Ροή
Επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης στο 2% το 2024 από 2,4% φέτος βλέπει ο ΟΟΣΑ, ενώ εκτιμά ότι το 2025 το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 2,4%, σύμφωνα με την εξαμηνιαία έκθεσή του (Economic Outlook) που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα. Αποδίδονται εύσημα για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στις μεταρρυθμίσεις και για την επιστροφή σε επενδυτική βαθμίδα ωστόσο καταγράφονται και προκλήσεις για το μέλλον.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η ενίσχυση της παραγωγικότητας και η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι βασικές προκλήσεις που θα πρέπει να αντιμετωπίσει η ελληνική οικονομία. Παρά τη «καλοδεχούμενη» όπως αναφέρει μείωση στο βάρος που προκαλεί το δημόσιο χρέος, το επίπεδό του παραμένει υψηλό. Για αυτό και συστήνει την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων τουλάχιστον 1,5% του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα και την υποστήριξη μίας ισχυρής ανάπτυξης ως σημαντικούς παράγοντες για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα.
Ο ΟΟΣΑ εκτιμά πως προοπτικές ανάπτυξης θα βελτιωθούν και με την αύξηση της αποτελεσματικότητας του νομικού συστήματος, για παράδειγμα με την προώθηση εναλλακτικών μηχανισμών επίλυσης διαφορών. Επίσης, αναφέρει πως η προσέλκυση περισσότερων γυναικών και νέων στην αγορά εργασίας, για παράδειγμα με την ενθάρρυνση ευέλικτων εργασιακών ρυθμίσεων και με την αύξηση των κινήτρων για πρόσληψη εργαζομένων με περιορισμένη εμπειρία, παραμένει επίσης βασικό στοιχείο για την ενίσχυση περαιτέρω βελτίωση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων.
Ταυτόχρονα, προτείνει και την προώθηση της ευρύτερης ασφάλισης της περιουσίας για όλα τα κτίρια, κάτι που θα μπορούσε να περιορίσει το μέγεθος των δημοσιονομικών βαρών που θα προκύπτουν από όλο και πιο σοβαρά ακραία καιρικά φαινόμενα και που θα βοηθήσει στην επιτάχυνση της ανοικοδόμησης μετά από τέτοιου είδους ζημιές.
Οι δείκτες
Όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά, η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να επιβραδυνθεί λόγω του υψηλού κόστους διαβίωσης και των ζημιών από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές, αλλά να ενισχυθεί σταδιακά στο βαθμό που θα αποκλιμακώνεται ο πληθωρισμός και καθώς η συνεχιζόμενη ενίσχυση της απασχόλησης θα στηρίζει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών με την ιδιωτική κατανάλωση να σημειώνει άνοδο 1,6% το 2025.
Επίσης, η βελτίωση στο επιχειρηματικό περιβάλλον και η αύξηση των εκταμιεύσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης καθώς και η ενίσχυση των συνθηκών της παγκόσμιας οικονομίας θα στηρίξουν τις επενδύσεις και τις εξαγωγές, με τις πρώτες να αυξάνονται 5,2% το 2024 και 6,2% το 2025 μετά από αύξηση 6,4% το 2023.
«Η διευθέτηση των σημερινών καθυστερήσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα ενισχύσει τις επενδύσεις, οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν από 1% του ΑΕΠ εφέτος στο 2% το 2025» τονίζεται. «Τα επιτεύγματα όσον αφορά στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τη μείωση του χρέους έχουν αποτυπωθεί στο αξιόχρεο της Ελλάδα, το οποίο επανήλθε στην επενδυτική βαθμίδα τον Σεπτέμβριο του 2023», προσθέτει ο ΟΟΣΑ.
