Ροή
Η διεθνής τιμή του πετρελαίου κινείται τις τελευταίες εβδομάδες μεταξύ 72 και 75 δολάρια το βαρέλι, αρκετά χαμηλότερα από τα 120 που είχε φθάσει τον Ιούλιο του 2022, ωστόσο, οι σημερινές τιμές στην ελληνική αγορά δεν παρουσιάζουν αισθητή διαφοροποίηση αναλογικά με την πτώση του Brent το τελευταίο διάστημα.
Οι τιμές της βενζίνης στην ελληνική αγορά κινούνται λίγο χαμηλότερα από τα 1,9 ευρώ το λίτρο και παραμένουν σταθερές τις τελευταίες εβδομάδες παρά τις μικρές διακυμάνσεις του πετρελαίου. Σύμφωνα με τις τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης, η μέση πανελλαδική τιμή της απλής αμόλυβδης διαμορφώνεται στα 1,877 ευρώ το λίτρο και του πετρελαίου κίνησης στα 1,581. Η βενζίνη έχει καταγράψει μικρή άνοδο 1-2 λεπτών σε σχέση με ό,τι ίσχυε πριν από μία εβδομάδα ενώ μεγαλύτερη ήταν η αύξηση για το πετρέλαιο κίνησης η οποία κυμάνθηκε κοντά στα 10 λεπτά.
Παράγοντες της ελληνικής αγοράς αναμένουν ότι το κόστος αγοράς καυσίμων θα σταθεροποιηθεί καθώς συγκεκριμένοι πτωτικοί παράγοντες όπως είναι η αβεβαιότητα σχετικά με τον ρυθμό της οικονομικής ανάκαμψης της Κίνας από την πανδημία, οι φόβοι για τον πληθωρισμό και την ύφεση σε ΗΠΑ και Ευρώπη περιορίζουν τις πιθανότητες για μια ραγδαία άνοδο. Ωστόσο, παρά τις πιέσεις που δέχονται οι διεθνείς τιμές, αυτό δεν αποτυπώνεται στην αντλία στην εγχώρια αγορά. Μάλιστα, κάποιοι πιστεύουν ότι οι τιμές σε κάποια πρατήρια ανεβαίνουν λόγω της αύξησης της ζήτησης εν μέσω των καλοκαιρινών διακοπών, αλλά η διαμόρφωση της τιμής που καλείται τελικά ο καταναλωτές να πληρώσει αποτελεί πιο σύνθετη υπόθεση.
Και αυτό, επειδή εκτός από τη διεθνή τιμή του Brent και την ισοτιμία ευρώ-δολαρίου, καθοριστικό ρόλο παίζει η τιμή Platts, η οποία αλλάζει από μέρα σε μέρα και μια ενδεχόμενη άνοδος την μία μέρα μπορεί τελικά να απορροφηθεί από μία πτώση την επόμενη ημέρα και όλο αυτό τελικά μπορεί να μην γίνει αισθητό στην ελληνική αγορά. Αλλά ακόμη και εάν γίνει, η ποσοστιαία διαφορά (μιας αυξομείωσης στην τιμή του Brent, μιας αλλαγής στην ισοτιμία ευρώ-δολαρίου ή μιας μεταβολής στις τιμές Platts) δεν αποτυπώνεται ευθύς αμέσως στην ελληνική αγορά αλλά απαιτούνται 3-4 ημέρες για να περάσει συνολικά η διαφορά. Έτσι, την πρώτη ημέρα περνάει ένα ποσοστό της διαφοράς, την δεύτερη ένα επιπλέον ποσοστό κλπ. Για παράδειγμα, τις προηγούμενες ημέρες ενώ το Brent κατέγραφε πτώση, οι τιμές στην εγχώρια αγορά σημείωσαν μικρή αύξηση. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα πρατήρια στο σύνολό τους ανεβάζουν αυθαίρετα τις τιμές αλλά εξηγείται από τις τιμές Platts οι οποίες την προηγούμενη εβδομάδα είχαν κινηθεί ανοδικά (στο τέλος της εβδομάδας κατέγραψαν πτώση).
Μια πτώση στη διεθνή τιμή αποτελεί ένα «στιγμιότυπο» της αγοράς και όχι βασικό παράγοντα πρόβλεψης για την τιμή στις αντλίες την επόμενη ημέρα. Μια άλλη παράμετρος είναι η προσφορά και η ζήτηση. Αλλά αυτή δεν αφορά στην προσφορά και τη ζήτηση στην εγχώρια αγορά αλλά στο περιβάλλον διαπραγμάτευσης του εμπορεύματος καθώς πρόκειται για χρηματιστηριακό προϊόν.
Φυσικά, υπάρχουν και κάποια πρατήρια που πηγαίνουν «αντίθετα» στο ρεύμα. Αυτό εξαρτάται από την τιμή στην οποία είχαν αγοράσει αλλά και από την πολιτική που ακολουθούν. Όπως είναι γνωστό, το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους παραμένει σε ισχύ και δεν επιτρέπει μεγάλους «ανοδικούς» ελιγμούς ενώ οι καταναλωτές ενθαρρύνονται σε κάθε περίπτωση από όλους τους φορείς να κάνουν έρευνα αγοράς προτού προμηθευθούν καύσιμα.
Παράγοντες της διεθνούς αγοράς: Οι τιμές θα μπορούσαν να εκτοξευθούν προς το τέλος του έτους
Κατά το τελευταίο δίμηνο, οι τιμές του πετρελαίου κινούνται στο εύρος των 70-75 δολαρίων το βαρέλι, τιμή που συγκρατεί σε «λογικά» πλαίσια το κόστος των πετρελαιοειδών στις χώρες εισαγωγής όπως είναι η Ελλάδα (σε αυτό βοήθησαν προς το παρόν και η ισοτιμία ευρώ-δολαρίου και οι τιμές Platts). Όμως, κατά το δεύτερο εξάμηνο, η εικόνα αυτή θα μπορούσε να ανατραπεί.
Πρόφσατα, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας του Καναδά (CER) διαπίστωσε ότι μια επιτυχής μετάβαση σε μια κατάσταση καθαρών μηδενικών εκπομπών του ενεργειακού συστήματος θα μείωνε τη ζήτηση πετρελαίου κατά 65% έως το 2050. Στο ίδιο πλαίσιο, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι αναμένει η αύξηση της ζήτησης πετρελαίου να κορυφωθεί πριν από το 2030, και πάλι λόγω της μετάβασης.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, πολλοί παραγωγοί θα το σκεφτούν διπλά για το εάν θα υλοποιήσουν σχέδια ανάπτυξης του upstream. Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να οδηγήσει τις τιμές σε μια ραγδαία άνοδο καθώς η αγορά θα μετατοπιζόταν σε έλλειμμα.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Rystad Energy, αυτό το έλλειμμα θα μπορούσε να φτάσει τα 2,4 εκατομμύρια bpd κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Η ζήτηση, εν τω μεταξύ, θα αυξηθεί κατά 1,7 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, κάτι που λογικά θα ασκούσε ανοδικές πιέσεις στις τιμές. Και αυτό, επειδή, παρά την ενεργειακή μετάβαση και τις προβλέψεις για μείωση της ζήτησης μακροπρόθεσμα, το πετρέλαιο και τα προϊόντα του χρησιμοποιούνται σχεδόν παντού με την μία ή την άλλη μορφή.
