Στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη, η τιμή της βενζίνης, του πετρελαίου κίνησης, του πετρελαίου θέρμανσης και του φυσικού αερίου δεν είναι ένα ενιαίο νούμερο. Διαμορφώνεται από τις διαφορετικές πολιτικές, φόρους, επιδοτήσεις και την παραγωγική δυναμική κάθε χώρας. Τα τελευταία διαθέσιμα συγκριτικά στοιχεία δείχνουν ότι, ενώ υπάρχει ένας παγκόσμιος μέσος όρος για τα καύσιμα, η πραγματική τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής στην αντλία ή στον λογαριασμό του φυσικού αερίου μπορεί να διαφέρει δραματικά από χώρα σε χώρα.
Η εικόνα διεθνώς: Από τη φθηνή βενζίνη στις υψηλές τιμές
Τα στοιχεία του GlobalPetrolPrices.com για τον Δεκέμβριο του 2025 δείχνουν ότι η μέση τιμή της βενζίνης στον κόσμο διαμορφώνεται περίπου στο 1,30 δολάριο το λίτρο, αλλά με σημαντικές αποκλίσεις ανά γεωγραφική περιοχή και καθεστώς αγοράς. Σε χώρες παραγωγούς ή με επιδοτήσεις, η τιμή μπορεί να είναι πολύ χαμηλότερη, ενώ σε άλλες –ιδιαίτερα στην Ευρώπη– οι φόροι και οι ρυθμίσεις αυξάνουν σημαντικά την τιμή.
Για παράδειγμα, σε περιοχές όπως η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική όπου η παραγωγή πετρελαίου είναι υψηλή και το κράτος διατηρεί ελεγχόμενες τιμές, η βενζίνη πωλείται πολύ πιο φθηνά από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Αντίθετα, σε χώρες με υψηλή φορολογία στις αντλίες, όπως πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οδηγοί αντιμετωπίζουν τιμές πολύ υψηλότερες από το μέσο όρο.
Στην Αίγυπτο, η βενζίνη παραμένει επίσης εξαιρετικά φθηνή, με ενδεικτικά επίπεδα γύρω στα 0,30 δολάρια, χάρη στον κρατικό έλεγχο των τιμών και τη μερική επιδότηση. Στον αντίποδα, η Ευρωπαϊκή Ένωση εμφανίζει από τις υψηλότερες τιμές διεθνώς λόγω της βαριάς φορολογίας στα καύσιμα. Η Ελλάδα βρίσκεται σταθερά ανάμεσα στις ακριβότερες χώρες της Ευρώπης, με τη βενζίνη να διαμορφώνεται λίγο κάτω από τα 1,80 ευρώ το λίτρο, τιμή σημαντικά υψηλότερη όχι μόνο από τον παγκόσμιο μέσο όρο αλλά και από πολλές χώρες της Ευρώπης με χαμηλότερη φορολογική επιβάρυνση. Ορισμένα κράτη-μέλη όπως η Βουλγαρία καταγράφουν χαμηλότερες τιμές, αντανακλώντας τη λιγότερο αυστηρή φορολογία τους.
Ανάλογη εικόνα καταγράφεται και στο πετρέλαιο κίνησης (diesel), όπου ο παγκόσμιος μέσος όρος είναι λίγο κάτω από την τιμή της βενζίνης, αλλά και πάλι η διακύμανση είναι μεγάλη. Σε χώρες με ισχυρές επιδοτήσεις ή χαμηλούς φόρους, το diesel είναι πολύ φθηνότερο από ό,τι σε αγορές με αυξημένη φορολογία.
Φυσικό αέριο και πετρέλαιο θέρμανσης: Πιο πολύπλοκες διαφοροποιήσεις
Στην περίπτωση του φυσικού αερίου θέρμανσης, τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι ο μέσος όρος παγκοσμίως για οικιακούς χρήστες είναι περίπου 0,09 δολάρια ανά kWh, με χώρες που διαθέτουν μεγάλες εγχώριες παραγωγές να έχουν τιμές πολύ πιο χαμηλές, ακόμη κάτω από 0,01 δολάριο ανά kWh. Αντιθέτως, σε μέρη όπου το φυσικό αέριο εισάγεται ή επιβαρύνεται από φόρους και δικαιώματα χρήσης δικτύου, οι τιμές είναι σημαντικά υψηλότερες.
