Στις αρχές του 2026 τοποθετείται η έναρξη κατασκευής της νέας μονάδας αερίου 792 MW στη Βιομηχανική Περιοχή Λάρισας από την ελληνοϊσραηλινή «συμμαχία», στο πλαίσιο του deal ύψους 600 εκατ. ευρώ που ανακοινώθηκε χθες, για τη σύμπραξη της ΔΕΠΑ Εμπορίας, της Clavenia Ltd, της EUSIF Larissa και της Volton. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα 600 εκατ. ευρώ, που προβλέπει η συμφωνία, αφορούν και άλλες επενδύσεις πέραν της μονάδας, οι οποίες θα ανακοινωθούν εν ευθέτω χρόνω.
Από την άλλη πλευρά, η Σύμβαση Μετόχων η ΔΕΠΑ Εμπορίας αποκτά το 35%, αναλαμβάνοντας επίσης τον ρόλο του διαχειριστή ενέργειας (energy manager), καθώς και την εμπορική προμήθεια φυσικού αερίου για τη λειτουργία του έργου. 38,5% θα είναι το μερίδιο της ισραηλινών συμφερόντων Clavenia Ltd, ελεγχόμενης από την AroundTown που δραστηριοποιείται στο real estate και τα data centers. Ποσοστό 16,5% αποκτά η EUSIF Larissa, του ενεργειακού fund SIREC Energy, ενώ 10% είναι το μερίδιο της Volton.
Δεύτερη συμμετοχή σε θερμοηλεκτρική παραγωγή για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας
Με βάση τις ίδιες πληροφορίες, η κοινοπραξία βρίσκεται ήδη σε διαπραγματεύσεις με πιστωτικά ιδρύματα για τη χρηματοδότηση της μονάδας. Εκτιμάται ότι οι διαπραγματεύσεις θα ολοκληρωθούν εντός χρονικού ορίζοντα που θα επιτρέψει τη λήψη της Τελικής Επενδυτικής Απόφασης μέχρι το τέλος του έτους. Έτσι, θα ανοίξει ο δρόμος για την έναρξη των εργασιών, με τη μονάδα να αναμένεται να είναι έτοιμη για λειτουργία εντός του 2028.
Όσον αφορά τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, πρόκειται για τη δεύτερη μονάδα αερίου στην οποία «κλειδώνει» συμμετοχή. Η «είσοδος» της εταιρείας στη θερμοηλεκτρική παραγωγή πραγματοποιήθηκε μέσω της κοινοπραξίας με τη ΔΕΗ, για την κατασκευή της μονάδας ισχύος 840 MW στην Αλεξανδρούπολη. Στο εν λόγω έργο η ΔΕΠΑ Εμπορίας έχει μερίδιο 29%, με τη ΔΕΗ να κατέχει το υπόλοιπο 71%. Ο σταθμός προγραμματίζεται να είναι έτοιμος για λειτουργία τον Απρίλιο του 2026.
Ενίσχυση της καθετοποίησης
Η νέα μονάδα στη Λάρισα αναμένεται να ενισχύσει την καθετοποίηση της εταιρείας (η οποία πλέον ανήκει κατά 100% στο Δημόσιο), ενισχύοντας την παρουσία της σε έργα ευέλικτης ισχύος, τα οποία θα πλαισιώσουν το χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ που σχεδιάζει να αναπτύξει. Υπενθυμίζεται ότι η εταιρεία δρομολογεί ήδη έργα ανανεώσιμων πηγών συνολικής ισχύος 800 MW, στα οποία πρόκειται να προσθέσει στην πορεία και μπαταρίες, αποκτώντας έτσι παρουσία και στον κλάδο της αποθήκευσης ενέργειας.
Η περαιτέρω καθετοποίηση θα επιτρέψει την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών της «Φυσικό Αέριο», με την οποία η ΔΕΠΑ Εμπορίας δραστηριοποιείται και στη λιανική ρεύματος. Επομένως, θα ενισχύσει τη θέση της θυγατρικής της στην αγορά, προωθώντας τον ανταγωνισμό. Παράλληλα, μέσω της νέας μονάδας, η ΔΕΠΑ Εμπορίας θα κατοχυρώσει την προμήθεια σημαντικών ποσοτήτων αερίου. Επομένως, θα προσφέρει ευελιξία στη διαχείριση των ποσοτήτων καυσίμου που προμηθεύεται, μέσω των συμβολαίων που έχει συνάψει.
