Η ΕΚΤ ζητάει τα λεφτά της (2,1 τρισ.) πίσω από τις τράπεζες - Τι ετοιμάζει για επιτόκια και... 2023

Γιάννης Αγγέλης
Viber Whatsapp Μοιράσου το
Η ΕΚΤ ζητάει τα λεφτά της (2,1 τρισ.) πίσω από τις τράπεζες - Τι ετοιμάζει για επιτόκια και... 2023
Οι πρόσφατες τοποθετήσεις του στελεχών της ΕΚΤ αλλάζουν τον οικονομικό ορίζοντα, με απαιτήσεις για επιστροφή των TLTROs και αναστροφή των χρηματοδοτήσεων (9 τρισ. ευρώ) από το APP και PEPP.

Οι κ.κ. Ντε Γκαλό, Ντε Γκίντος και Φίλιπ Λέιν, είναι ο καθένας τους για διαφορετικούς λόγους από τα πλέον «γνωστά» πρόσωπα της ΕΚΤ. Ο κ. Ντε Γκαλό, Γάλλος κεντρικός τραπεζίτης και ισχυρός άνδρας του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, ήταν πάντα προσεκτικός στο τι και πώς το έλεγε, αντίθετα από την «απρόσεκτη» συμπατριώτισσά του κα Λαγκάρντ.

Ο Ισπανός Ντε Γκίντος ως έμπειρος πρώην ΥΠΟΙΚ στην Ισπανία έχει καταφέρει να είναι επίσης προσεκτικός και να αποφεύγει τα «λάθη» της κας Λαγκάρντ.

Αντίθετα ο κ. Λέιν ως βασικός υποστηρικτής της θεωρίας περί προσωρινότητας του πληθωρισμού χρειάστηκε να... αποσυρθεί διακριτικά για λίγους μήνες από τη δημοσιότητα, μέχρι να επανεμφανιστεί τελευταία ως υποστηρικτής της «σκληρής» γραμμής στην ΕΚΤ. Και έχει επανέλθει ως εκφραστής της «γραμμής» για την ΕΚΤ.

Και οι τρεις όμως στις πρόσφατες τοποθετήσεις τους μέσα στο τελευταίο δεκαήμερο, σχεδόν ταυτόχρονα με τις εργασίες της συνόδου του ΔΝΤ, δίνουν ο καθένας από την πλευρά της αρμοδιότητάς του μια πολύ σαφή ιδέα για το τι έχει ήδη συμβεί στην Ευρωζώνη και κυρίως τι θα επακολουθήσει το 2023.

Το Insider.gr «συγκέντρωσε» τις βασικές τους θέσεις οι οποίες αφορούν το πώς έχει «εφαρμοσθεί» η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ στο τραπεζικό σύστημα και πώς αλλάζει άρδην τώρα (Ντε Γκαλό), ποιες είναι οι σχετικές προβλέψεις (Φίλιπ Λέιν), καθώς και το πώς προβλέπει η ΕΚΤ την εξέλιξη το 2023 και τι πρόκειται να κάνει (Ντε Γκίντος).

Οι τοποθετήσεις του κ. Ντε Γκαλό προέρχονται από την τελευταία συνένετευξή του στον γαλλικό οικονομικό Τύπο, ενώ του κ. Φ. Λέιν περιέχονται σε πολύ αναλυτική διάλεξή του στην Νέα Υόρκη στις 11/10 με θέμα «Κατευθύνσεις οικονομικής πολιτικής». Τα σημεία τοποθέτησης του κ. Ντε Γκίντος εμπεριέχονται σε συνέντευξή του στις 10/10. (Και τα δύο κείμενα αναδημοσιεύονται στην ιστοσελίδα της ECB).

Ο Γάλλος Κεντρικός Τραπεζίτης κ. Ντε Γκαλό... φέρνει ίσως τα πιο δύσκολα και άσχημα νέα.

*Όπως τονίζει στην συνέντευξή του έχει έρθει η ώρα να επιστρέψουν οι ευρωπαϊκές Τράπεζες τα κεφάλαια με τα οποία είχαν στην ουσία επιδοτηθεί με την μορφή δανείων με αρνητικό (-1%) επιτόκιο μέσω των TLTROs. Υποστηρίζει ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες με τις τελευταίες αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ απολαμβάνουν πλέον μέσω των TLTROs έσοδα risk free της τάξης των 25 δισ. ευρώ (!). Τα συνολικά κεφάλαια με τα επιδοτούμενα δάνεια που έχουν πάρει οι τράπεζες είναι 2,1 τρισ. ευρώ και έχει έρθει η ώρα να αρχίσουν να τα επιστρέφουν.

