Αν και οι αγορές έχουν σε μεγάλο βαθμό απορροφήσει το πολιτικό σοκ σχετικά με την επικείμενη ψηφοφορία στο γαλλικό κοινοβούλιο (8 Σεπτεμβρίου), οι διακυμάνσεις στην αγορά ομολόγων την ερχόμενη εβδομάδα ενδεχομένως να είναι έντονες, ανάλογα με το αποτέλεσμα, αναφέρει σε ανάλυσή της η UBS.
Οι αναλυτές του οίκου σχολιάζουν ότι η Γαλλία διανύει μια «περίοδο έντονης δημοσιονομικής πίεσης», με ένα από τα υψηλότερα ελλείμματα προϋπολογισμού στην ευρωζώνη, και εξηγούν ότι η γαλλική κυβέρνηση έχει θέσει φιλόδοξους στόχους μείωσης του ελλείμματος, στο 4,6% του ΑΕΠ το 2026 και στο 2,8% έως το 2029, για την επίτευξη των οποίων έχει προταθεί ένα πακέτο δημοσιονομικής προσαρμογής ύψους 43,8 δισ. ευρώ.
Το πακέτο αυτό συνδυάζει περικοπές δαπανών, πάγωμα της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής κοινωνικών παροχών και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Ωστόσο, αρκετά μέτρα όπως η προτεινόμενη κατάργηση αργιών, έχουν συναντήσει έντονη κοινωνική αντίδραση, γεγονός που εγείρει ερωτήματα για τη βιωσιμότητά τους σε πολιτικό επίπεδο.
Η ψήφος εμπιστοσύνης που έχει προγραμματιστεί για τις 8 Σεπτεμβρίου αποτελεί κομβική στιγμή, ενώ ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού αναγνώρισε ότι ο κίνδυνος κατάρρευσης της κυβέρνησης είναι υπαρκτός – κάτι που αυτή τη στιγμή θεωρείται ως το πιθανότερο σενάριο. Σε αυτή την περίπτωση, ο Πρόεδρος Μακρόν θα βρεθεί αντιμέτωπος με δύο επιλογές: είτε να διορίσει νέο Πρωθυπουργό, τον πέμπτο από το 2022, ή να προκηρύξει πρόωρες εκλογές.
Σύμφωνα με τη UBS, κάθε ένα από τα πιθανά σενάρια θα έχει διαφορετικές επιπτώσεις, ανάλογα με την αντίληψη κινδύνου της αγοράς:
- Η κυβέρνηση Μπαϊρού επιβιώνει εξασφαλίζοντας ψήφο εμπιστοσύνης, πιθανότατα με χαλάρωση των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής. Σε αυτή την περίπτωση το spread μεταξύ των 10ετών γαλλικών (OAT) και γερμανικών ομολόγων (Bund) επιστρέφει κοντά στις 75 μονάδες βάσεις (από 79 μ.β. σήμερα), ενώ τα spreads των εταιρικών ομολόγων στις 85 μ.β. για τα υψηλής διαβάθμισης (IG) και στις 275 μ.β. για τα υψηλής απόδοσης (HY).
- Η κυβέρνηση Μπαϊρού δεν επιβιώνει και διορίζεται νέος Πρωθυπουργός, ο οποίος όμως και πάλι δεν θα έχει την απαραίτητη κοινοβουλευτική στήριξη. Το spread OAT-Bund διευρύνεται στις 90 μ.β. περίπου. Ελαφρώς χαμηλότερα (85-90 μ.β.) αν ο Μακρόν διορίσει κεντρώο υποψήφιο, με τα spreadsIG/HY των εταιρικών στις 85/280 μονάδες βάσης. Ελαφρώς υψηλότερα (90-95 μ.β.) αν διορίσει υποψήφιο από την αριστερά, με τα spreads IG/HY των εταιρικών στις 90/325 μονάδες βάσης.
- Η κυβέρνηση Μπαϊρού δεν επιβιώνει και ο Μακρόν προκηρύσσει πρόωρες εκλογές. Το spread OAT-Bund μπορεί να ξεπεράσει το όριο των 100 μ.β., αντανακλώντας τον υψηλότερο, σε σχέση με πέρυσι, κίνδυνο πλειοψηφίας της άκρας δεξιάς. Τα spreadsIG/HY των εταιρικών ανεβαίνουν στις 90/300 μονάδες βάσης.
Ως προς το τρίτο ενδεχόμενο, η UBS αναλύει και κάποια πιθανά υπο-σενάρια:
3.α) Νίκη του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού, χωρίς δεύτερο γύρο, και συγκυβέρνηση με τον Μακρόν. Σε αυτό το σενάριο, το spread OAT-Bund μπορεί να παραμείνει πάνω από το εύρος των 95-100 μ.β. για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, με τα spreads IG/HY των εταιρικών στις 92/315 μονάδες βάσης.
