Από την τεχνολογία μέχρι τις αεροπορικές, μεγάλες παγκόσμιες εταιρείες προχωρούν σε μαζικές απολύσεις, καθώς οι πραγματικές επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης αρχίζουν να γίνονται αισθητές, προκαλώντας ανησυχία στους εργαζομένους. Ωστόσο, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη έχει γίνει μια εύκολη δικαιολογία για τις εταιρείες που θέλουν να μειώσουν το προσωπικό τους.
Τον περασμένο μήνα, η εταιρεία τεχνολογικών συμβούλων Accenture ανακοίνωσε ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης, το οποίο περιλαμβάνει την άμεση αποχώρηση εργαζομένων που δεν μπορούν να επανεκπαιδευτούν στην τεχνητή νοημοσύνη. Λίγες ημέρες αργότερα, η Lufthansa δήλωσε ότι θα καταργήσει 4.000 θέσεις εργασίας έως το 2030, καθώς βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη για την αύξηση της αποδοτικότητας.
Η Salesforce επίσης απέλυσε 4.000 υπαλλήλους εξυπηρέτησης πελατών τον Σεπτέμβριο, δηλώνοντας ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αναλάβει το 50% της εργασίας στην εταιρεία. Παράλληλα, η fintech εταιρεία Klarna έχει μειώσει το προσωπικό της κατά 40%, υιοθετώντας επιθετικά εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης.
Η πλατφόρμα εκμάθησης γλωσσών Duolingo έχει δηλώσει ότι θα σταματήσει σταδιακά να βασίζεται σε εξωτερικούς συνεργάτες, χρησιμοποιώντας αντ’ αυτού την τεχνητή νοημοσύνη για να καλύψει τα κενά.
Οι τίτλοι είναι δυσοίωνοι, αλλά ο Fabian Stephany, επίκουρος καθηγητής τεχνητής νοημοσύνης και εργασίας στο Oxford Internet Institute, υποστηρίζει ότι ίσως να υπάρχει κάτι βαθύτερο πίσω από τις περικοπές θέσεων εργασίας.
Στο παρελθόν, ίσως υπήρχε κάποιο κοινωνικό στίγμα γύρω από τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά πλέον οι εταιρείες τη χρησιμοποιούν ως «αποδιοπομπαίο τράγο» για δύσκολες επιχειρηματικές αποφάσεις, όπως οι απολύσεις.
«Είμαι αρκετά επιφυλακτικός ως προς το αν οι απολύσεις που βλέπουμε αυτή τη στιγμή οφείλονται όντως σε πραγματικά κέρδη αποδοτικότητας. Μάλλον πρόκειται για μια προβολή προς την τεχνητή νοημοσύνη, με την έννοια: Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την τεχνητή νοημοσύνη ως καλή δικαιολογία», δήλωσε ο Stephany σε συνέντευξή του στο CNBC.
Οι εταιρείες μπορούν ουσιαστικά να τοποθετηθούν στην αιχμή της τεχνολογίας AI για να δείξουν καινοτόμες και ανταγωνιστικές, ενώ ταυτόχρονα κρύβουν τους πραγματικούς λόγους πίσω από τις απολύσεις, σύμφωνα με τον Stephany.
«Μπορεί να υπάρχουν διάφοροι άλλοι λόγοι για τους οποίους οι εταιρείες αναγκάζονται να μειώσουν το εργατικό τους δυναμικό... Η Duolingo ή η Klarna είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα, καθώς υπήρξε υπερπρόσληψη κατά την περίοδο του κορονοϊού (Covid-19),» ανέφερε ο καθηγητής.
Ορισμένες εταιρείες που γνώρισαν άνθηση κατά τη διάρκεια της πανδημίας «προσέλαβαν υπερβολικά πολύ προσωπικό» και οι πρόσφατες απολύσεις ενδέχεται απλώς να αποτελούν μια μορφή «εκκαθάρισης της αγοράς».
«Είναι, σε κάποιο βαθμό, η απόλυση ανθρώπων για τους οποίους δεν υπήρχε μια βιώσιμη μακροπρόθεσμη προοπτική. Και αντί να πουν κάναμε λάθος υπολογισμούς πριν από δύο-τρία χρόνια, μπορούν τώρα να ρίξουν το φταίξιμο αλλού — και συγκεκριμένα να πουν ότι φταίει η τεχνητή νοημοσύνη», πρόσθεσε.
