Στο σημείο «μηδέν» θα φτάσει το ισοζύγιο εκπομπών αερίων θερμοκηπίου ο ΔΑΑ, ούτε ένα, ούτε δύο, αλλά 25 χρόνια νωρίτερα από την αρχική δέσμευση που είχε λάβει κατά την συνυπογραφή της διακήρυξης της Λάρνακας, κατακτώντας έναν από τους πιο φιλόδοξους περιβαλλοντικούς στόχους στην μέχρι σήμερα ιστορία των ευρωπαϊκών αεροδρομίων. Ο λόγος για την ολοκλήρωση του Route 2025, του σχεδίου που καταρτίστηκε το 2019 με στόχο ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών να γίνει ο πρώτος διαχειριστής αεροδρομίου στην Ευρώπη, που θα καλύπτει σε ποσοστό 100% τις ανάγκες του για ηλεκτρική ενέργεια, με παραγωγή της εντός του φράχτη και μέσω ανανεώσιμων πηγών, μηδενίζοντας με τον τρόπο αυτό και τις άμεσες εκπομπές του από την κατανάλωση καυσίμων.
Από την δέσμευση στη Λάρνακα στην πράξη μέσα σε έξι μήνες
«Η επιτυχία του Route 2025 δεν είναι απλώς μια περιβαλλοντική επίδοση. Είναι μια απόφαση στρατηγικού ρίσκου που αποδείχθηκε σωστή — και που θέτει τον ΔΑΑ στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας συζήτησης για το μέλλον των αερομεταφορών» ανέφερε χαρακτηριστικά ο CEO του αεροδρομίου, κ. Γιάννης Παράσχης σε χθεσινή εκδήλωση.
«Ξεκινήσαμε το 2019, όταν ο κλάδος υπέγραψε στη Λάρνακα τη δέσμευση για Net Zero Carbon μέχρι το 2050. Τον ίδιο χρόνο, μόλις έξι μήνες αργότερα, ο ΔΑΑ αποφάσιζε να κάνει το άλμα: να υλοποιήσει έναν πλήρη σχεδιασμό net zero, 25 χρόνια νωρίτερα. Ονομάσαμε τον σχεδιασμό Route 2025 για να δείξουμε ότι πρόκειται για καθαρό στόχο κι όχι για μια αόριστη δέσμευση. Το σχέδιο ήταν ήδη φιλόδοξο, και μάλιστα σε μια εποχή που δεν μπορούσαμε να προβλέψουμε την εξέλιξη των τιμών της ενέργειας λόγω του πολέμου που ακολούθησε. Ξεκινήσαμε να υλοποιούμε ένα, ένα τα ορόσημα του στόχου, και παρατείναμε προσηλωμένοι ακόμα και κατά την περίοδο της πανδημίας» σημείωσε ο επικεφαλής του ΔΑΑ. Δεδομένου δε ότι η αγορά ανέμενε εκείνη την περίοδο το πλαίσιο για την αποθήκευση ενέργειας, ο στόχος αποφασίστηκε να υλοποιηθεί τμηματικά.
H στροφή στην ιδιοκατανάλωση
Η πρώτη φάση περιλάμβανε ένα φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 16MWp, το οποίο εγκαινιάστηκε στις αρχές του 2023 και έκτοτε παράγει καθαρή ηλεκτρική ενέργεια, που αντιστοιχεί στο 45% της ετήσιας κατανάλωσης του ΔΑΑ. Ακολούθησε η δεύτερη φάση με ένα φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 35,5MWp, το οποίο περιλαμβάνει και σύστημα αποθήκευσης ενέργειας με μπαταρία 82MWh και το οποίο ολοκληρώθηκε, όπως προβλεπόταν, το δεύτερο εξάμηνο του 2025.