*Συνολικά όμως η ΕΚΤ θα αρχίσει να περιορίζει τον ισολογισμό της. Με άλλα λόγια θα αρχίσει σταδιακά, μέσα στον επόμενο χρόνο κατά τον κ. Ντε Γκαλό, να μην αντικαθιστά (επανεπενδύει) μέρος των assets που έχει αγοράσει. Το υψηλότερο σημείο που είχε φτάσει ο ισολογισμός της (μαζί με τα TLTROs) ήταν 9 τρισ. ευρώ. Από αυτά ο κ. Ντε Γκαλό υπολογίζει ότι σε πρώτη φάση δεν θα επανεπενδυθούν περί τα 1,8 τρισ. ευρώ!

Πώς βλέπει ο Φίλιπ Λέιν τις συνέπειες της πολιτικής της ECB στις τράπεζες.

* Οι πρόσφατες αυξήσεις των επιτοκίων νομισματικής πολιτικής, σε συνδυασμό με την προσδοκία μελλοντικών αυξήσεων των επιτοκίων, έχουν μετακυλιστεί σημαντικά στα επιτόκια χορηγήσεων που εφαρμόζονται σε νέα δάνεια (και δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου). Τα επιτόκια χορηγήσεων νέων στεγαστικών δανείων άρχισαν να αυξάνονται νωρίς στις αρχές του τρέχοντος έτους, οδηγώντας σε σημαντική αύξηση κατά περίπου 100 μονάδες βάσης από τον Δεκέμβριο του 2021 έως τον Αύγουστο του 2022, παρακολουθώντας στενά τις εξελίξεις των μακροπρόθεσμων επιτοκίων της αγοράς. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με αντίστοιχο οκτάμηνο που έχει καταγραφεί (από την έναρξη της σειράς για το κόστος δανεισμού στεγαστικών δανείων το 2003.) Τα επιτόκια χορηγήσεων προς τις επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να αυξάνονται κάπως αργότερα και λιγότερο γρήγορα, από τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, καθώς συνδέονται στενότερα με τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια της αγοράς, δεδομένης της βραχύτερης διάρκειάς τους. Η αύξηση του κόστους δανεισμού κατά 50 μονάδες βάσης μεταξύ Δεκεμβρίου 2021 και Αυγούστου 2022 είναι η μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με αντίστοιχο 8μηνο από τα μέσα του 2011 (!).

* Αν και επί του παρόντος εξακολουθεί να είναι ισχυρή, οι τράπεζες αναμένουν ότι η ζήτηση δανείων από τις επιχειρήσεις θα μειωθεί τα επόμενα τρίμηνα, λόγω της εξασθένησης της οικονομικής ανάπτυξης και της μείωσης των επιδράσεων εμπροσθοβαρούς χρηματοδότησης, συμβαδίζοντας με τη συνήθη καθυστέρηση των εξελίξεων στον ρυθμό αύξησης των δανείων σε σύγκριση με την πραγματική οικονομική δραστηριότητα.

* Κατά την τελευταία συνεδρίαση πολιτικής της 8ης Σεπτεμβρίου, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι, βάσει της τότε αξιολόγησής μας, κατά τις επόμενες συνεδριάσεις αναμένουμε να αυξήσουμε περαιτέρω τα επιτόκια ώστε να περιορίσουμε περαιτέρω τη ζήτηση και να προφυλαχθούμε από τους κινδύνους μιας επίμονης ανοδικής μεταβολής των προσδοκιών για τον πληθωρισμό.

* Οι δείκτες που βασίζονται στην αγορά υποδηλώνουν ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει σε επίπεδα συμβατά με τον στόχο μας στη διάρκεια του 2024. Η έρευνά μας για τους νομισματικούς αναλυτές υποδηλώνει επίσης ότι ο πληθωρισμός θα είναι κοντά στον στόχο το 2024, ενώ ο πληθωρισμός θα παραμείνει αυξημένος το επόμενο έτος.