Αυτό το μοτίβο έχει προκαλέσει συζητήσεις στο διαδίκτυο. Ο ιδρυτής της fewStones, ο Jean-Christophe Bouglé, ανέφερε σε μια δημοφιλή ανάρτησή του στο LinkedIn ότι η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης γίνεται «με πολύ πιο αργό ρυθμό» απ’ όσο διαφημίζεται και ότι στις μεγάλες εταιρείες «δεν συμβαίνουν και πολλά», με έργα τεχνητής νοημοσύνης να αναστέλλονται λόγω κόστους ή ανησυχιών για την ασφάλεια.
«Ταυτόχρονα, ανακοινώνονται μαζικά σχέδια απολύσεων ‘λόγω τεχνητής νοημοσύνης’. Αυτό μοιάζει με μια μεγάλη δικαιολογία, σε ένα πλαίσιο όπου η οικονομία σε πολλές χώρες επιβραδύνεται, παρά τις εντυπωσιακές επιδόσεις των χρηματιστηρίων,» δήλωσε ο Bouglé, ο οποίος είναι και συνιδρυτής της Authentic.ly.
Τροφοδοτώντας τον φόβο για την τεχνητή νοημοσύνη
Η Jasmine Escalera, ειδικός σε θέματα καριέρας, δήλωσε ότι αυτή η απόκρυψη «τροφοδοτεί τον φόβο για την τεχνητή νοημοσύνη», καθώς οι εργαζόμενοι παγκοσμίως ανησυχούν ότι οι δουλειές τους θα αντικατασταθούν εξαιτίας της AI.
«Ξέρουμε ήδη ότι οι εργαζόμενοι φοβούνται, επειδή οι εταιρείες δεν είναι ειλικρινείς, ανοιχτές και διαφανείς σχετικά με το πώς εφαρμόζουν την τεχνητή νοημοσύνη,» είπε η Escalera στο CNBC Make It. «Τώρα οι εταιρείες δηλώνουν ανοιχτά ‘κάνουμε αυτές τις απολύσεις λόγω AI’, και έτσι τροφοδοτούν τον πανικό.»
Η Escalera τόνισε ότι οι μεγάλες εταιρείες πρέπει να είναι πιο υπεύθυνες, καθώς καθορίζουν τις νόρμες στον επιχειρηματικό κόσμο και πρέπει να αποφεύγουν να νομιμοποιούν «κακή συμπεριφορά».
Εκπρόσωπος της Salesforce διευκρίνισε στο CNBC ότι η εταιρεία ανέπτυξε την δική της εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης, την Agentforce, η οποίος μείωσε τον αριθμό των αιτημάτων υποστήριξης πελατών και κατά συνέπεια εξάλειψε την ανάγκη για αναπλήρωση θέσεων μηχανικών υποστήριξης.
«Έχουμε επανατοποθετήσει με επιτυχία εκατοντάδες εργαζόμενους σε άλλους τομείς, όπως οι επαγγελματικές υπηρεσίες, οι πωλήσεις και η επιτυχία πελατών,» πρόσθεσε ο εκπρόσωπος της Salesforce.
Η Klarna παρέπεμψε το CNBC στις δηλώσεις του συνιδρυτή και διευθύνοντος συμβούλου της, Sebastian Siemiatkowski, στην πλατφόρμα X, όπου εξήγησε ότι η εταιρεία μείωσε το εργατικό δυναμικό της από 5.500 σε 3.000 άτομα μέσα σε δύο χρόνια, αλλά «η τεχνητή νοημοσύνη είναι μόνο ένα μέρος αυτής της ιστορίας.»
Ο Siemiatkowski συνέδεσε τη μείωση προσωπικού με τη συρρίκνωση της αναλυτικής ομάδας της εταιρείας, η οποία συγχωνεύτηκε σε μία «ομάδα επιτυχίας», με αρκετούς εργαζομένους να αποχωρούν φυσικά (π.χ. χωρίς αντικατάσταση), καθώς και με τη μείωση της ομάδας υποστήριξης πελατών.
Η Lufthansa και η Accenture αρνήθηκαν να σχολιάσουν το ζήτημα και δεν παρείχαν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τη στρατηγική τους για την αναδιάρθρωση μέσω τεχνητής νοημοσύνης. Η Duolingo δεν απάντησε στο αίτημα του CNBC για σχόλιο.
