Στην τελική φάση της μπαίνει η ενδιάμεση αναθεώρηση του ΕΣΠΑ 2021-2027 που θα ανοίξει το δρόμο για την ανακατεύθυνση κονδυλίων σε έργα και δράσεις που υποστηρίζουν τις στρατηγικές προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικά στην προσιτή στέγαση, τα ύδατα και την άμυνα.
Τα προσχέδια αναμένεται να πάνε στις Βρυξέλλες τις επόμενες ημέρες ώστε να ακολουθήσει τις επόμενες εβδομάδες η ανταλλαγή απόψεων με τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για να κατατεθεί η τελική πρόταση της αναθεώρησης προς το τέλος του έτους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ένα περιθώριο δύο μηνών για να εκφέρει γνώμη και θεωρητικά από τα τέλη Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου θα μπορούν να ξεκινήσουν οι προκηρύξεις των νέων προγραμμάτων.
Η Ελλάδα όπως και όλες οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ καλείται να ανακατευθύνει το 10% των προγραμμάτων της (8 τομεακά και 13 περιφερειακά) -δηλαδή χονδρικά περίπου 2,5 δισ. ευρώ για τη χώρα μας- στις νέες προτεραιότητες που έχει καθορίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετά από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση αλλά και τις νέες ανάγκες που διαμορφώνονται στον τομέα της προσιτής στέγασης, της άμυνας και της διαχείρισης των υδάτων και ειδικά του πόσιμου νερού.
Αυξημένα μπόνους και κίνητρα
Η ανακατεύθυνση πόρων στις νέες στρατηγικές προτεραιότητες που έχει ξεχωρίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έρχεται και με κίνητρα, όπως η αυξημένη προχρηματοδότηση για να τρέξουν πιο γρήγορα οι νέες δράσεις, καθώς το ΕΣΠΑ λειτουργεί απολογιστικά. Ακόμη για τις νέες δράσεις θα δοθεί παράταση για έναν ακόμη χρόνο μέχρι την ολοκλήρωσή τους, δηλαδή μέχρι το 2030, ενώ θα μπορούν να χρηματοδοτούνται σε μεγαλύτερο βαθμό από κοινοτικούς πόρους μειώνοντας την εθνική συμμετοχή.
Ο σχεδιασμός για την Ελλάδα
Θεωρείται δεδομένο πως ένα τμήμα των πόρων θα κατευθυνθεί προς νέες επιδοτήσεις για την ανακαίνιση παλαιών διαμερισμάτων, με στόχο την αύξηση της προσφοράς των διαθέσιμων κατοικιών. Περιγράφοντας την περίμετρο του νέου προγράμματος που σχεδιάζεται ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Νίκος Παπαθανάσης, δήλωσε πριν από μερικές ημέρες μιλώντας στην ΕΡΤ πως θα περιλαμβάνει ενεργειακή αναβάθμιση αλλά και γενικές εργασίες ανακαίνισης θα παίζει ρόλο η παλαιότητα του ακινήτου και το μέγεθός του, ενώ θα έχει και εισοδηματικά κριτήρια. Όλα αυτά μένουν να καθοριστούν καθώς ο σχεδιασμός είναι στα αρχικά του στάδια.
Στο επίκεντρο μπαίνουν και τα έργα διαχείρισης υδάτων, ειδικά στα νησιά, τα οποία εξετάζονται και στο πλαίσιο των νέων πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας. Στον τομέα της Άμυνας θα χρηματοδοτηθούν έργα «διπλής χρήσης» και κυρίως υποδομές όπως δρόμοι και γέφυρες που μπορούν να αξιοποιηθούν και για τη μεταφορά στρατευμάτων αλλά και για κανονική χρήση σε περιόδους ειρήνης. Ανακατεύθυνση πόρων γίνεται και στις νέες τεχνολογίες που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ. Αξίζει να σημειωθεί πως μέσα από την αναθεώρηση ανοίγει ο δρόμος της συμμετοχής στις μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες γενικά μένουν εκτός ΕΣΠΑ.
Η διπλή αναθεώρηση
Για την ενδιάμεση αναθεώρηση του ΕΣΠΑ έχει ληφθεί υπόψη και μια άλλη αναθεώρηση, αυτή του εθνικού σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», η οποία αναμένεται να κατατεθεί προς έγκριση την ερχόμενη Δευτέρα. Και αυτό γιατί όπως είχε πει ο αναπληρωτής ΥΠΕΘΟ κάποια έργα που θα βγουν εκτός Ταμείου Ανάκαμψης γιατί δεν προλαβαίνουν τις προθεσμίες θα μεταφερθούν στο ΕΣΠΑ.