* Κατά την υλοποίηση της νομισματικής πολιτικής που θα διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει εγκαίρως στον στόχο του δύο τοις εκατό, το πρώτιστο καθήκον είναι να αξιολογήσουμε τους διάφορους παράγοντες που οδηγούν τη δυναμική του πληθωρισμού:

- την κλίμακα και τη διατήρηση των υποκείμενων κλυδωνισμών (συμπεριλαμβανομένης της ενεργειακής διαταραχής, της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, των σημείων συμφόρησης που σχετίζονται με την πανδημία και των επιδράσεων επαναλειτουργίας)·
- ο ρόλος των μακροπρόθεσμων διαρθρωτικών αλλαγών·
- τη συμβολή άλλων δυνάμεων μακροοικονομικής πολιτικής (δημοσιονομική πολιτική της ζώνης του ευρώ, νομισματική και δημοσιονομική πολιτική στην αλλοδαπή) και
- την ισχύ της αυτοενισχυόμενης δυναμικής εμμονής (συμπεριλαμβανομένων των πιέσεων σε αγωγούς, των δευτερογενών επιδράσεων, των μεταβολών των πληθωριστικών προσδοκιών).

Οι εκτιμήσεις του Ντε Γκίντος για το τώρα και το 2023.

* Καθώς βρισκόμαστε στη διαδικασία εξομάλυνσης της νομισματικής πολιτικής μας, η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να διαδραματίσει διαφορετικό ρόλο από αυτόν που διαδραμάτισε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Στο τρέχον πλαίσιο, η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να είναι πιο επιλεκτική και στοχευμένη στη στήριξη των πλέον ευάλωτων ομάδων της κοινωνίας. Εάν οι χώρες αρχίσουν να εφαρμόζουν αδιάκριτα μέτρα σε όλους τους τομείς, η αποστολή της νομισματικής πολιτικής θα γίνει πιο δύσκολη και ενδέχεται να μην μπορέσουμε να πετύχουμε τους απώτερους στόχους της μείωσης της εξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια και της στήριξης της πράσινης μετάβασης.

* Αυτό που θεωρήσαμε ως το καθοδικό (σ.σ. αρνητικό) μας σενάριο τον Σεπτέμβριο, πλησιάζει να γίνει πλέον βασικό σενάριο. Το τρέχον παγκόσμιο πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένης της δράσης νομισματικής πολιτικής, της ενεργειακής διαταραχής και της επιδείνωσης των όρων του εμπορίου, μεταξύ άλλων, υποδηλώνει επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας και, τελικά, και του ρυθμού πληθωρισμού.

* Σύμφωνα με το καθοδικό σενάριο των προβολών του Σεπτεμβρίου, η οικονομία της ζώνης του ευρώ θα συρρικνωθεί κατά σχεδόν 1% το 2023, ενώ το βασικό σενάριο προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,9%. Η διαφορά μεταξύ του βασικού και του καθοδικού σεναρίου έγκειται στην εξέλιξη του ενεργειακού εφοδιασμού από τη Ρωσία. Η υπόθεση σύμφωνα με το βασικό σενάριο είναι ότι το 20% των παραδόσεων ενέργειας θα συνεχίσει να παρέχεται, ενώ το καθοδικό σενάριο υποθέτει συνολική διακοπή. Επί του παρόντος, όπως έχω ξαναπεί, πλησιάζουμε στα αρνητικό σενάριο.

* Πιστεύω ότι θα αντιμετωπίσουμε (σ.σ. το 2023) έναν πολύ δύσκολο συνδυασμό χαμηλής οικονομικής ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας τεχνικής ύφεσης, και υψηλού πληθωρισμού. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Σεπτεμβρίου, ο πληθωρισμός θα κυμαίνεται γύρω στο 10% μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους και θα αρχίσει να μειώνεται σταδιακά το 2023. Σε αυτό το πλαίσιο, η νομισματική πολιτική πρέπει να επικεντρωθεί στην εξέλιξη του πληθωρισμού, την οποία θα εξετάσει το Διοικητικό Συμβούλιο κατά τη λήψη αποφάσεων. Ωστόσο, το περιβάλλον θα είναι πολύ δύσκολο και αβέβαιο.

* Σύμφωνα με το καθοδικό σενάριο, ο ετήσιος πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί από μέσο ρυθμό 8,4% φέτος σε 6,9% το 2023. Σύμφωνα με το βασικό σενάριο, ο πληθωρισμός αναμενόταν να μειωθεί από 8,1% κατά μέσο όρο φέτος σε 5,5% το 2023.

Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.

gazzetta
gazzetta reader insider insider