Ολοένα και πιο ορατές γίνονται οι επιπτώσεις των συνεχόμενων ανατιμήσεων στις καταναλωτικές συνήθειες των Ελλήνων. Με τις τιμές να τραβούν την ανιούσα οι καταναλωτές αλλάζουν συνήθειες, περιορίζουν τις εξόδους για φαγητό και τις παραγγελίες στο σπίτι και αποφεύγουν περιττές αγορές. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν οι τζίροι του πρώτου τριμήνου σε εστίαση και λιανεμπόριο σε αντιπαραβολή με τις αυξήσεις τιμών, όπως καταγράφονται από την ΕΛΣΤΑΤ.
Διαβάστε επίσης: Πώς θα λειτουργεί η νέα Εθνική Αρχή για την ανάσχεση της ακρίβειας
Χαρακτηριστική εικόνα δείχνουν τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν για τον τζίρο πρώτου τριμήνου στην εστίαση, ο οποίος υποχώρησε κατά 7,6% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024 σε 1,84 δισ. ευρώ από 1,99 δισ. ευρώ. Και αυτό, την ίδια περίοδο που οι τιμές σε εστιατόρια, γρήγορο φαγητό, καντίνες και κυλικεία αυξήθηκαν κατά πάνω από 5% κατά μέσο όρο. Η πτώση της τελικής κατανάλωσης δηλαδή ήταν ακόμη υψηλότερη από την πτώση του τζίρου.
Ακόμη μεγαλύτερη ήταν η πτώση του τζίρου στα μεγάλα αστικά κέντρα. Στην Αττική ο τζίρος της εστίασης στο τρίμηνο έπεσε κάτω από το 1 δισ. ευρώ και συγκεκριμένα στα 916,560 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας μείωση 8,6% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2024. Στη Θεσσαλονίκη ο τζίρος διαμορφώθηκε στα 205 εκατ. ευρώ καταγράφοντας μείωση 7,6% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο.
Διαβάστε επίσης: ΕΛΣΤΑΤ: Αύξηση 7,5% στον τζίρο των επιχειρήσεων σε καταλύματα το πρώτο τρίμηνο του 2025
Λιγότερες πωλήσεις στο λιανεμπόριο
Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στο λιανεμπόριο με τις επιχειρήσεις του κλάδου να καταγράφουν το πρώτο τρίμηνο του έτους οριακή αύξηση τζίρου σε σχέση με ένα χρόνο πριν, πολύ χαμηλότερη από τον πληθωρισμό του ίδιου διαστήματος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, για το σύνολο των επιχειρήσεων του λιανικού εμπορίου, ο κύκλος εργασιών το πρώτο τρίμηνο 2025 ανήλθε σε 16,166 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 0,6% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο 2024, όπου είχε διαμορφωθεί σε 16,075 δισ. ευρώ. Στο σύνολο των επιχειρήσεων σε όλους τους κλάδους της οικονομίας ο τζίρος αυξήθηκε κατά 2,4% το ίδιο διάστημα.
Ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου που ο κύκλος εργασιών το πρώτο τρίμηνο του 2025 ανήλθε σε 9,226 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 2,1% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2024.
Διαβάστε επίσης: Οριακή η αύξηση του τζίρου στο λιανεμπόριο - Σφίγγει ο κλοιός για τους μικρομεσαίους
Και εδώ ο τζίρος είναι χαμηλότερος από τις αυξήσεις των τιμών του ίδιου διαστήματος, υποδηλώνοντας πτώση του όγκου των πωλήσεων, συνεχίζοντας την τάση πτώσης του όγκου που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια (-1,5% στον δείκτη όγκου στο λιανικό εμπόριο το 2024 και -3,3% το 2023).
Τι θα γίνει στη συνέχεια
Οι ενδείξεις για τη συνεχεία, όπως αποτυπώνονται στη μέτρηση καταναλωτικής εμπιστοσύνης του ΙΟΒΕ, δεν είναι ενθαρρυντικές. Οι Έλληνες καταναλωτές παραμένουν οι πιο απαισιόδοξοι στην Ευρώπη. Σύμφωνα με την τελευταία μέτρηση (Απρίλιος 2025), το 58% (από 55% τον Μάρτιο) των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 6% προβλέπει μικρή βελτίωση.
Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους επόμενους 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) εξασθένισε ήπια τον Απρίλιο με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -47,8 (από -44,7) μονάδες. Το 58% (από 54%) των καταναλωτών προέβλεψε ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 5% αναμένει το αντίθετο.
