Ροή
Σε σημαντική αποκλιμάκωση εκτιμάται ότι θα οδηγηθούν οι λιανικές τιμές ηλεκτρισμού από τον επόμενο μήνα και έως την 1η Ιουλίου 2023, δηλαδή στο χρονικό διάστημα που θα εφαρμοσθεί το πλαφόν στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και οι αυξημένες επιδοτήσεις για όλες τις κατηγορίες πελατών, καθώς και για το σύνολο της κατανάλωσής τους.
Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, οι προβλέψεις του κυβερνητικού επιτελείου «τοποθετούν» τη διαμόρφωση των οικιακών τιμολογίων ρεύματος στα 15-16 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα, με την εφαρμογή των παραπάνω μέτρων. Επομένως, τα τιμολόγια των νοικοκυριών θα μειωθούν έως 35% από τα επίπεδα των 23,5 λεπτών του ευρώ στα οποία διαμορφώθηκαν τον Μάιο (με την επιδότηση για τον συγκεκριμένο μήνα), σύμφωνα με τον δείκτη τιμών ενέργειας για οικιακή χρήση (HEPI) που προσδιορίζεται σε μηνιαία βάση από τις Ρυθμιστικές Αρχές Ενέργειας της Αυστρίας και της Ουγγαρίας, σε συνεργασία με την εταιρεία VaasaETT.
Μάλιστα, η τιμή αυτή είναι μικρότερη και από το μέσο κόστος που κατέβαλε ένας εγχώριος οικιακός καταναλωτής τον Αύγουστο του 2021, με το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης. Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με τον παραπάνω δείκτη, το μέσο τιμολόγιο κινείτο τότε στη χώρα μας στα 18,5 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα.
Οι τιμές για τους υπόλοιπους καταναλωτές
Πέρα από την ονομαστική μείωση της τιμής της κιλοβατώρας, σημαντικό είναι επίσης ότι αυτή πλέον θα καλύπτει το σύνολο της κατανάλωσης, δίνοντας επομένως τέλος στις σημαντικές προσαυξήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος, όταν η μηνιαία κατανάλωση υπερβαίνει τις 300 κιλοβατώρες. Σημαντικό είναι επίσης ότι, πέρα από το σύνολο της κατανάλωσης, η επιδότηση θα καλύπτει και όλες τις παροχές, κάτι που σημαίνει ότι στα ίδια επίπεδα θα κινείται και η χρέωση για τις μη κύριες κατοικίες.
Ανάλογα δραστική εκτιμάται όμως ότι θα είναι και η μείωση των χρεώσεων για τις υπόλοιπες κατηγορίες καταναλωτών. Έτσι, στην περίπτωση των δικαιούχων του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου, η τιμή θα αποκλιμακωθεί στα 11-12 λεπτά ανά κιλοβατώρα, περίπου όσο και πριν από την έναρξη της ενεργειακής κρίσης.
Την ίδια στιγμή, στα επίπεδα του οικιακού τιμολογίου προβλέπεται να διαμορφωθούν και τα τιμολόγια των επιχειρήσεων στη χαμηλή τάση, με κάθε κιλοβατώρα να χρεώνεται γύρω στα 16 λεπτά του ευρώ. Λίγο υψηλότερες θα είναι οι χρεώσεις για της επιχειρήσεις στη μέση τάση, καθώς εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 18 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα.
Αναστάτωση στη λιανική
Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι οι παραπάνω τιμές είναι αυτές που θα δουν οι καταναλωτές στους λογαριασμούς τους, και όχι οι χρεώσεις που θα ανακοινώνουν οι προμηθευτές από τις 10 Ιουλίου και σε μηνιαία βάση, καθώς αυτές δεν θα περιλαμβάνουν τα ποσά των ενισχύσεων. Μάλιστα, όπως έχει γράψει το Insider.gr, αυτός ο τρόπος τιμολόγησης (όπου οι εταιρείες θα πρέπει να προβλέπουν τα επίπεδα των χονδρεμπορικών τιμών δύο μήνες νωρίτερα για να ανακοινώσουν τις χρεώσεις τους) καθώς η δυνατότητα αλλαγής προμηθευτή χωρίς κανένα «πέναλτι» και πρόνοια για την εξόφληση του προηγούμενου παρόχου, έχει προκαλέσει αντιδράσεις στον κλάδο προμήθειας.