Σχετικά με τον πληθωρισμό, ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι η μείωσή του θα είναι αργή λόγω μισθολογικών πιέσεων, καθώς σημειώνονται ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό. Συγκεκριμένα, με βάση τον εναρμονισμένο ΔΚΤ της Eurostat, ο πληθωρισμός προβλέπεται να υποχωρήσει από 4,3% σε μέσα επίπεδα εφέτος στο 2,8% το 2024 και περαιτέρω στο 2,4% το 2025. Ο «πυρήνας» - που δεν περιλαμβάνει τις τιμές ενέργειας, τροφίμων, αλκοόλ και καπνού - αναμένεται να αποκλιμακωθεί από 5,7% φέτος στο 3,2% το 2024 και το 2,5% το 2025. Για τους μισθούς υπογραμμίζεται ότι αυξήθηκαν 4,3% σε ετήσια βάση στο β' τρίμηνο φέτος. «Ένας πιο επίμονος πληθωρισμός ή νέες διαταραχές στις ενέργεια και την προσφορά, αποτελούν βασικούς κινδύνους και θα μπορούσαν να μειώσουν την κατανάλωση και την αύξηση των επενδύσεων», συμπληρώνει η έκθεση.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στουρνάρας: Ρίχνει τον πήχη για την ανάπτυξη το 2024 και 2025 - Θα αργήσουν οι μειώσεις επιτοκίων
Επιπλέον, υπό την προϋπόθεση πως η παραγωγικότητα της εργασίας θα παραμένει χαμηλή, οι περαιτέρω μεταρρυθμίσεις συνιστούν απόλυτη προτεραιότητα ώστε να αρθούν τα εμπόδια σε επενδύσεις, ιδιαίτερα στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης, όπως παράλληλα και η βελτίωση των δεξιοτήτων, προκειμένου να αυξηθεί το βιοτικό επίπεδο και να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη δημοσιονομική βιωσιμότητα.
Μάλιστα, οι πρόσφατες πυρκαγιές και πλημμύρες αναδεικνύουν την ανάγκη προσαρμογής σε ένα θερμότερο κλίμα, κυρίως με τη διεύρυνση της ασφαλιστικής κάλυψης των ακινήτων. «Η προώθηση ευρύτερης ασφάλισης για όλα τα κτίρια θα μπορούσε να περιορίσει το μέγεθος των δημοσιονομικών υποχρεώσεων από τα όλο και πιο ακραία καιρικά φαινόμενα και να βοηθήσει στην επιτάχυνση της ανοικοδόμησης μετά τις ζημιές» σχολιάζει ο Οργανισμός.
Μεταξύ άλλων, η Ελλάδα αναμένεται να επιτύχει αυξανόμενα πρωτογενή πλεονάσματα, από 1,1% του ΑΕΠ το 2023 στο 2,1% το 2025, κάτι που θα συμβάλει στην ταχεία μείωση του δημόσιου χρέους από 163% του ΑΕΠ φέτος στο 152% το 2025. Ο ΟΟΣΑ προειδοποιεί ότι το επίπεδο του χρέους παραμένει υψηλό ενώ η επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων τουλάχιστον 1,5% του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα και η στήριξη ισχυρής ανάπτυξης είναι σημαντικά για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα.
Τέλος, η αύξηση των φορολογικών εσόδων και η σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων για την ενέργεια και τα τρόφιμα, οι οποίες ανέρχονται σε 1% του ΑΕΠ το 2023, δημιουργεί κάποιο «χώρο» για νέες δημοσιονομικές παρεμβάσεις, σύμφωνα με τον κρατικό προϋπολογισμό. «Μέτρα ύψους 0,7% του ΑΕΠ το 2023 και 1,1% το 2024 αυξάνουν τα εισοδήματα των συνταξιούχων, των δημοσίων υπαλλήλων και των ομάδων με χαμηλό εισόδημα, αν και οι παλαιότερες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις αναμένεται να συγκρατήσουν τις δημόσιες δαπάνες», τονίζεται . Οι δημόσιες δαπάνες για αποζημιώσεις από τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες εκτιμώνται στο 0,3% του ΑΕΠ εφέτος. Η αύξηση της απασχόλησης γυναικών και νέων παραμένει πολύ σημαντική για την επίτευξη περαιτέρω βελτιώσεων στο δυνητικό προϊόν, καταλήγει η έκθεση.
