Ροή
Το 2023 είναι μία χρονιά εκλογών για την Ελληνική επικράτεια. Οι εκλογές σύμφωνα με τις εξαγγελίες της κυβέρνησης θα γίνουν την άνοιξη του 2023. Οι εκλογές γίνονται μέσα σε κλίμα πόλωσης τόσο σε θέματα οικονομίας όσο και για το θέμα των κυβερνητικών επισυνδέσεων. Σε παγκόσμιο επίπεδο ο πόλεμος έχει φέρει αστάθεια, πληθωρισμό και αβεβαιότητα επηρεάζοντας την Ελληνική οικονομία. Η ενεργειακή κρίση έχει εκτοξεύσει τις τιμές του αερίου κατά 10 και πλέον φορές και έχει επιφέρει τεράστιες αυξήσεις στις τιμές ρεύματος φτάνοντας κατά μέσο όρο 256,787 ευρώ ανά μεγαβατώρα το τρέχον έτος.
Ο πληθωρισμός είναι ένας αφανής φόρος μειώνοντας την αγοραστική δύναμη των φυσικών και νομικών προσώπων. Για τον Ιούλιο έφτασε το 11.6% και είναι σταθερά πάνω από 10% από τον Απρίλιο, δίνοντας τον τόνο για το τι θα ακολουθήσει τον δύσκολο χειμώνα όπου η ζήτηση για ενέργεια θα φτάσει στα ύψη. Από την άλλη το ΑΕΠ της χώρας σε ετήσια βάση αυξήθηκε κατά 8% στο 1ο τρίμηνο του 2022 και συνέχισε και το 2ο τρίμηνο στα ίδια επίπεδα (7.7%) με πολλούς όμως αστερίσκους ως προς την διατήρηση του μέσα σε ένα πολύ κακό πολιτικό κλίμα που δημιουργεί αβεβαιότητα.
Η αβεβαιότητα του πολιτικού κλίματος δημιουργεί τις τέλειες συνθήκες για την αύξηση του κόστους δανεισμού της χώρας μέσα σε ένα περιβάλλον αυξανόμενων επιτοκίων και σύσφιξης των πολιτικών από τις κεντρικές τράπεζες και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Έτσι το επιτόκιο δανεισμού από τα επίπεδα του 0,52% τον Αύγουστο του 2021 έφτασε το 4.25% τον Αύγουστο του 2022 αποτυπώνοντας την ανεπάρκεια της Ελληνικής οικονομίας σε ενδεχόμενα κραχ σε Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Στο διάστημα που ακολουθεί θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε τις νέες αυξήσεις επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που μπορεί να οδηγήσουν τα επιτόκια έως 150-200 μονάδες επάνω από τα μηδενικά επίπεδα των προηγούμενων ετών. Παράλληλα οι εξελίξεις στο Νότο της Ευρώπης, με τις εκλογές στην Ιταλία θα οδηγήσουν τις αγορές πάλι σε αναταράξεις καθώς η 3η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης βρίσκεται σε κρίσιμη κυβερνητική καμπή έχοντας και ένα επίφοβο πολιτικό παρελθόν με διαδοχικές πολιτικές αναμετρήσεις.
Το Ελληνικό χρηματιστήριο έχει φανερές πτωτικές τάσεις έχοντας υποχωρήσει κατά περίπου 100 μονάδες από τα υψηλά του Αυγούστου και έχοντας μειωμένους τζίρους στις ανόδους και πιο ισχυρούς στις καθόδους, δείχνοντας ότι οι επενδυτές είναι φοβισμένοι εκτός από τους παγκόσμιους παράγοντες που συνδέονται με τον πόλεμο και την ενέργεια, αλλά και με το εύθραυστο πολιτικό περιβάλλον που έχει δημιουργηθεί λόγω της ακρίβειας αλλά και του σκανδάλου των υποκλοπών, η χώρα οδεύει στις εκλογές με προφανή αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας με κορμό την Νέα Δημοκρατία του κυρίου Μητσοτάκη.
Η αλλαγή του εκλογικού νόμου αν και εφόσον πραγματοποιηθεί, θα οδηγήσει σίγουρα το πρώτο κόμμα με μεγαλύτερη σιγουριά στην αυτοδυναμία και ως αποτέλεσμα η δημιουργία σταθερής κυβέρνησης με κοινοβουλευτική υπεροχή θα φαντάζει πιο πιθανή. Όμως με το πολιτικό τοπίο τόσο εχθρικό αλλά και με την ακρίβεια να καλπάζει ως τις εκλογές της άνοιξης του 2023, οι πιθανότητες να πάρει η τωρινή κυβέρνηση σοβαρό ποσοστό άνω του 30% ψαλιδίζονται αισθητά και εκεί ακριβώς βρίσκεται η αβεβαιότητα ως προς την πολιτική σοβαρότητα και σταθερότητα που θα έχει η επόμενη κυβέρνηση αλλά ταυτόχρονα έβγαλε ξανά το θέμα της πολιτικής ηθικής λόγω της 2ης αλλαγής του εκλογικού νόμου από τον κύριο Μητσοτάκη σε μία κυβερνητική θητεία, οδηγώντας σύσσωμη την αντιπολίτευση σε έντονες διαμαρτυρίες και κατηγορώντας την κυβέρνηση για αθέμιτη χρήση των θεσμών και του πολιτεύματος.
Το σίγουρο είναι ότι η κυβέρνηση θα έχει να αντιμετωπίσει μία σειρά προβλημάτων οικονομικής φύσης λόγω της ακρίβειας αλλά και της ανόδου των spreads που θα επηρεάσουν τόσο το κόστος δανεισμού αλλά και την εν γένει βιωσιμότητα του μεγάλου Ελληνικού χρέους, αλλά θα έχει να αντιμετωπίσει την επιθετική στάση της Τουρκίας η οποία βρίσκεται επίσης σε χρονιά εκλογών και οι λεονταρισμοί της Τουρκικής διπλωματίας θα συνεχιστούν μέχρι και τις δικές μας εκλογές. Το γεγονός αυτό σίγουρα δημιουργεί έναν ακόμη πονοκέφαλο στο κυβερνητικό επιτελείο κάνοντας ακόμη πιο περιπετειώδη την φετινή χειμερινή περίοδο...