Χαρακτηριστική είναι η χθεσινή ανακοίνωση που εξέδωσε ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας υποστηρίζοντας ότι η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας οδηγείται σε αδιέξοδο. Στην ανακοίνωση, ο ΕΣΠΕΝ σημειώνει ότι ο τρόπος τιμολόγησης που επελέγη αναμένεται με βεβαιότητα να επιτείνει τα φαινόμενα «ενεργειακού τουρισμού», ενώ αφήνει τους προμηθευτές ενέργειας απολύτως εκτεθειμένους στις ανακύπτουσες επισφάλειες.
Τα πλαφόν για υδροηλεκτρικά & ΑΠΕ
Η δυνατότητα αύξησης των επιδοτήσεων, αλλά και της οριζόντιας εφαρμογής τους, θα προέλθει από την ενίσχυση των πόρων του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), το οποίο χρηματοδοτεί τις ενισχύσεις στους λογαριασμούς. Έτσι, όπως είναι γνωστό, δίπλα στους υφιστάμενους πόρους του Ταμείου, από την 1η Ιουλίου θα προστεθούν κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά και τα «υπερέσοδα» από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, με την επιβολή πλαφόν στις αμοιβές τους από τη χονδρεμπορική αγορά. Μάλιστα, με την απευθείας παρακράτηση των «υπερεσόδων», προβλέπεται ότι το ΤΕΜ θα ενισχυθεί με τουλάχιστον 1,6 δισ. ευρώ.
Όπως περιγράφει η ρύθμιση για το πλαφόν, που περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ το οποίο συζητείται αυτές τις ημέρες στη Βουλή, το ύψος των ανώτατων αμοιβών ανά τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής θα καθορίζεται από Υπουργική Απόφαση. Σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, η Απόφαση, η οποία θα δημοσιευθεί μόλις ψηφισθεί το νομοσχέδιο, θα προβλέπει ότι αυτό το «ταβάνι» για τα μεγάλους υδροηλεκτρικούς σταθμούς θα καθορισθεί στα 112 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Αυτό σημαίνει πως όταν η χονδρεμπορική τιμή «κλείσει» σε υψηλότερα επίπεδα (π.χ. όπως σήμερα που διαμορφώνεται στα 306 ευρώ ανά Μεγαβατώρα), τότε από κάθε Μεγαβατώρα που παράγει ένα υδροηλεκτρικό, θα παρακρατούνται οι επιπλέον αποζημιώσεις (194 ευρώ ανά Μεγαβατώρα σήμερα). Αντίστοιχα, το «ταβάνι» των αποζημιώσεων για τις ΑΠΕ, θα προβλέπεται στα 85 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Τα ανώτατα όρια αμοιβής για λιγνιτικές και μονάδες αερίου
Στην περίπτωση των θερμοηλεκτρικών μονάδων, ο καθορισμός των πλαφόν θα γίνεται μέσω μαθηματικού τύπου, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι εξωγενείς παράγοντες που επηρεάζουν τα κόστη τους. Αυτοί είναι η τιμή των δικαιωμάτων ρύπων (για τις λιγνιτικές μονάδες) και οι τιμές δικαιωμάτων ρύπων και φυσικού αερίου (για τις μονάδες αερίου).
Στις λιγνιτικές μονάδες, άλλες παράμετροι που λαμβάνονται υπόψη είναι το Κόστος Εξόρυξης Λιγνίτη, το οποίο λαμβάνεται σταθερό, στα 20 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Ο Μέσος Βαθμός Απόδοσης καθορίζεται στο 0,285, ο Μέσος Συντελεστής Εκπομπών σε 1,38 τόνους ανά Μεγαβατώρα και το Σταθερό Κόστος Λειτουργίας & Συντήρησης σε 22 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Επομένως αν το πλαφόν εφαρμοζόταν τον Ιούνιο, θα διαμορφωνόταν στα επίπεδα των 190 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Στις μονάδες αερίου, οι υπόλοιπες παράμετροι είναι τα Λοιπά Κόστη Αερίου (που ορίζεται στα 3,5 ευρώ ανά Μεγαβατώρα), ο Συντελεστής Κατωτέρας Θερμογόνου Δύναμης (ο οποίος είναι 0,90), Μέσος Βαθμός Απόδοσης Μονάδας (0,5 για τις μονάδες συνδυασμένου κύκλου), ο Μέσος Συντελεστής Εκπομπών (0,38 τόνους ανά Μεγαβατώρα για τις μονάδες συνδυασμένου κύκλου) και το Σταθερό Κόστος Λειτουργίας & Συντήρησης (8 για τους σταθμούς της συγκεκριμένης τεχνολογίας). Επομένως αν το πλαφόν εφαρμοζόταν τον Ιούνιο, το πλαφόν θα διαμορφωνόταν στα 240 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
