Ροή
Τι θα συμβεί όταν, παρά τις διαβεβαιώσεις της κας Λαγκάρντ, αρχίσει το ευρωπαϊκό tapering; To ερώτημα δεν είναι πλέον ρητορικό, αλλά πραγματικό καθώς στο εσωτερικό της ΕΚΤ τα δύο στρατόπεδα, κατά και υπέρ, της σταδιακής απόσυρσης του PEPP έχουν πάρει θέσεις και η «συζήτηση» καλείται να καταλήξει κάπου σε ένα περίπου μήνα, στις 10 Ιούνη.
Η ΕΚΤ στο σύνολο των «αγορών» τίτλων χρέους κρατικού και ιδιωτικού έχει φορτώσει τον ισολογισμό της με «χαρτιά» συνολικής ονομαστικής αξίας λίγο πάνω από 2,7 τρισ. ευρώ από τα οποία τα 300 δισ. ευρώ είναι σε εταιρικά ομόλογα ενώ τα κρατικά ξεπερνούν τα 2,391 τρις ευρώ (App και PEPP).
Το PEPP έχει φθάσει από μόνο του τα 998,833 δισ. ευρώ.
Τα στοιχεία που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα, αναφέρονται σε ποσά που είναι πλέον ιλιγγιώδη...
Ο κ. Πανέτα του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ χθες παρ’ όλα αυτά, μιλώντας σε εκδήλωση που είχε διοργανώσει η BIS και η BoE, επανέλαβε ότι παρ’ όλα αυτά η ΕΚΤ «πρέπει» να συνεχίσει στην ίδια γραμμή ακόμα και μετά την πανδημία μέχρι να εξασφαλίσει την ανάκαμψη της οικονομίας.
Στο Συμβούλιο της ΕΚΤ όμως οι «απέναντι» μιλάνε διαφορετική γλώσσα. Κνότ και Βάιντμαν έχουν πάρει ξεκάθαρα θέσεις για σταδιακή απόσυρση του PEPP στον ορατό ορίζοντα (τρίτο τρίμηνο του 2021).
Και οι αγορές πλέον το γνωρίζουν. Η τάση των αναλυτών που αρχίζουν να μιλάνε για επικείμενο re-pricing στα ομόλογα των υπερχρεωμένων χωρών του ευρωπαϊκού νότου αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη ένταση. Ειδικά καθώς πλησιάζει η συνάντηση του Συμβουλίου της 10ης Ιουνίου που τα στοιχεία για τον πληθωρισμό θα δείξουν νούμερα που η Ευρωζώνη και ειδικά οι ισχυροί της οικονομίας όπως οι γερμανοί και οι ολλανδοί είχαν... χρόνια να δουν.
Αν αυτό επιβεβαιωθεί η τάση του de-risking θα ενισχυθεί και τα spreads μαζί με τις αποδόσεις θα αρχίσουν πάλι να τρέχουν. Αυτές οι προβλέψεις, σύμφωνα με κάποιους αναλυτές, κάνουν τους ιταλούς για παράδειγμα να ανοίγουν και πάλι σε λίγες ημέρες εκδόσεις χρέους σε... δολάριο και μάλιστα σε διάρκεια 30 ετών. Και δεν αποκλείεται να τους ακολουθήσουν και άλλοι.
Στην Ελλάδα θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι μετά το Πάσχα το ΥΠΟΙΚ θα βγεί με νέα έκδοση επταετούς ομολόγου και δεν αποκλείονται και «άλλες» εκπλήξεις».
Η ανησυχία χωρίς να έχει πάρει ακόμα διαστάσεις, έχει αρχίσει να εγκαθίσταται στις «επικίνδυνες» περιοχές του ευρωπαϊκού χρέους.
Η πολιτική πίσω από την οικονομία
Όμως υπάρχει και μία άλλη διάσταση η οποία – όντας καθαρά πολιτική – ενισχύσει την ανησυχία στην κατεύθυνση αυτή.
Όπως επισημαίνει αρμόδιο στέλεχος της Κομισιόν σε σχετική ερώτηση του Insider.gr «αν το περιβάλλον για την αναχρηματοδότηση του δημόσιου χρέους δυσκολέψει στο άμεσο μέλλον, οι χώρες μέλη έχουν εναλλακτικές δυνατότητες. Μπορούν να απευθυνθούν στον ESM, παράλληλα με το σκέλος των επιδοτήσεων και των ευνοϊκών δανείων από το NGEU…».
Αυτή η προσέγγιση από πλευράς Κομισιόν δεν αρέσει ούτε στην Ιταλία ούτε στην Ισπανία, που είναι μαζί με την Ελλάδα οι άμεσα ενδιαφερόμενες χώρες.
Η δεκαετία των μνημονιακών ρυθμίσεων στην Ελλάδα έχει αφήσει πίσω της μια σταθερά απορριπτική στάση από πλευράς κυβερνήσεων στα δάνεια του ESM…
Για την Ελλάδα τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά βέβαια καθώς αφ’ ενός η αναχρηματοδότηση του χρέους της δεν συνδέεται με άμεσες ανάγκες και αφ’ εταίρου βρίσκεται ακόμα σε πρόγραμμα δημοσιονομικής ενισχυμένης εποπτείας, που λίγο διαφέρει από εκείνα που συνοδεύουν τα εργαλεία δανεισμού από τον ESM…
Κατά συνέπεια το re-pricing και το de-risking όσον αφορά το δημόσιο δεν είναι κάτι που φαίνεται να μπορεί να επηρεάσει ουσιαστικά το περιβάλλον της. Για τον ιδιωτικό τομέα βέβαια και τις τιτλοποιήσεις των npls τα πράγματα είναι διαφορετικά…
Όμως για τις Βρυξέλλες η προσφυγή ειδικά της Ιταλίας και της Ισπανίας στον ESM ισοδυναμεί – πόσω μάλλον με τον Ντράγκι στην κυβέρνηση – με μία διαδρομή δημοσιονομικής επαναπροσέγγισης στην ευρωπαϊκή γραμμή.
Με άλλα λόγια το τι θα κάνει η ΕΚΤ με το PEPP με την εξάντληση της πανδημίας, όποτε αυτό συμβεί, είναι ένα ζήτημα που δεν αφορά μόνο την «οικονομία» αλλά και την «πολιτική» στην Ευρωζώνη. Και αυτό γιατί η απομάκρυνση από το PEPP και η επιστροφή στον ESM (διαθέτει πάνω από μισό τρις άμεσα προσβάσιμο) συνοδεύεται με προϋποθέσεις δημοσιονομικής πολιτικής που απέχουν χιλιόμετρα από την γραμμή Μπάιντεν στις ΗΠΑ.
Για άλλη μία φορά, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers οι Βρυξέλλες φαίνεται να διαλέγουν άλλη γραμμή από εκείνη των ΗΠΑ...