Το πετρέλαιο θέρμανσης ακολουθεί επίσης πολύ διαφορετικά μονοπάτια τιμολόγησης από χώρα σε χώρα. Αν και δεν υπάρχουν άμεσα συγκρίσιμα, καθολικά παγκόσμια δεδομένα τόσο για τη θέρμανση όσο και για την κίνηση, οι αποκλίσεις που καταγράφονται είναι εμφανείς: σε χώρες όπου η θέρμανση θεωρείται κοινωνικό αγαθό, η φορολογία είναι πιο χαμηλή και η τελική τιμή που πληρώνει νοικοκυριό επίσης πιο χαμηλή. Σε άλλες αγορές η τιμή ενσωματώνει αυξημένα τέλη και φόρους.
Πού πληρώνει ο καταναλωτής περισσότερο και πού λιγότερο
Η παγκόσμια εικόνα που προκύπτει από τις διεθνείς βάσεις δεδομένων ενεργειακών τιμών είναι ότι χώρες με σημαντική παραγωγή και εξαγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου – ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και μέρη της Κεντρικής Ασίας – καταφέρνουν να προσφέρουν στους κατοίκους τους τιμές πολύ κάτω από τον παγκόσμιο μέσο όρο για τα ίδια προϊόντα. Αντιθέτως, σε πολλές ανεπτυγμένες αγορές, ειδικά στην Ευρώπη, οι φόροι και οι ρυθμιστικές επιβαρύνσεις έχουν οδηγήσει το κόστος σε επίπεδα πολύ πάνω από τον μέσο όρο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν μια ενδιαφέρουσα περίπτωση: παρότι θεωρείται οικονομικά προηγμένο κράτος, οι τιμές βενζίνης και diesel παραμένουν στα κατώτερα επίπεδα του διεθνούς φάσματος, κυρίως λόγω της χαμηλότερης φορολογίας στα καύσιμα και της ισχυρής εγχώριας παραγωγής.
Η Ελλάδα και οι ευρωπαϊκές τιμές
Σε αυτό το διεθνές πλαίσιο, η Ελλάδα κατατάσσεται ανάμεσα στις χώρες με υψηλότερες τιμές καυσίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι τιμές βενζίνης και diesel στην Ελλάδα είναι σημαντικά πάνω από τον παγκόσμιο μέσο όρο, γεγονός που αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην φορολογία και τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης που επιβάλλονται στα υγρά καύσιμα. Αντίστοιχα, η τιμή για το φυσικό αέριο θέρμανσης επηρεάζεται από τη δομή του δικτύου και τα τέλη διανομής, καθιστώντας την τελική τιμή για τον καταναλωτή υψηλότερη από ό,τι σε χώρες με εγχώρια παραγωγή ή λιγότερους φόρους.
Πιο συγκεκριμένα, με βάση το GlobalPetrolPrices.com και τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης, η πανελλαδική μέση τιμή της απλής αμόλυβδης διαμορφώνεται στα 1,743 ευρώ ανά λίτρο, όταν ο παγκόσμιος μέσος όρος κυμαίνεται περίπου στα 1,44 ευρώ, δηλαδή η τιμή στη χώρα μας είναι υψηλότερη κατά περίπου 30 λεπτά ή πάνω από 20%. Αντίστοιχη εικόνα καταγράφεται και στο diesel κίνησης, με την πανελλαδική μέση τιμή στα 1,546 ευρώ ανά λίτρο, όταν διεθνώς ο μέσος όρος αντιστοιχεί σε περίπου 1,24 δολάρια ανά λίτρο. Οι αποκλίσεις αυτές εντάσσουν την Ελλάδα σταθερά στις ακριβότερες αγορές καυσίμων παγκοσμίως.
