Περισσότερο χρόνο τόσο για την ολοκλήρωση μπαταριών που ήδη δρομολογούνται, όσο και για τη δρομολόγηση νέων επενδύσεων στην αποθήκευση, πρόκειται να δώσει εκτός απροόπτου το ΥΠΕΝ.
Οι παρατάσεις αφορούν τους δύο βασικούς μηχανισμούς προώθησης των standalone μπαταριών που έχει εφαρμόσει η πολιτεία, με τις διαθέσιμες πληροφορίες να δείχνουν πως το υπουργείο έχει σχεδόν «κλειδώσει» τις σχετικές αποφάσεις. Έτσι, αν δεν υπάρξει κάποια ανατροπή της τελευταίας στιγμής, οι ανακοινώσεις για τη χρονική μετάθεση των προθεσμιών αναμένονται το αμέσως επόμενο διάστημα.
Οι διαγωνισμοί
Η πρώτη παράταση αφορά τους διαγωνισμούς που διενήργησε η ΡΑΑΕΥ για τη λειτουργική και επενδυτική ενίσχυση standalone μπαταριών. Από τις δημοπρασίες έχουν προκριθεί έργα συνολικής ισχύος περίπου 900 MW, με την παράταση να «μεταφέρει» στο τέλος του Ιουνίου 2026 την προθεσμία για την υποβολή δήλωσης ετοιμότητας (ενεργοποίησης της σύνδεσης των έργων στο ηλεκτρικό σύστημα).
Με βάση τις ισχύουσες προθεσμίες, για τα έργα 700 MW που έχουν προκριθεί από τους δύο πρώτους διαγωνισμούς, οι επενδυτές οφείλουν να υποβάλουν δήλωση ετοιμότητας μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου. Η υποβολή της δήλωσης θα πιστοποιεί ότι τα έργα είναι ώριμα και έτοιμα να τεθούν σε λειτουργία έως τις 31 Δεκεμβρίου.
Τα έργα της τρίτης δημοπρασίας, συνολικής ισχύος περίπου 200 MW, πρέπει η δήλωση ετοιμότητας να υποβληθεί μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2026, ώστε να είναι έτοιμα προς λειτουργία μέχρι τις 30 Απριλίου 2026. Αν οι προθεσμίες αυτές δεν τηρηθούν και δεν υπάρξει παράταση, ενεργοποιείται η κατάπτωση των Εγγυητικών Επιστολών Έγκυρης και Έγκαιρης Εκτέλεσης, οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν σε μερικά εκατομμύρια ευρώ.
Αντικειμενικά εμπόδια
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, oι επενδυτές επικαλούνται καθυστερήσεις λόγω αντικειμενικών εμποδίων, όπως οι γραφειοκρατικές διαδικασίες αδειοδότησης, η καθυστέρηση στην εξασφάλιση τραπεζικής χρηματοδότησης και η μεγάλη διάρκεια παράδοσης εξοπλισμού. Σύμφωνα επίσης με εκτιμήσεις της αγοράς, ο χρόνος παράδοσης του εξοπλισμού κινείται περίπου στο ένα έτος, γεγονός που δυσχεραίνει έτι περαιτέρω την τήρηση των αρχικών ορίων.
Ο Ελληνικός Σύνδεσμος Συστημάτων Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΣΑΗΕ) έχει ζητήσει παράταση για όλα τα έργα των τριών διαγωνισμών έως τις 31 Ιουλίου 2026, υποστηρίζοντας ότι οι καθυστερήσεις δεν οφείλονται σε υπαιτιότητα των επενδυτών αλλά σε εξωγενείς παράγοντες.
Το ΥΠΕΝ εξετάζει τα αιτήματα, αναγνωρίζοντας τις αντικειμενικές δυσκολίες. Δυσκολίες που εκτός απροόπτου έχουν γείρει την πλάστιγγα υπέρ της χρονικής μετάθεσης των προθεσμιών.
Η πρόσκληση για αδειοδοτικό πριμ
Υπό τις υφιστάμενες συνθήκες, στις 30 Σεπτεμβρίου ολοκληρώνεται και η διορία για τη συμμετοχή στην πρόσκληση του ΥΠΕΝ για standalone μπαταρίες συνολικής ισχύος 4.700 MW, μία ισχύς που «μεταφράζεται» σε επενδύσεις έως 2 δισ. ευρώ. Η πρόσκληση δίνει κίνητρο αποκλειστικά μέσω αδειοδοτικού πριμ, με στόχο την ταχεία υλοποίηση των έργων, σε χρονικό διάστημα 18 μηνών από τη χορήγηση όρων σύνδεσης.
Σε αυτή την περίπτωση, το υπουργείο έχει αποφασίσει να προχωρήσει σε παράταση ενός μήνα, με τη νέα διορία δηλαδή να εκπνέει στο τέλος Οκτωβρίου. Βασικός σκοπός, σε αυτή την περίπτωση, είναι να μεσολαβήσει επαρκής χρόνος από τη στιγμή που θα δοθούν στους επενδυτές διευκρινίσεις αναφορικά με τις απορίες που έχουν εκφράσει. Οι διευκρινίσεις αυτές θα ενσωματωθούν σε μία τροποποίηση της Υπουργικής Απόφασης της πρόσκλησης, που πρόκειται να εκδοθεί το αμέσως επόμενο διάστημα.
Η τροποποίηση είναι ενδεχόμενο να μεταβάλει τα δεδομένα για κάποιους επενδυτές που έχουν ήδη υποβάλει τα αιτήματά τους. Επομένως, κρίνεται σκόπιμο να δοθεί στις εταιρείες χρόνος, ώστε να προχωρήσουν στις αλλαγές στα αιτήματά τους.
Ερωτηματικό το εύρος συμμετοχής
Αν και με τους τρεις διαγωνισμούς είναι «κλειδωμένη» η ένταξη στο σύστημα μπαταριών 900 MW, παραμένει ερωτηματικό πόση από την ανώτερη ισχύ της πρόσκλησης (4.700 MW) θα «κλειδώσουν» επενδυτές. Ένας βασικός λόγος είναι η αντικειμενική δυσκολία εξεύρεσης τραπεζικής χρηματοδότησης, με δεδομένο ότι υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα για τα έσοδα που θα αποκομίζουν τα έργα συμμετέχοντας στις αγορές.
Ανάμεσα στις αστάθμητες παραμέτρους είναι και το μέγεθος του «κανιβαλισμού», δηλαδή πόσο γρήγορα θα αυξηθούν οι μονάδες αποθήκευσης, περιορίζοντας τα έσοδα κάθε έργου. Κι αυτό γιατί αν και οι πρώτες μπαταρίες θα έχουν μεγάλες οικονομικές απολαβές, όσο θα προστίθενται νέες μονάδες αποθήκευσης, τόσο περισσότερο θα μειώνεται η «πίτα» που έχει να μοιραστεί όλο αυτό το χαρτοφυλάκιο.
Στην περίπτωση πάντως που γίνει πραγματικότητα το πιο αισιόδοξο σενάριο, δηλαδή «κλειδώσει» η ανάπτυξη μονάδων 4.700 MW, σε συνδυασμό με τα έργα των διαγωνισμών ενίσχυσης, που φτάνουν συνολικά τα 900 MW, θα μπουν στα σκαριά μονάδες με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 5.600 MW. Επομένως, θα υπερκαλυφθεί ο στόχος του 2030 για μονάδες αποθήκευσης (4.350 MW) σύμφωνα με το επικαιροποιημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).
