Ροή
Σχέδιο για την ανάπτυξη ενός mega αγωγού μεταφοράς «πράσινου» υδρογόνου, ο οποίος θα ξεκινά από τη χώρα μας και θα φτάνει μέχρι τη Γερμανία, έχουν στα σκαριά οι Διαχειριστές επτά ευρωπαϊκών κρατών. Εκτεινόμενο από τη Νότια μέχρι την Κεντρική Ευρώπη, το δίκτυο αυτό θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της οικονομίας του υδρογόνου στη «Γηραιά Ήπειρο», διασυνδέοντας πολυάριθμα κέντρα παραγωγής, κατανάλωσης αλλά και εισαγωγής ανανεώσιμου αερίου.
Από την πλευρά της Ελλάδας, στην πρωτοβουλία συμμετέχει ο ΔΕΣΦΑ, Διαχειριστής του εθνικού συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου. Το «παρών» δίνουν επίσης Διαχειριστές από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, την Τσεχία και τη Γερμανία, οι οποίοι προετοιμάζουν από κοινού το σχετικό Μνημόνιο Κατανόησης (Memorandum of Understanding).
Το MoU αναμένεται να υπογραφεί στις αρχές του 2024, ενώ για την ολοκλήρωση της σύνταξής του απομένουν οι τελευταίες τεχνικές λεπτομέρειες. Το Μνημόνιο θα προβλέπει πως οι επτά εταίροι θα διερευνήσουν την προοπτική ανάπτυξης του πρότζεκτ, με πρωταρχικό σκοπό να ενταχθεί στο 10ετές Πρόγραμμα Νέων Επενδύσεων του ENTSOG (του Ευρωπαϊκού Δικτύου Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Αερίου).
Εισαγωγέας «πράσινου» υδρογόνου η Γερμανία
Στη συνέχεια, θα προχωρήσει η περαιτέρω ωρίμανση του δικτύου, με απώτερο στόχο να ενταχθεί στην επόμενη λίστα των Έργων Κοινού/Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (PCI/PMI) της Ε.Ε. Μία τέτοια εξέλιξη μεταξύ άλλων θα «άνοιγε την πόρτα» για την εξεύρεση κοινοτικής χρηματοδότησης (κυρίως μέσω του εργαλείου «Συνδέοντας την Ευρώπη»), για τη διενέργεια των απαιτούμενων τεχνικών μελετών για την υλοποίηση του δικτύου.
Υπενθυμίζεται ότι το «πράσινο» υδρογόνο κατέχει κεντρική θέση στην ευρωπαϊκή ενεργειακή στρατηγική, καθώς πρόκειται να συμβάλει τόσο στην επιτάχυνση της κλιματικής ουδετερότητας, όσο και στην ενίσχυση της ενεργειακής αυτονομίας της «Γηραιάς Ηπείρου». Σε αυτό το πλαίσιο, η Κομισιόν μέσω του REPowerEU έχει θέσει στόχο έως το τέλος της 10ετίας να παράγονται 10 εκατ. τόνοι τόνοι ανανεώσιμου αερίου και να εισάγονται ισόποσες ποσότητες.
Όπως είναι φυσικό, τα δίκτυα μεταφοράς αποτελούν κρίσιμη παράμετρο για να αποκτήσει το υδρογόνο σημαντική «θέση» στο ενεργειακό μίγμα. Μάλιστα, ειδικά η Γερμανία θα χρειαστεί μαζικές εισαγωγές «πράσινου» υδρογόνου για την απανθρακοποίησή της, γεγονός που δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην συγκεκριμένη υποδομή, η οποία θα καταλήγει στη συγκεκριμένη αγορά.
Στα σκαριά ήδη το σκέλος Ελλάδας – Βουλγαρίας
Σύμφωνα με τη στρατηγική για το υδρογόνο, που ενέκρινε η γερμανική κυβέρνηση το περασμένο καλοκαίρι, η χώρα θα χρειαστεί να καλύψει με εισαγωγές έως και το 70% των αναγκών της σε ανανεώσιμο αέριο τις επόμενες 10ετίες. Το γεγονός αυτό εξηγεί γιατί το σχέδιο για τον αγωγό μεταφοράς με την Ελλάδα, με ενδιάμεσους σταθμούς άλλες 5 χώρες, ξεκίνησε να καταστρώνεται με πρωτοβουλία της Γερμανίας.
Η πρωτοβουλία «συγχρονίζεται» πάντως με τις σημαντικές κινήσεις στις οποίες έχει προχωρήσει ο ΔΕΣΦΑ το τελευταίο διάστημα, ώστε η χώρα μας να έχει ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη ενός πανευρωπαϊκού δικτύου μεταφοράς ανανεώσιμου αερίου. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελούν οι τεχνικές προδιαγραφές των τελευταίων έργων επέκτασης του συστήματος αερίου (όπως του αγωγού προς τη Δυτική Μακεδονία), ώστε να είναι «Hydrogen Ready».
Ακόμη πιο χαρακτηριστική όμως απόδειξη αποτελεί η συνεργασία με τον Διαχειριστή της Βουλγαρίας, τη Bulgartransgaz, για τη δημιουργία ενός συστήματος αγωγών μήκους 540 χλμ, που θα διασχίζει το μεγαλύτερο μέρος της ηπειρωτικής Ελλάδας και γειτονικής χώρας, μεταφέροντας αποκλειστικά «πράσινο» υδρογόνο.
Υπενθυμίζεται ότι ήδη από το τέλος Οκτωβρίου το πρότζεκτ Ελλάδας – Βουλγαρίας έχει πάρει το «πράσινο φως» για ένταξη στη νέα λίστα έργων PCI/PMI. Η λίστα υιοθετήθηκε προχθές κι επίσημα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναμένοντας πλέον την έγκριση από το Ευρωκοινοβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο. Μάλιστα, το γεγονός ότι αυτή η «αρτηρία» υδρογόνου θα φτάνει μέχρι τα βουλγαρορουμανικά σύνορα, την καθιστά πρώτο σκέλος για το υποψήφιο mega δίκτυο μέχρι τη Γερμανία.