3.β) Δεύτερος γύρος χωρίς το κόμμα του Μακρόν και μονομαχία ακροδεξιάς-ακροαριστεράς. Σε αυτό το σενάριο, η UBS εκτιμά ότι οι αγορές θα αντιδράσουν ακόμη πιο αρνητικά, ειδικά σε περίπτωση ενίσχυσης της άκρας αριστεράς. Το spread OAT-Bund ενισχύεται στις 95-100 μ.β. και τα spreads IG/HY κοντά στις 95/325 μ.β.
3.c) Δεύτερος γύρος με το κόμμα του Μακρόν είτε απέναντι στην ακροδεξιά, είτε στην άκρα αριστερά. Πιθανότατα το πιο ευνοϊκό σενάριο για την αγορά, κατά την άποψη της UBS, το οποίο θα μπορούσε να αντιστρέψει τη διεύρυνση των spreads. Το spread OAT-Bund ενδέχεται να υποχωρήσει ξανά κοντά στις 80 μ.β. και τα spreads IG/HY κοντά στις 85/275 μ.β.
Σενάριο ακροδεξιάς «παρένθεσης»
Όπως επισημαίνει η UBS, ο εκλογικός κίνδυνος αυτή τη φορά είναι πολύ υψηλότερος, σε σχέση με τις πρόωρες εκλογές που προκήρυξη ο Μακρόν το καλοκαίρι του 2024. Αν και οι Γάλλοι ψηφοφόροι έχουν δείξει ιστορικά ότι μπλοκάρουν τα ακραία κόμματα στις αναμετρήσεις του δεύτερου γύρου, οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι περισσότερες έδρες που θα χάσει ο Μακρόν πιθανότατα θα μετακινηθούν προς την άκρα δεξιά.
Αυτό μπορεί να δώσει κίνητρο στο Σοσιαλιστικό Κόμμα να στηρίξει τον νέο πρωθυπουργό που θα επιλέξει ο Μακρόν, προκειμένου να αποφευχθούν οι πρόωρες εκλογές. Εναλλακτικά, σημειώνει η UBS, κάποιοι μπορεί να προτιμήσουν να αφεθεί η ακροδεξιά να κυβερνήσει, με την προοπτική να αποτύχει, ώστε να αποκαταστήσουν τη δική τους αξιοπιστία και να βελτιώσουν τη θέση τους ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2027…
Από την πλευρά της, η ιταλική UniCredit σχολιάζει ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα δεν βλέπει κάποιο όφελος στο να στηρίξει τον Μπαϊρού (ή τον διάδοχό του), αφενός διότι ο Μπάϊρού δεν έχει ανταποκριθεί στα αιτήματα του Σοσιαλιστικού Κόμματος μέχρι σήμερα και, αφετέρου διότι για τον Μάρτιο του 2026 είναι προγραμματισμένες οι εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης στη Γαλλίας. Από την πλευρά του ο Εθνικός Συναγερμός θεωρεί μια πιθανή κατάρρευση της σημερινής κυβέρνησης ως ευκαιρία να πιέσει τον Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Μάλιστα, η Μαρίν Λεπέν έχει δηλώσει ότι σκοπεύει να θέσει υποψηφιότητα σε περίπτωση πρόωρων βουλευτικών εκλογών, πιθανότατα για να εξαναγκάσει το Συνταγματικό Συμβούλιο να επισπεύσει την απόφασή του για την υπόθεσή της (που επί του παρόντος αναμένεται το επόμενο καλοκαίρι).
Όπως και άλλοι οίκοι και αναλυτές, έτσι και η UniCredit εκτιμά πως οποιοσδήποτε κι αν διορισθεί ως νέος πρωθυπουργός θα δυσκολευτεί να συγκεντρώσει κυβερνητική στήριξη πέρα από τη βάση του κόμματός του. Ταυτόχρονα, θα είναι ελάχιστες οι προοπτικές να ξεπεράσει τον Μπαϊρού στην προσπάθεια να εξασφαλίσει συναίνεση για τον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς. Αυτό είναι πιθανό να οδηγήσει τελικά τον Μακρόν στο να καλέσει απευθείας πρόωρες βουλευτικές εκλογές, σε μια προσπάθεια να ξεπεράσει το αδιέξοδο.
Αυτή η επιλογή, αν και θα έδινε στα πολιτικά κόμματα την ευκαιρία να επαναδιατυπώσουν το ζήτημα των δημόσιων οικονομικών και να εξασφαλίσουν συναίνεση από τις βάσεις τους επί ορισμένων αναγκαίων μέτρων για τη μείωση των δαπανών, από την άλλη θα μπορούσε να αποδειχθεί εξίσου ανεπιτυχής στην επίλυση του πολιτικού αδιεξόδου. Όπως επισημαίνουν οι αναλυτές της UniΨρεδιτ, οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές, αν δεν υπάρξουν αλλαγές στη εκλογική νομοθεσία (όπως η εισαγωγή αναλογικού εκλογικού συστήματος), και δεδομένου του αυξημένου πολιτικού κατακερματισμού και της πόλωσης στη Γαλλία, είναι απίθανο να οδηγήσουν σε μια λιγότερο διχασμένη Εθνοσυνέλευση.
