Σε χαρακτηριστική περίπτωση του οφέλους που έχουν οι καταναλωτές που βρίσκονται σε τιμολόγια ρεύματος με χρεώσεις οι οποίες δεν εξαρτώνται από τις διακυμάνσεις των χονδρεμπορικών τιμών, έχει εξελιχθεί το 2025. Κι αυτό γιατί, όπως έχει αποδειχθεί από την πορεία των χονδρεμπορικών τιμών, η τρέχουσα χρονιά χαρακτηρίζεται από έντονη ενεργειακή αστάθεια, με την ελληνική αγορά (όπως και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές) να καταγράφει «υψηλές πτήσεις».
Ως αποτέλεσμα, όπως έχει γράψει το Insider, οι τιμές ρεύματος έως τώρα έχουν κινηθεί σχεδόν όλο το 2025 σε υψηλότερα επίπεδα, έναντι του 2024. Ενδεικτική είναι η σύγκριση, για το πρώτο 7μηνο του έτους, των στοιχείων σχετικά με τον δείκτη τιμών ενέργειας για οικιακή χρήση (HEPI) για το 2025 και την προηγούμενη χρονιά.
Από την αντιπαραβολή, προκύπτει πως τα τιμολόγια λιανικής έχουν αυξηθεί φέτος κατά περίπου 11% περίπου, φτάνοντας τα 23,7 λεπτά/kWh κατά μέσο όρο. Αιτίες για τις ανατιμήσεις ήταν κυρίως η «μίνι» ενεργειακή κρίση του χειμώνα, με την εκτίναξη των τιμών φυσικού αερίου – κατά τη διάρκεια της οποίας πολλά ελληνικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις αναζήτησαν καταφύγιο σε τιμολόγια που προσφέρουν προβλεψιμότητα και ασφάλεια.
«Αντίδοτα» στις ανατιμήσεις
Μέχρι και σήμερα, αποκλειστικό «αντίδοτο» σε αυξητικές πορείες των τιμών είναι τα σταθερά (μπλε) τιμολόγια, με τα οποία ένας καταναλωτής «κλειδώνει» σταθερή τιμή κιλοβατώρας για 12 μήνες. Σύντομα, ωστόσο, θα μπορεί να επιλέξει από μία ευρεία γκάμα συμβολαίων σταθερού κόστους, το οποίο και σε αυτή την περίπτωση δεν θα εξαρτάται από τις χονδρεμπορικές τιμές.
Προπομπός αυτής της νέας γενιάς συνδρομητικών προϊόντων είναι το Protergia Picasso, το οποίο διατίθεται τόσο για νοικοκυριά όσο και για μικρές επιχειρήσεις. Όπως έχει γράψει το insider.gr, το νέο αυτό προϊόν επιτρέπει στον καταναλωτή να διαλέξει -και επομένως να γνωρίζει εκ των προτέρων- τι θα πληρώσει για ρεύμα καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους.
Πρακτικά, ο καταναλωτής «κλειδώνει» το σύνολο του μηνιαίου λογαριασμού του (δηλαδή τόσο τις ανταγωνιστικές όσο και τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις), εκτός από τα δημοτικά τέλη και την ΕΡΤ. Ο πελάτης επιλέγει ανάμεσα σε 9 διαφορετικά «πακέτα», με ισάριθμες σταθερές τιμές για τους 12 μήνες για το σύνολο του λογαριασμού, ανάλογα με την ετήσια κατανάλωση. Πρόκειται για τρεις κατηγορίες προϊόντων (small, medium, large) με τρία τιμολόγια σε καθεμία.
Στον εκκαθαριστικό λογαριασμό με τη λήξη του 12μηνου, υπολογίζεται το τελικό ισοζύγιο - δηλαδή θα συγκρίνεται η πραγματική ετήσια κατανάλωση με την κατανάλωση του «πακέτου» που επέλεξε ο πελάτης. Αν η πραγματική κατανάλωση είναι μικρότερη τότε τον αμέσως επόμενο μήνα θα επιστραφεί στον καταναλωτή η διαφορά, ενώ αν είναι μεγαλύτερη, τότε θα επιβαρυνθεί με όση κατανάλωση είναι 5% μεγαλύτερη από το «πακέτο» του.
