Ένα σχέδιο ώστε το χαμηλό και σταθερό κόστος των ΑΠΕ να συμβάλει ακόμη περισσότερο στη μείωση του ενεργειακού κόστους νοικοκυριών και επιχειρήσεων, προτείνει η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ). Σύμφωνα με στελέχη της Ένωσης που μίλησαν στο insider.gr, για να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός, οι προμηθευτές θα εξασφαλίζουν ένα μέρος του «καλαθιού» τους απευθείας από «πράσινη» παραγωγή εκτός του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, μέσω μακροπρόθεσμων συμβολαίων.
Αυτό σημαίνει ότι θα μειωθεί το κόστος της ενέργειας που εμπορεύονται οι εταιρείες για να καλύψουν τις ανάγκες των πελατών τους, και μάλιστα σε μακροπρόθεσμη βάση. Επομένως, θα μπορέσουν να αποκλιμακώσουν τις χρεώσεις στα τιμολόγιά τους. Επίσης, χάρις στο hedging (δηλαδή «κλειδώνοντας» το κόστος σημαντικών ποσοτήτων ενέργειας), θα έχουν παράλληλα περισσότερους βαθμούς «ελευθερίας» για να ενισχύσουν την προσφορά σταθερών τιμολογίων.
Η πρόταση της ΕΛΕΤΑΕΝ προβλέπει πως τα έργα ΑΠΕ με τα οποία θα συναφθούν τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια θα προέρχονται από τη «δεξαμενή» των σταθμών που έχουν λειτουργική ενίσχυση, δηλαδή σταθερή και εγγυημένη «ταρίφα». Τα έργα αυτά έχουν συνάψει 20ετείς διμερείς συμβάσεις (PPAs) με τον ΔΑΠΕΕΠ και πωλούν την ενέργειά τους στη χονδρεμπορική αγορά. Επομένως ένας αριθμός τους, σύμφωνα με το σχέδιο, θα παράγει πλέον ενέργεια που αντί να διατίθεται μέσω του Χρηματιστηρίου, θα καταλήγει απευθείας στους προμηθευτές.
«Αγκάθι» η τιμολόγηση στο Χρηματιστήριο
Όπως εισηγείται η Ένωση, «δείκτης αναφοράς» για την τιμή πώλησης στους παρόχους μπορεί να είναι ο μέσος όρος της εγγυημένης τιμής ανά τεχνολογία ΑΠΕ. Ωστόσο, οι προμηθευτές θα αγοράζουν την ενέργεια ακόμη φθηνότερα, αφού από αυτόν τον «δείκτη» θα αφαιρούνται τα υπόλοιπα έσοδα του Ειδικού Λογαριασμού (ΕΛΑΠΕ) από τον οποίο αποζημιώνονται τα έργα με «ταρίφα». Τέτοιες εισροές είναι το ΕΤΜΕΑΡ (το ρυθμιζόμενο τέλος που περιλαμβάνεται σε όλους τους λογαριασμούς), όπως και τα έσοδα από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων CO2.
«Το οικονομικό όφελος από τα αιολικά πάρκα πρέπει να περνά άμεσα, αυτόματα και με διαφάνεια στον καταναλωτή. Ειδικά για την ενέργεια από τα έργα Α.Π.Ε. του ΕΛΑΠΕ, οι προμηθευτές πρέπει να επιβαρύνονται με την αμοιβή που εισπράττουν τα έργα αυτά (μείον τους λοιπούς πόρους του ΕΛΑΠΕ π.χ. δικαιώματα CO2) και όχι με την χρηματιστηριακή τιμή», αναφερόταν χαρακτηριστικά σε ανάρτηση της ΕΛΕΤΑΕΝ, με αφορμή την πρόσφατη επίσκεψή της στη διοίκηση του ΔΑΠΕΕΠ.
Στόχος είναι η τιμή πώλησης να καθοριστεί σε τέτοια επίπεδα, ώστε να μην υπάρξει καμία επίπτωση στα έσοδα των παραγωγών ΑΠΕ. Από την άλλη πλευρά, η ανάγκη για παράκαμψη του Χρηματιστηρίου Ενέργειας προκύπτει κατ΄ αρχάς από τον τρόπο με τον οποίο τιμολογείται στη χονδρεμπορική αγορά η ηλεκτροπαραγωγή – ο οποίος όσο περισσότερο αυξάνεται η συμμετοχή των ΑΠΕ, τόσο λιγότερο αντανακλά το πραγματικό κόστος παραγωγής του μίγματος.
Μεγάλη μεταβλητότητα
Η «φόρμουλα» τιμολόγησης (το λεγόμενο marginal price) σημαίνει ότι όλη η ενέργεια που «περάσει» από την αγορά θα τιμολογηθεί με βάση την ακριβότερη προσφορά μονάδας που εντάχθηκε στο σύστημα – η οποία κατά κανόνα είναι μία μονάδα ορυκτών καυσίμων.
Επομένως, ακόμη και στις περιπτώσεις που κυριαρχούν οι ΑΠΕ στο σύστημα, οι προμηθευτές θα πληρώσουν με την ακριβότερη προσφορά αυτού του σταθμού (που ονομάζεται Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς) για το σύνολο της ηλεκτρικής ενέργειας που θα εξασφαλίσουν μέσω της χονδρεμπορικής αγοράς.
Εξίσου σημαντικό μειονέκτημα του Χρηματιστηρίου είναι η έντονη μεταβλητότητα των τιμών, οι οποίες επηρεάζονται όχι μόνο από τις εποχιακές μεταβολές, αλλά και από γεωπολιτικούς παράγοντες. Κάτι που σημαίνει ότι παρουσιάζει ανάλογα σκαμπανεβάσματα και το κόστος προμήθειας των παρόχων, τα οποία μάλιστα αυτή τη στιγμή «περνούν» στις χρεώσεις της πλειονότητας των καταναλωτών, λόγω της διείσδυσης που έχουν τα κυμαινόμενα τιμολόγια.
Δύο σενάρια
Αν και η ΕΛΕΤΑΕΝ δεν έχει οριστικοποιήσει την πρότασή της, το σχέδιο αυτό θα μπορούσε να εκτυλιχθεί σε δύο διαφορετικές φάσεις. Κατά την πρώτη, η παραγωγή από μία αρχική «ομάδα» έργων με λειτουργική ενίσχυση θα μπορούσε να διαμοιραστεί σε όλους τους προμηθευτές, σε συνάρτηση με το μερίδιό τους στη λιανική αγορά.
Με αυτό τον τρόπο, το όφελος θα επιμεριζόταν αναλογικά σε όλη τη λιανική αγορά. Σε δεύτερη φάση, θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν από τον ΔΑΠΕΕΠ δημοπρασίες, για την παραχώρηση έξτρα ποσοτήτων «πράσινης» παραγωγής.
