαίνουν στην ιστοσελίδα της BIS σχετικά γρήγορα. Το τηλέφωνο έκλεισε αφού δώσαμε υπόσχεση να μιλήσουμε μέχρι την Τετάρτη, αλλά αυτή την φορά από κοντά για καφέ.

Γ. Αγγέλης

Διαβάστε περισσότερα άρθρα της στήλης ΟΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

Όλες οι ειδήσεις

10:06

Ζαχαράκη: Νέες καταθέσεις για ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων στο πρώτο δίμηνο του 2026

09:51

Ο χάρτης πληρωμών και ελαφρύνσεων του 2026 - Ποιοι κερδίζουν, πότε και πόσο

09:42

Κυκλική Οικονομία: Οι «κόκκινες γραμμές» της ΡΑΑΕΥ για την ευρωπαϊκή Πράξη και τα εμπόδια στις επενδύσεις

09:35

Πώς θα αλλάξετε πλακάκια, υδραυλικά και τέντες με επιδότηση ΕΣΠΑ

09:27

Πότε και σε ποιους η εφορία απενεργοποιεί τον ΑΦΜ- Nέες οδηγίες της ΑΑΔΕ

09:20

Lamda – Ελληνικό: Πάνω από 1.300 κατοικίες στην αγορά έως τις αρχές 2026 - Πότε τελειώνει ο Riviera Tower

09:10

Alpha Bank: Εξελίσσει τη «μπουτίκ» τραπεζική στην Κύπρο μέσω των ασφαλειών

09:00

Λογαριασμοί ύδρευσης: Οι επιβαρύνσεις για καταναλωτές, ποια τα έσοδα για ΕΥΔΑΠ – Οι επενδύσεις που έρχονται

23:52

Περιοδεία του Σωκράτη Φάμελλου στη Θεσσαλονίκη

23:38

Ουκρανία: Επτά νεκροί σε ρωσικό πυραυλικό πλήγμα στην Οδησσό

23:24

Αρχεία Έπστιν: Ξεκίνησε η δημοσιοποίηση από το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ

23:10

«Μπερδεμένη» εβδομάδα στη Wall Street - «Κουβάλησε» το AI trade στο φίνις

22:56

Eurojackpot: Αυτοί είναι οι αριθμοί που κερδίζουν 30 εκατ. ευρώ

22:43

Δεύτερη εβδομάδα απωλειών για το πετρέλαιο

22:30

Ο Πολωνός πρόεδρος κατηγορεί τους Ουκρανούς για «αχαριστία»

22:18

Ο Τραμπ δεν αποκλείει την πιθανότητα ενός πολέμου στη Βενεζουέλα

22:05

Σε νέο ρεκόρ το ασήμι με ισχυρή εβδομαδιαία άνοδο - Διπλά κέρδη για χρυσό

21:52

Ο Τραμπ συμφώνησε με 9 μεγάλες φαρμακευτικές να μειώσουν τις τιμές των φαρμάκων στις ΗΠΑ

21:39

ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ: Δωρεάν διάθεση 1.112.500 ιδίων μετοχών σε 42 στελέχη

21:27

Μίτσκοσκι: «Για μένα το όνομα Μακεδονία είναι ιερό»

21:16

Το bitcoin θα «σκαρφαλώσει» στα $143.000 σύμφωνα με αυτήν την πρόβλεψη

21:03

Πόσα «τσίμπησε» το τρίτο Avatar με το που βγήκε

20:52

Παρέμβαση ΥΠΑΑΤ για γεωργούς που δεν έλαβαν τη βασική ενίσχυση λόγω Κτηματολογίου

20:39

ΗΠΑ: Δεν μπορούμε να επιβάλουμε την ειρήνη στην Ουκρανία

20:26

Χρονιά - ρεκόρ για τη ByteDance: Οδεύει προς κέρδη 50 δισ. δολαρίων το 2025

20:13

Νέα παραβίαση τουρκικών μαχητικών στο Αιγαίο: Εμπλοκή με ελληνικά F-16

20:00

Θεσσαλονίκη: Εγκρίθηκε το Τεχνικό Πρόγραμμα - 131 έργα με προϋπολογισμό άνω των 69 εκατ. ευρώ

19:49

Ρούμπιο για ουκρανικό: Έχουμε πρόοδο αλλά ακόμη υπάρχει δρόμος μπροστά μας

19:38

Σύνοδος κορυφής ΕΕ: Οι «νικητές» και οι «χαμένοι» - Πολιτικό κόστος και συμβιβασμοί

19:34

Intralot: Aλλάζει επωνυμία σε Bally’s Intralot - Εγκρίθηκε το πρόγραμμα αγοράς ιδίων μετοχών