Ροή
Στην Ευρωζώνη η πολιτική, ειδικά η οικονομική, γίνεται με ενα τρόπο πιο... σύνθετο από εκείνο στις ΗΠΑ. Λίγες ημέρες πριν από σύγκλιση του – διασπασμένου - Συμβουλίου της ΕΚΤ που θα πρέπει να απαντήσει στο αν και πώς θα συνεχιστεί η μέχρι σήμερα χαλαρή νομισματική πολιτική της, από την πλευρά της ΕΚΤ δημοσιεύθηκε μία μελέτη με τίτλο «Euro area sovereign bond risk premia during the Covid-19 pandemic» των Stefano Corradin, Niklas Grimm.
Η μελέτη αυτή εξετάζοντας τις τέσσερις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης, την Γερμανική, την Γαλλική, την Ιταλική και την Ισπανική οδηγεί σε ενα συμπέρασμα: οι δύο οικονομίες της νότιας Ευρώπης η Ιταλική και η Ισπανική, χωρίς τα δύο προγράμματα νομισματικής και δημοσιονομικής στήριξης, το PEPP και το NGEU, θα ήταν αδύνατο να επιβιώσουν μέσα στην διπλή καταιγίδα της ύφεσης και της πανδημίας. Οι πιέσεις θα ήταν πολύ μεγάλες και για τις οικονομίες της Γερμανίας και της Γαλλίας, αλλά οχι στον βαθμό που αφορά τις δύο οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου.
Μια ματιά στον ακόλουθο πίνακα που αφορά την Ιταλία και την Ισπανία, χρωματικά εντοπίζει τις συνέπειες της νομισματικής και δημοσιονομικής παρέμβασης με το εύρος του κόκκινου (default risk premium) και του καφέ (redenomination risk premium) χρώματος…
Είναι σαφές τόσο από την «κίνηση» του κόκκινου και του καφέ πεδίου σε σχέση με τις χρονικές περιόδους, όσο και από την μαύρη γραμμή της πενταετούς απόδοσης (5YR Benchmark Yield) το πόσο καθοριστική ήταν η παρέμβαση της ΕΚΤ... Όπως αναφέρει στα συμπεράσματά της η μελέτη της ΕΚΤ: «Εφαρμόσαμε το μοντέλο μας για να μελετήσουμε τις επιπτώσεις της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ και των ανακοινώσεων της ΕΕ για τις δημοσιονομικές πολιτικές, στις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων κατά την ύφεση της πανδημίας Covid-19. Τόσο η νομισματική όσο και οι δημοσιονομικές αποφάσεις της ΕΕ, είχαν ισχυρό αντίκτυπο στις αποδόσεις, κυρίως επηρεάζοντας τα ασφάλιστρα αθέτησης (default risk premium), μετατροπής (redenomination risk premium) και κινδύνου ρευστότητας. Οι αποφάσεις για τις μη συμβατικές νομισματικές πολιτικές της ΕΚΤ ωφελούσαν ορισμένες χώρες περισσότερο από άλλες (σ.σ. Ιταλία – Ισπανία έναντι Γερμανίας - Γαλλίας ), λόγω της άνευ προηγουμένου ευελιξίας κατά την υλοποίηση των αγορών ομολόγων (σ.σ. παράκαμψη της «κλείδας» για τις χώρες με υψηλό χρέος). Οι αποφάσεις της δημοσιονομικής πολιτικής της ΕΕ, αντίθετα, μείωσαν τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων πιο ομοιόμορφα, πιθανώς μεταφέροντας τους δημοσιονομικούς κινδύνους στους κοινόχρηστους προϋπολογισμούς (σ.σ. μέσω του NGEU), μειώνοντας τους πολιτικούς κινδύνους μέσω αποφασιστικής δράσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο (σ.σ. έκδοση ευρω-ομολόγων για την χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης) και συμπληρώνοντας τη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ με στόχο τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης...».
Το αντίστοιχο διάγραμμα που αφορά τις επιπτώσεις των PEPP και NGEU στις οικονομίες της Γερμανίας και της Γαλλίας καταγράφει ανάλογες τάσεις, αλλά σε καμία περίπτωση τόσο ισχυρές ώστε να τίθεται θέμα επιβίωσης των οικονομιών αυτών...
Η μελέτη αυτή των αναλυτών της ΕΚΤ, λίγες μόλις ημέρες πριν από την σύγκλιση του Συμβουλίου της ΕΚΤ, ουσιαστικά προειδοποιεί τα μέλη του Συμβουλίου, σε συνθήκες όπου το ενδεχόμενο ενός νέου κύματος της πανδημίας μετά το καλοκαίρι είναι ανοικτό, ότι η Ευρωζώνη λίγο πολύ «δεν αντέχει» να βγει από την διπλή κρίση χωρίς την συνέχιση της χαλαρής νομισματικής πολιτικής, δηλαδή του «φθηνού χρήματος» και ακόμα περισσότερο, θα είχε πολύ καλύτερες συνέπειες η «συνέχιση» και επέκταση του NGEU, που φαίνεται να έχει καλύτερα αποτελέσματα στις οικονομίες επενεργώντας συμπληρωματικά στο PEPP…
Δηλαδή δύο υποδείξεις στις οποίες η Bundesbank και ο σιωπηλός εδώ και δύο εβδομάδες πρόεδρός της κ. Βάϊντμαν, παραμένουν με την στήριξη της ολλανδικής κεντρικής τράπεζας, αντίθετοι σε κάθε επίπεδο. Η αντίφαση αυτή βρίσκεται στα «θεμέλια» της συζήτησης και της λήψης αποφάσεων στην ΕΚΤ, όταν την ίδια στιγμή στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, κυβέρνηση και Fed, συνεχίζουν να διοχετεύουν πρωτοφανείς όγκους κεφαλαίων για την επανεκκίνηση της οικονομίας.
