Οι δεσμεύσεις για μεγάλες επενδύσεις και σημαντικές δημοσιονομικές αλλαγές έχουν αναπτερώσει τις ελπίδες ότι η Γερμανία μπορεί να δώσει μία πολυπόθητη ώθηση στην οικονομία της Ευρωζώνης, ωστόσο οι οικονομολόγοι αρχίζουν να αναρωτιούνται εάν και πότε αυτό θα συμβεί.
Όπως μεταδίδει το CNBC, φέτος η χώρα έχει βρεθεί αρκετές φορές στο επίκεντρο καθώς τροποποίησε τον κανόνα για το «φρένο χρέους» που ορίζει πόσο χρέος μπορεί να αναλάβει η κυβέρνηση και υπαγορεύει το μέγεθος του διαρθρωτικού ελλείμματος του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού. Με βάση την αναθεωρημένη εκδοχή, ορισμένες δαπάνες όπως άμυνα και ασφάλεια εξαιρούνται. Επιπλέον, η Γερμανία δημιούργησε ένα ταμείο επενδύσεων σε υποδομές και κλίμα αξίας 500 δισ. ευρώ. Οι αλλαγές αυτές, θεωρήθηκαν τότε ικανές να πετύχουν μία μεταστροφή στην υποτονική ανάπτυξή της.
Αξίζει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι η γερμανική οικονομία συρρικνώθηκε τόσο το 2023, όσο και το 2024, ενώ και το 2025 μέχρι στιγμής καταγράφει χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Παρά το γεγονός ότι το ΑΕΠ αυξήθηκε 0,3% το α' τρίμηνο, υποχώρησε κατά 0,3% τους τρεις επόμενους μήνες, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία.
Σε παρόμοιο τέμπο κινείται και η οικονομία της Ευρωζώνης, η οποία αναπτύχθηκε κατά 0,6% το α' τρίμηνο, ωστόσο επιβράδυνε σε μόλις 0,1% το επόμενο.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, το μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Μάρτιν Κάζακς, δήλωσε στο CNBC, ότι «η μεγάλη ελπίδα βρίσκεται στη Γερμανία όσον αφορά τις δημοσιονομικές δαπάνες που θα ενισχύσουν την οικονομία της Ευρωζώνης το επόμενο έτος».
Οι προσδοκίες αυτές όμως γίνεται όλο και πιο αβέβαιο αν θα πραγματοποιηθούν.
«Η μεγάλη αύξηση στις αμυντικές παραγγελίες και τις επενδύσεις στις υποδομές στη Γερμανία έχει ξεκινήσει. Ωστόσο δεν βλέπουμε ακόμη τον πραγματικό αντίκτυπό τους στην παραγωγή», αναφέρει ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος στην Berenberg.
«Συνολικά, όλα προχωρούν όπως περιμέναμε μετά την μεγάλη αναμόρφωση του φρένου χρέους. Οι πραγματικές δαπάνες είναι πιο αργές από ότι ανέμεναν πολλοί από τους ενθουσιώδεις αναλυτές. Στη Γερμανία παίρνει καιρό για να δαπανηθούν χρήματα», πρόσθεσε.
Από την άλλη, η Franziska Palmas, οικονομολόγος για την Ευρώπη στην Capital Economics, τόνισε το «πολύ μεγαλύτερο έλλειμμα» στη Γερμανία τα επόμενα χρόνια ως αποτέλεσμα της υπερβολικής σπατάλης, από κοινού με ορισμένα απρόσμενα αποτελέσματα.
«Κάτι που πιθανώς έχει περάσει απαρατήρητο είναι ότι η κυβέρνηση δεν αύξησε απλώς τις δαπάνες για άμυνα και υποδομές, χρησιμοποιεί ορισμένο από τον πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο για να χρηματοδοτήσει άλλες δαπάνες. Αυτό περιλαμβάνει, για παράδειγμα, την χρηματοδότηση των μειώσεων του φόρου ηλεκτρικής ενέργειας για επιχειρήσεις και επίσης την κάλυψη των υψηλότερων συντάξεων, της υγειονομικής περίθαλψης και των κοινωνικών παροχών», σημειώνει η Palmas.
Όπως τονίζει, «πράγματα όπως οι μειώσεις στον φόρο ηλεκτρικής ενέργειας έχουν θετικές συνέπειες στην οικονομία αλλά οι επιπλέον δαπάνες στην υγεία και τις συντάξεις δεν θα ενισχύσουν την οικονομία δεδομένου ότι αντικατοπτρίζουν κυρίως το αυξημένο κόστος λόγω των δημογραφικών στοιχείων».
Παρ' ότι η ίδια αναγνωρίζει ότι οι αλλαγές θα βοηθήσουν την οικονομία να αναπτυχθεί το 2026, προειδοποίησε ότι μπορεί η ανάπτυξη να μην είναι τόσο ισχυρή όσο αναμένεται.
Ταυτόχρονα, μεγάλα οικονομικά ινστιτούτα της Γερμανίας, έχουν πρόσφατα «ψαλιδίσει» τις οικονομικές τους προβλέψεις για τη χώρα και αναμένουν πλέον ανάπτυξη μόλις πάνω από 1% για του χρόνου. Η ΕΚΤ, αναμένει ότι η Ευρωζώνη θα αναπτυχθεί με ρυθμό 1% το 2026.
Ο Schmieding της Berenberg υπολογίζει ότι τα δημοσιονομικά κίνητρα θα αποφέρουν 0,3 ποσοστιαίες μονάδες στην ανάπτυξη της χώρας, το οποίο μεταφράζεται σε συνεισφορά 0,1% στο ΑΕΠ της Ευρωζώνης. Από την άλλη, η Palmas θεωρεί ότι η Γερμανία θα προσθέσει περίπου 0,2% στην ανάπτυξη της Ευρωζώνης το 2026.
Εκτός από την πορεία της γερμανικής οικονομίας, οι πρόσφατες μειώσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ, καθώς και η ισχυρή ανάπτυξη της Ισπανίας, αναμένεται να επηρεάσουν την ανάπτυξη της Ευρωζώνης.
«Η μετάβαση της Γερμανίας από τη μίνι ύφεση μέχρι τα μέσα του 2024 σε σημαντική ανάπτυξη από τα τέλη του 2025 και μετά θα έχει μέτρια θετική επίδραση στην εμπιστοσύνη στους γείτονές της. Άλλωστε, η Γερμανία είναι συνήθως ο σημαντικότερος εμπορικός τους εταίρος», είπε.
