Ως «βάρος» και όχι ως ευκαιρία αντιμετωπίζει η πλειονότητα των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων την πράσινη μετάβαση. Και αυτό γιατί λειτουργούν ήδη σε ένα περιβάλλον αυξημένων πιέσεων, λόγω υποχώρησης του κύκλου εργασιών τους, της περιορισμένης ρευστότητας και της αδυναμίας πρόσβασής τους σε χρηματοδότηση.
Όπως αποτυπώνεται στην ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ, που παρουσιάστηκε το πρωί της Τρίτης, η εικόνα για την πλειοψηφία των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά εύθραυστη. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στο πρώτο εξάμηνο του 2025 ο δείκτης οικονομικού κλίματος των επιχειρήσεων υποχώρησε κατά 12 μονάδες, γεγονός που σύμφωνα με τους επιστημονικούς συνεργάτες του ΙΜΕ της ΓΣΕΒΕΕ επιστρέφει τη χώρα «σε κλίμα απαισιοδοξίας μετά από χρόνια».
Σε αρνητικό ρεκόρ τετραετίας, στο πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, μια στις δύο επιχειρήσεις κατέγραψαν μείωση τζίρου και ζήτησης, ενώ και τα ταμειακά τους διαθέσιμα εξαντλούνται. Μπροστά σε ένα περιβάλλον αυξημένων λειτουργικών δαπανών και υπερφορολόγησης που εμποδίζουν την ανάπτυξη, η πράσινη ευκαιρία δεν μοιάζει ευκαιρία αλλά βάρος, καθώς προσομοιάζει «με μια ακόμη υποχρέωση και έναν ακόμη φόρο μέσα στη δύσκολη καθημερινότητα».
«Δεν υπάρχουν ακόμη οι προϋποθέσεις»
«Δεν υπάρχουν ακόμη οι προϋποθέσεις για την ομαλή προσαρμογή των επιχειρήσεων στην πράσινη μετάβαση», δήλωσε κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, Γιώργος Καββαθάς.
«Η κλιματική κρίση δεν είναι κρίση του μέλλοντος. Είναι πιο παρούσα από ποτέ. Οι περιβαλλοντικές προκλήσεις είναι εδώ και δημιουργούν για τις επιχειρήσεις νέες απαιτήσεις που συνεπάγονται επιπλέον κόστος και επιπλέον πρόσβαση σε χρηματοδότηση, την ώρα που ο κύκλος εργασιών τους συρρικνώνεται και η ρευστότητα περιορίζεται», σημείωσε ο κ. Καββαθάς, αποκαλύπτοντας δε πως μόνο την τελευταία τριετία το λειτουργικό κόστος για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις κατέγραψε αύξηση κατά 40%.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΓΣΕΒΕΕ «χωρίς τις μικρές επιχειρήσεις δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη, ούτε μετάβαση των επιχειρήσεων στην πράσινη και την ψηφιακή ανάπτυξη» και για τον λόγο αυτό απευθύνει αίτημα προς την κυβέρνηση, ενόψει και της διοργάνωσης της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, για άμεσες παρεμβάσεις στήριξης της επιχειρηματικότητας. «Χορτάσαμε από συμπάθεια, τώρα θέλουμε πράξεις και έργα», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Το «θολό» τοπίο
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, η πλειοψηφία των επιχειρήσεων λειτουργεί σε ένα εξαιρετικά δύσκολο περιβάλλον. Στο πρώτο εξάμηνο η ρευστότητα βελτιώθηκε μόλις για το 11,7% ενώ μειώθηκε για το 56,7% και παρέμεινε σταθερή για το 30,7%.
Στο μέτωπο των επενδύσεων, το 83,2% έγιναν με ίδια κεφάλαια, ενώ την ίδια ώρα το 53,4% δεν διέθεσαν ποσά για επενδύσεις πάνω από 5.000 ευρώ.
Την ίδια ώρα εξαιρετικά αβέβαιο εμφανίζεται το διεθνές περιβάλλον, με τη διετία 2024-2025 να χαρακτηρίζεται μια από τις πιο κρίσιμες και μεταβατικές των τελευταίων ετών, εν μέσω όξυνσης και των πολεμικών συγκρούσεων στη Γάζα και στο μέτωπο της ρωσο-ουκρανικής κρίσης.
Επενδύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης
Στην Ελλάδα, δε, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της ΓΣΕΒΕΕ, επενδύονται πολύ λιγότερα κεφάλαια για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης έναντι της πλειονότητας των χωρών της ΕΕ, όπως προκύπτει από την εικόνα της δεκαετίας 2014-2023.
«Η Ελλάδα έχει πολύ υψηλά έσοδα από περιβαλλοντικούς χώρους, συγκαταλέγεται στις κορυφαίες χώρες της ΕΕ ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα πως ακολουθείται ορθή περιβαλλοντική πολιτική. Πρόκειται για εικόνα που προέρχεται από την ενεργειακή κρίση», τονίζουν οι επιστημονικοί συνεργάτες του ΙΜΕ της ΓΣΕΒΕΕ, αναγνωρίζοντας μάλιστα πως στην Ελλάδα διαμορφώνονται συνθήκες ενεργειακής φτώχειας, λόγω της αδυναμίας μεγάλου μέρους των πολιτών για πρόσβαση σε μορφές ενέργειας.
Την ίδια ώρα, επενδύονται ελάχιστα ποσά σε μέτρα πρόληψης και παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλές οι κλιματικά συναρτώμενες οικονομικές απώλειες (πλημμύρες, πυρκαγιές κ.α).