Κόκκινα τιμολόγια: Η νέα γενιά συνδρομητικών συμβολαίων
Προϊόντα όπως το Protergia Picasso πρόκειται να ενταχθούν στη νέα κατηγορία τιμολογίων κόκκινου «χρώματος», που πρόκειται να θεσπίσει η Ρυθμιστική Αρχή (ΡΑΑΕΥ). Η σχετική πρόταση της ΡΑΑΕΥ βρίσκεται σε διαβούλευση μέχρι τις 31 Αυγούστου, με σκοπό τα νέα προϊόντα να ενεργοποιηθούν αμέσως μετά.
Έτσι, στα κόκκινα προϊόντα θα κατηγοριοποιηθούν όσα νέα προϊόντα λειτουργούν με μοντέλο συνδρομής: ο καταναλωτής πληρώνει σταθερό μηνιαίο κόστος, ανεξάρτητα από το πόση ενέργεια καταναλώνει – ή με βάση προκαθορισμένα «πακέτα» κατανάλωσης. Εκτός από συνδρομητικά «πακέτα», τα κόκκινα τιμολόγια θα μπορούν να έχουν σταθερή χρέωση μέχρι ένα όριο μηνιαίας κατανάλωσης, όπως επίσης και να προσφέρουν σταθερή τιμή για διαφορετικές κλίμακες κατανάλωσης.
Πρόκειται για σημαντική αλλαγή στην αγορά, καθώς το νέο μοντέλο:
• Αποσυνδέεται πλήρως από τις τιμές χονδρικής
• Επιτρέπει προβλέψιμη χρέωση κάθε μήνα, όπως στα τηλεπικοινωνιακά πακέτα
• Περιλαμβάνει ρήτρα πρόωρης αποχώρησης, μειώνοντας το ρίσκο για τον πάροχο
Το ενδιαφέρον της αγοράς είναι ήδη έντονο, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες αρκετοί ακόμη προμηθευτές βρίσκονται σε φάση σχεδιασμού αντίστοιχων προτάσεων, ώστε να τα κυκλοφορήσουν μόλις τεθεί σε εφαρμογή από τη Ρυθμιστική Αρχή το νέο πλαίσιο.
Πλεονεκτήματα για προμηθευτές και καταναλωτές
Τα κόκκινα τιμολόγια δεν είναι μόνο ευκαιρία για τους καταναλωτές – αλλά και εργαλείο εμπορικής στρατηγικής για τις εταιρείες προμήθειας. Προσφέρουν:
• Ευελιξία σχεδιασμού
• Σταθερό έσοδο ανά πελάτη
• Ενσωμάτωση ενεργειακών υπηρεσιών, όπως παρεμβάσεις εξοικονόμησης ή αντικατάσταση συσκευών, με αποπληρωμή μέσω λογαριασμών
Το νέο πλαίσιο μπορεί να οδηγήσει σε ριζική αναδιάρθρωση της λιανικής αγοράς ενέργειας, καθώς δημιουργεί το περιθώριο για εμπορικά μοντέλα που συνδυάζουν ενέργεια και υπηρεσίες, ενισχύοντας τον ανταγωνισμό.
Ζητούμενο ασφάλεια και οικονομία
Με τους πολλαπλούς «κύκλους» ανατιμήσεων που έχουν υπάρξει στις τιμές ρεύματος, ολοένα περισσότεροι καταναλωτές βλέπουν στα προϊόντα που δεν εξαρτώνται από τις χονδρεμπορικές τιμές μία «ασπίδα» από ενδεχόμενα μελλοντικά ηλεκτροσόκ. Ενδεικτικό της ανάγκης για θωράκιση του κόστους είναι η έως τώρα στροφή των καταναλωτών στα μπλε τιμολόγια.
Απόδειξη το γεγονός ότι φέτος κατά μέσο όρο περίπου 87.500 νέοι καταναλωτές κάθε μήνα εντάσσονται σε «μπλε» συμβόλαιο. Ως αποτέλεσμα, μέσα σε πέντε μήνες, τα σταθερά τιμολόγια κέρδισαν πάνω από 500.000 νέους πελάτες, ανεβάζοντας στα 1,3 εκατ. το σύνολο των νοικοκυριών με μη κυμαινόμενα συμβόλαια.
Μάλιστα, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις λίγες ευρωπαϊκές χώρες όπου τα σταθερά συμβόλαια είναι και φθηνότερα από τα κυμαινόμενα. Σύμφωνα με επεξεργασία του Insider.gr, ένα μέσο νοικοκυριό με μηνιαία κατανάλωση 300 κιλοβατώρων, επιλέγοντας το 2025 μπλε τιμολόγιο αντί για πράσινο, εξοικονόμησε έως 198 ευρώ σε οκτάμηνο, δηλαδή 25 ευρώ τον μήνα.
