Μετά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε την αναθεώρηση του εθνικού πλάνου ανάκαμψης, το οποίο είχε κατατεθεί από την Ελλάδα τον Απρίλιο, ανοίγοντας το δρόμο στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να υποβάλει το πρώτο από τα δύο αιτήματα εκταμίευσης που έχει προγραμματίσει για το 2025.
Αίτημα για δόση 3,5 δισ. ευρώ
Η Ελλάδα αναμένεται να υποβάλει άμεσα αίτημα για εκταμίευση δόσης ύψους 3,9 δισ. εντός του μήνα -το έκτο στη σειρά- ενώ υπολογίζει ότι θα είναι σε θέση να υποβάλει το έβδομο, ύψους 3,5 δισ., τον ερχόμενο Νοέμβριο. Κοινός στόχος τόσο της Κυβέρνησης όσο και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι να εκταμιευθεί το σύνολο των αναλογούντων κονδυλίων στη χώρα. Ειδικότερα εντός του 2026, η Ελλάδα θα πρέπει να έχει εκτελέσει το σύνολο των προαπαιτουμένων του πλάνου της και να εισπράξει περίπου 9 δισ. ευρώ. Το Ταμείο Ανάκαμψης έχει «προγραμματισμένο ξαφνικό θάνατο» τον Αύγουστο του 2026 και περιθώριο υποβολής αιτήματος πληρωμής έως τον Σεπτέμβριο του 2026.
Η κρίσιμη αναθεώρηση του φθινοπώρου
Κάθε αίτημα εκταμίευσης προϋποθέτει την κατάθεση αναθεωρημένου πλάνου από τα κράτη-μέλη και ακολούθως την έγκρισή του από την Επιτροπή και το Συμβούλιο. Με δεδομένο ότι απομένει περίπου ένας χρόνος από την τελική προθεσμία υλοποίησης των εθνικών πλάνων, η αναθεώρηση του φθινοπώρου είναι πιθανότατα και η τελευταία στην οποία μπορούν να υπάρξουν σημαντικές διαφοροποιήσεις.
Η Κομισιόν επιδιώκει να περιορίσει το ρίσκο της απώλειας εκταμίευσης προγραμματισμένων κονδυλίων, ζητώντας να αντικατασταθούν έργα που δεν έχουν ακόμα προχωρήσει σε προκήρυξη. Γνωρίζοντας τις διαδικασίες των δημοσίων προκηρύξεων, στις Βρυξέλλες θεωρούν ότι πολύ δύσκολα θα μπορέσουν τα έργα αυτά να ολοκληρωθούν εμπρόθεσμα. Παράλληλα, έργα με μειωμένη ζήτηση -π.χ. η επιδότηση αγοράς ηλεκτρικών ταξί ή δημιουργία κέντρων φόρτισης- αντικαθίστανται με ομοειδή έργα όπως η απόκτηση μεγαλύτερου στόλου ηλεκτρικών λεωφορείων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη (από τον αρχικό σχεδιασμό για αγορά 220 λεωφορείων, ο αριθμός τους αναμένεται να φτάσει τα 425). Η Επιτροπή πιέζει επίσης για την ολοκλήρωση έργων υποδομών που συνεισφέρουν στον άξονα της ανθεκτικότητας.
Και στο βάθος ο νέος κοινοτικός προϋπολογισμός
Η επιτυχία της ολοκλήρωσης των εθνικών πλάνων αποτελεί βασικό στόχο όχι μόνο των κυβερνήσεων αλλά και της ίδιας της Επιτροπής. Ο επόμενος κοινοτικός προϋπολογισμός (MFF 2028-2034) αναμένεται να βασίζεται στη σύνδεση εκταμιεύσεων με την επίτευξη στόχων (μεταρρυθμίσεων και έργων). Αυτό αφενός μεν προϋποθέτει την περαιτέρω εξοικείωση της δημόσιας διοίκησης των χωρών με το νέο μοντέλο και αφετέρου την εξοικείωση της ίδιας της Επιτροπής με τη σχεδιαζόμενη νέα πραγματικότητα.
Άλλωστε στις 16 Ιουλίου αναμένεται η πρώτη της πρόταση αναφορικά με τον επόμενο κοινοτικό προϋπολογισμό. Στα «οξύμωρα» της υπόθεσης: έργα των εθνικών πλάνων που δε θα ολοκληρωθούν θα μπορούν σε άλλα προγράμματα όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) ή το ΕΚΤ+ (εφόσον υπάρχουν σε αυτά κονδύλια προς διάθεση) την ώρα που είναι σίγουρο ότι τα Ταμεία αυτά δε θα υφίστανται μετά το 2027.
Διαβάστε περισσότερα άρθρα της στήλης ΑΘΗΝΑ-ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