Κάπως έτσι ο ΔΑΑ απέκτησε μονάδα παραγωγής φωτοβολταϊκών ισχύος 51,5 ΜW, με σύστημα αποθήκευσης, μεγιστοποιώντας την ιδιοκατανάλωση αλλά και την αυτοπαραγωγή μέσω φυσικής υποδομής εντός του φράκτη, και μάλιστα με πραγματική προσθετικότητα (additionality).
Για να εκπληρωθούν οι προϋποθέσεις για μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, η μονάδα παραγωγής φωτοβολταϊκών συμπληρώθηκε κι από ένα πλέγμα άλλων έργων, όπως η μετατροπή του στόλου των 61 οχημάτων του ΔΑΑ, (λεωφορεία, βαν κ.ά) σε ηλεκτροκίνητα, από την εγκατάσταση αντλιών θερμότητας για τις ανάγκες θέρμανσης του αερολιμένα καθώς κι από ένα ψηφιακό management των θερμοκρασιών που βοηθά στην ορθή διαχείριση. Με το έργο να έχει πλέον ολοκληρωθεί, το 2026 ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών θα καλύπτει το 100% των αναγκών για ηλεκτροδότηση με καθαρή ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται εντός των εγκαταστάσεων του.
Σημειωτέον ότι ο προϋπολογισμός του Route 2025 ανήλθε σε 70 εκατ. ευρώ και υλοποιήθηκε με τη δανειακή στήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης– NextGenerationEU. Έγινε δε πραγματικότητα, όπως τόνισε ο κ. Παράσχης, χάρη σε μια σειρά συνεργατών - ΡΑΕ, ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΥΠΑ & ΑΠΑ - η συμβολή των οποίων ήταν κρίσιμη για την αδειοδότηση αλλά και την διασύνδεση σε ένα ηλεκτρικό δίκτυο που ήδη πιέζεται από την αύξηση των ΑΠΕ.
Χρονιά ορόσημο το 2026
Μέσω της προαναφερθείσας επένδυσης ο ΔΑΑ παραμένει το πρώτο και μοναδικό αεροδρόμιο της Ελλάδας που θα έχει από το 2026 net zero neutral ενώ γίνεται και το πρώτο της Ευρώπης που κάνει αυτοπαραγωγής της ενέργειας του από ίδιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας εντός του φράχτη, αποτελώντας πλέον πραγματικό case study πράσινης μετάβασης για τον κλάδο των αερομεταφορών.
Η στρατηγική του ΔΑΑ αποκτά ιδιαίτερη σημασία σε μια περίοδο όπου οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται αισθητές ενώ σε άλλες χώρες όπως στις ΗΠΑ ο στόχος του net zero στα αεροδρόμια μέσω της Πράσινης Συμφωνίας του Παρισιού, δεν υποστηρίζεται ουσιαστικά σε κυβερνητικό επίπεδο. Διευκρινίστηκε ωστόσο από τους παριστάμενους της εκδήλωσης ότι παρά τα εμπόδια, κανένα αμερικανικό αεροδρόμιο δεν έχει εγκαταλείψει την προσπάθεια, γεγονός που αποδεικνύει ότι η πράσινη μετάβαση δεν είναι επικοινωνιακό εργαλείο, αλλά όρος επιβίωσης για τη βιομηχανία των αερομεταφορών.
Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης ωστόσο οι προσπάθειες όχι μόνο δεν εγκαταλείπονται αλλά εντατικοποιούνται, και αυτή την περίοδο εξετάζεται η δημιουργία μιας νέα ευρωπαϊκής συμμαχίας πρωτοπόρων κρατών με στόχο τα βιώσιμα καύσιμα (SAF), όπως ανέφερε ο ευρωπαίος Επίτροπος αρμόδιος για τις βιώσιμες μεταφορές και τον τουρισμό, Απόστολος Τζιτζικώστας που μεταξύ άλλων έδωσε το παρόν στην εκδήλωση. Στόχος όπως σημείωσε ο ίδιος είναι να μοχλευτούν περί τα 500 εκατ. ευρώ, που θα διατεθούν για την υλοποίηση σχετικών επενδύσεων/δράσεων.
