Ροή
Όταν οι ειδικοί θέλουν να μιλήσουν για το πως μια πόλη προσελκύει την καινοτομία το πρώτο πράγμα που αναφέρουν είναι το Τελ Αβίβ. Και όχι άδικα. Η πόλη έχει καταφέρει να γίνει κέντρο των τεχνολογικών startups, σε επίπεδο πολύ μεγαλύτερο απ’ αυτό που θα δικαιολογούσε το μέγεθος της.
Σήμερα υπολογίζεται ότι σε κάθε ένα από τα μόλις 52 τετραγωνικά χιλιόμετρα της πόλης αντιστοιχούν 27 startups ή όπως το είχε θέσει πιο γλαφυρά ο Mike Butcher, αρχισυντάκτης του TechCrunch: «Αν πετάξεις μια πέτρα στο Τελ Αβίβ, το πιο πιθανό είναι ότι θα πετύχει έναν νέο επιχειρηματία στον κλάδο της τεχνολογίας».
Πώς όμως κατάφερε το Τελ Αβίβ να γίνει αυτό που είναι σήμερα; Αυτό εξήγησε η Sharon Landes – Fischer, διευθύντρια στρατηγικής του οργανισμού Tel Aviv Global στο πρώτο συνέδριο του Urban Land Institute (ULI) Ελλάδας και Κύπρου που διοργανώθηκε στην Αθήνα.
Σύμφωνα με την ίδια τα πάντα είναι θέμα κουλτούρας και το Ισραήλ γενικότερα αλλά και το Τελ Αβίβ ειδικότερα λειτούργησαν ως startups.
«Το Τελ Αβίβ, όταν ιδρύθηκε το 1909 δεν είχε κανένα φυσικό πόρο. Ήταν κυριολεκτικά μέσα στη μέση της ερήμου», σημείωσε. «Έπρεπε λοιπόν να στραφούμε στους εαυτούς μας και στις ιδέες μας για να επιβιώσουμε».
Ένας άλλος παράγοντας είναι η στρατιωτική θητεία, η οποία είναι υποχρεωτική για άνδρες και γυναίκες για δύο χρόνια. «Κάποιοι από εμάς βρίσκονται σε τεχνολογικές μονάδες και εκπαιδεύονται. Φεύγουν από τον στρατό με εξιδεικευμένες γνώσεις που μπορούν να αξιοποιήσουν», τόνισε η κυρία Landes – Fischer.
Σημαντικό ρόλο έπαιξε και η υποδοχή κρίσιμης μάζας μεταναστών. Πολλοί μηχανικοί από τη πρώην Σοβιετική Ένωση βρέθηκαν στο Ισραήλ, σημείωσε τονίζοντας ότι η μετανάστευση αν χρησιμοποιηθεί σωστά μπορεί να δώσει στρατηγικό πλεονέκτημα σε μια πόλη.
Τέλος, ένα ακόμη πλεονέκτημα είναι και η «κουλτούρα κινδύνου» που επικρατεί στο Ισραήλ. «Για εμάς αν προσπαθήσεις κάτι και δεν πετύχεις, δεν πειράζει. Κανείς δεν φοβάται να αποτύχει στο Τελ Αβίβ».
«Θέλουμε να προσελκύουμε ταλέντα»
Στόχος του Τελ Αβίβ έγινε το να προσελκύσει όσο περισσότερο ανθρώπινο ταλέντο γίνεται. «Εμεί δίνουμε αξία στο ανθρώπινο ταλέντο και για αυτό δίνουμε αξία στις τέχνες και τον πολιτισμό», σημείωσε η κυρία Landes – Fischer. Το Τελ Αβίβ είναι το πολιτιστικό κέντρο του Ισραήλ και θεωρείται μια από τις πιο δημιουργικές πόλεις του κόσμου. Υπολογίζεται ότι εκεί πραγματοποιούνται πάνω από 60 πολιτιστικές εκδηλώσεις κάθε ημέρα.
Σε μια πόλη, όπου το 1/3 των κατοίκων της είναι μεταξύ 18 και 35 ετών, εξίσου σημαντική είναι και η διασκέδαση. Το Τελ Αβίβ έχει 1.748 μπαρ, καφετέριες και νυχτερινά κέντρα, δηλαδή περίπου ένα μαγαζί αυτού του είδους για κάθε 231 κατοίκους.
Βέβαια μια πόλη που θέλει να προσελκύσει όσους καινοτομούν δεν θα μπορούσε να μην έχει την τεχνολογία στο επίκεντρο και το βασικό που προσφέρει το Τελ Αβίβ είναι δωρεάν πρόσβαση στο διαδίκτυο. «Τον περασμένο αιώνα το πιο σημαντικό πράγμα για μια πόλη ήταν να έχει τρεχούμενο νερό. Σήμερα το ελεύθερο WiFi είναι σαν το τρεχούμενο νερό», τόνισε η επικεφαλής στρατηγικής του Tel Aviv Global εξηγώντας πώς το ελεύθερο WiFi καλύπτει όλη την πόλη με πάνω από 200 σημεία πρόσβασης.
Ακόμη, οι υπηρεσίες του δήμου είναι πλήρως ψηφιακές. Μέσω της ψηφιακής κάρτας Digitel όλοι οι κάτοικοι του Τελ Αβιβ έχουν πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες αλλά και σε ειδικά προνόμια.
Μια ακόμη σημαντική παράμετρος που ενισχύει τη θέση του Τελ Αβίβ έναντι του παγκόσμιου ανταγωνισμού για την προσέλκυση ταλέντων είναι η ανοχή στη διαφορετικότητα. «Στο Τελ Αβίβ ο καθένας μπορεί να ζήσει τη ζωή του», τόνισε η κυρία Landes – Fischer προσθέτοντας ότι μεταξύ άλλων κάθε χρόνο διοργανώνεται στην πόλη το μεγαλύτερο Gay Pride της Μεσογείου.
Τα κίνητρα για τη δημιουργία του οικοσυστήματος
Η πόλη παρέχει πληθώρα κινήτρων για τις startups. Τις απαλλάσσει από δημοτικά τέλη, διαθέτει συνεργατικούς χώρους εργασίας δωρεάν ή με πολύ μικρό κόστος (10 ευρώ ανά καρέκλα τον μήνα), διαθέτει ανοιχτά δεδομένα και διοργανώνει τακτικά διαγωνισμούς και μαραθώνιους coding (Hackathons).
Το Τελ Αβίβ διαθέτει 84 επιταχυντές επιχειρήσεων (accelerators), συνεργατικούς χώρους γραφείων και κέντρα καινοτομίας, όταν το Λονδίνο των 8,1 εκατομμυρίων κατοίκων έχει 65 και το Βερολίνο των 3,5 εκατομμυρίων κατοίκων διαθέτει μόλις 24.
Το σημερινό οικοσύστημα του Τελ Αβίβ είναι εντυπωσιακό. Στην πόλη δραστηριοποιούνται 1.700 startup εταιρείες, ενώ στην ευρύτερη περιοχή 3.700 εταιρίες. Αυτό σημαίνει πως για κάθε 290 κατοίκους αντιστοιχεί μια startup. Αυτό βέβαια έχει προσελκύσει και μεγάλους πολυεθνικούς ομίλους. Ενδεικτικά, στο Τελ Αβίβ λειτουργούν κέντρα έρευνας και ανάπτυξης (R&D) εταιρείες μεγαθήρια, μεταξύ των οποίων οι: Facebook, Google, Siemens, Samsung, Coca-Cola, LG, Amazon kai Deutsche Telekom.