Η βιωσιμότητα της επένδυσης
Υπενθυμίζεται ότι στη χώρα μας βρίσκονται στις ράγες μία σειρά από νέες μονάδες αερίου, καθώς εκτός από το πρότζεκτ στην Αλεξανδρούπολη, ήδη βρίσκεται σε λειτουργία ο σταθμός 877 MW των ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Motor Oil στην Κομοτηνή. Επίσης, όπως έχει ανακοινώσει η ΔΕΗ, η Πτολεμαΐδα 5 θα αποσυρθεί ως λιγνιτική μονάδα το 2026, με στόχο να μετατραπεί στη συνέχεια σε σταθμό με καύσιμο αέριο και ισχύ 350 MW.
Το σχέδιο για τη μονάδα στη Λάρισα βασίζεται στην εκτίμηση των επενδυτών ότι οι συνθήκες στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας δημιουργούν «χώρο» για ένα καινούριο θερμοηλεκτρικό σταθμό. Πρώτα από όλα γιατί, παρά την προέλαση των μονάδων αερίου, οι μονάδες αερίου θα καλούνται να καλύψουν τις αιχμές στη ζήτηση, όταν το «πράσινο» δυναμικό δεν επαρκεί.
Υπό αυτή την έννοια, μάλιστα, η νέα επένδυση έρχεται να ενισχύσει την ανθεκτικότητα του ηλεκτρικού συστήματος. Παράλληλα, υπάρχει ανοικτό ενδεχόμενο για συνέργειες με data centers, για την ηλεκτροδότησή της μέσω μακροπρόθεσμων συμβολαίων. Την ίδια στιγμή, οι οικονομικές προοπτικές της επένδυσης θα γίνουν ακόμη πιο βιώσιμες στην περίπτωση που θεσπισθεί και στη χώρα μας ένας Μηχανισμός Αποζημίωσης Ισχύος (CRM), όπως έχει γίνει σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Υπενθυμίζεται ότι οι Μηχανισμοί αυτοί αποζημιώνουν θερμοηλεκτρικά έργα αερίου (όπως και μπαταρίες ή υδροηλεκτρικές μονάδες) ώστε να είναι ανά πάσα στιγμή σε ετοιμότητα να συνδράμουν στην κάλυψη των αναγκών σε ρεύμα που μπορεί να προκύψουν, λόγω της στοχαστικότητας των ΑΠΕ.
Προώθηση του ανταγωνισμού στη χονδρική
Παράλληλα, το νέο πρότζεκτ έρχεται σε μία συγκυρία όπου όχι μόνο δρομολογούνται νέες διασυνδέσεις με τις γειτονικές αγορές, αλλά αρχίζει παράλληλα να εδραιώνεται ο ρόλος της χώρας μας ως «καθαρού» εξαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας. Κάτι που σημαίνει ότι το έργο θα συμβάλει στην κάλυψη μέρους και των ολοένα μεγαλύτερων εξαγωγών.
Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι η νέα μονάδα αναμένεται να αποτελέσει το πιο αποδοτικό εργοστάσιο συνδυασμένου κύκλου (CCGT) στην Ελλάδα, με καθαρή θερμική απόδοση 62,6%, αξιοποιώντας την προηγμένη τεχνολογία της Mitsubishi. Επομένως, θα είναι από τις πρώτες που εντάσσονται στην εγχώρια αγορά.
Το γεγονός αυτό αποτελεί μία βασική ασφαλιστική δικλείδα για την αποκόμιση εσόδων από τη λειτουργία του έργου. Παράλληλα, σημαίνει πως θα ενισχυθεί ο ανταγωνισμός στην εγχώρια αγορά, προς όφελος του τελικού καταναλωτή.