Θετικά είναι τα πρώτα στοιχεία που προέκυψαν για την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής του «πράσινου δακτυλίου» στη Αθήνα, ενός μέτρου το οποίο θεσμοθετήθηκε για να μειώσει τις εκπομπές του άνθρακα και να συμβάλει στην αποσυμφόρηση στο κέντρο. Ωστόσο, προκειμένου τα αστικά κέντρα της Ελλάδα να καταγράψουν σημαντική μείωση των εκπομπών απαιτούνται συντονισμένη δράση και επιπλέον μέτρα, τα οποία θα πρέπει να εστιάσουν κυρίως στις δημόσιες συγκοινωνίες και την εφοδιαστική αλυσίδα.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Ευθύμιος Μπακογιάννης, Γεν. Γραμματέας Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, μιλώντας στο 5ο Συνέδριο Ηλεκτροκίνησης που διοργάνωσαν η ΗΑΕΕ και το Insider.gr, στην πρώτη φάση ενεργοποίησης του πράσινου δακτυλίου διαπιστώθηκε βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας, η οποία όμως, λόγω της πολύ πρόσφατης λειτουργίας του μέτρου, δεν είναι βέβαιο ότι οφείλεται στην αλλαγή στον τρόπο μετακίνησης ή/και σε άλλους παράγοντες όπως είναι π.χ οι κλιματολογικές συνθήκες.
Πάντως, από πλευράς κυκλφοριακού φόρτου, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο κ. Μπακογιάννης, στο πρώτο διάστημα ενεργοποίησης του δακτυλίου όπου υπήρχε και μια αυστηρότητα στον έλεγχο, διαπιστώθηκε αποσυμφόρηση. «Στο εσωτερικό του δακτυλίου είδαμε σημαντικές αλλαγές. Βέβαια υπήρχε μεγαλύτερη επιβάρυνση στο περιφερειακό δίκτυο (σε δρόμους όπως είναι η Κηφισίας, η Μεσογείων, η Μιχαλακοπούλου, η Χαμοστέρνας κλπ)», σημείωσε ο κ. Μπακογιάννης.
Απαιτούνται επιπλέον μέτρα για να καταστούν βιώσιμες οι μετακινήσεις
Όπως τόνισε ο Γενικός Γραμματέας Χωροταξίας το ζήτημα του «πράσινου δακτυλίου» είναι πολυπαραγοντικό. Τα μέτρα ανάσχεσης της κυκλοφορίας στην πρωτεύουσα στο εσωτερικό του δακτυλίου βελτίωσαν μεν την κατάσταση αλλά θα πρέπει να υιοθετηθούν επιπλέον πολιτικές οι οποίες θα ενθαρρύνουν την εναλλακτική μετακίνηση εστιάζοντας κυρίως στις δημόσιες συγκοινωνίες (ηλεκτροκίνητα και χαμηλών ρύπων λεωφορεία), τα δίκτυα στα μέσα σταθερής τροχιάς και στην μικροκινητικότητα (ηλεκτρικά ποδήλατα, πατίνια κλπ).
Oι προϋποθέσεις για να καταστεί πιο λειτουργικός ο πράσινος δακτύλιος
Οι στόχοι για μείωση των εκπομπών απαιτούν άμεσες παρεμβάσεις, σημαντικά κονδύλια και νέες τεχνολογίες.
Ως προς το χρονικό ορίζοντα μέσα στον οποίο ο πράσινος δακτύλιος θα μπορούσε να καταστεί πιο λειτουργικός, ο κ. Μπακογιάννης εκτίμησε ότι αυτό θα μπορούσε να καταστεί εφικτό το 2025. «Η Αθήνα έχει πάρει από νωρίς μια τέτοια πολιτική απόφαση, ως πόλη ήταν πρωτοπόρος καθώς από το 1980 εφάρμοσε τα μονά – ζυγά. Άρα δεν την τρομάζει ο περιορισμός του δακτυλίου γιατί το έκανε σε εποχές όπου άλλες ευρωπαϊκές πόλεις αντιμετώπιζαν το θέμα με διαφορετικό τρόπο. Η αυστηροποίηση του μέτρου μπορεί να γίνει το 2025, είναι πολιτικά ώριμο και έχουμε τη χρηματοδότηση ώστε να δώσουμε κίνητρο να αλλάξουν οι στόλοι», σημείωσε ο κ. Μπακογιάννης.
Ως προς τα μέσα επιτυχούς ενσωμάτωσης του μέτρου, ο κ. Μπακογιάννης σημείωσε ότι θα απαιτηθεί η χρήση ελεγκτικών μηχανισμών όπως είναι τα «έξυπνα» συστήματα παρακολούθησης πινακίδων, τα οποία τοποθετούνται εύκολα και έχουν χαμηλό κόστος. Δεύτερον, κατά το πρότυπο άλλων ευρωπαϊκών πόλεων, θα απαιτηθούν επενδύσεις στις υποδομές για τα ποδήλατα. Προς αυτή την κατεύθυνση, ήδη «τρέχει» ένα πρόγραμμα μικροκινητικότητας μέσω του οποίου προσφέρονται σε πολλούς δήμους της χώρας κοινόχρηστα ποδήλατα τα οποία θα είναι διαθέσιμα έξω από σταθμούς μετρό και στάσεις δημόσιων συγκοινωνιών και θα επιτρέπουν στο χρήστη να διανύσει το λεγόμενο «last mile» (το τελευταίο μίλι), χωρίς τη χρήση του αυτοκινήτου του.
Σημαντική η συμβολή των logistics - Η εφοδιαστική αλυσίδα πρέπει να γίνει «πράσινη
Πολλαπλασιαστικά οφέλη, εκτός από την ενσωμάτωση λιγότερο ρυπογόνων τεχνολογιών σε δημόσιες συγκοινωνίες και ταξί, θα επιφέρει και η αναπροσαρμογή της εφοδιαστικής αλυσίδας. Ο κ. Μπακογιάννης πρότεινε να δημιουργηθούν τα λεγόμενα consolidation centers τα οποία συνίστανται σε μικρότερους χώρους τους οποίους αρχικά προσεγγίζουν τα μεγαλύτερα φορτηγά και στη συνέχεια ο εφοδιασμός γίνεται με μικρότερα οχήματα.
Ως προς τα κίνητρα αλλαγής του στόλου της εφοδιαστικής αλυσίδας, ο κ. Μπακογιάννης σημείωσε ότι ήδη στο ΥΠΕΝ εξετάζονται κάποιες ιδέες. Μία από αυτές είναι όταν οι επιχειρήσεις αλλάζουν τους στόλους τους, αντί το ποσόν αυτό να αποτελεί στοιχείο του παγίου, να υπολογίζεται στα έξοδα της εταιρείας ένα πολύ μεγάλο ποσόν (για παράδειγμα, στο πρώτο έτος, θα μπορούσε να δικαιολογείται το 50%). «Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο κίνητρο, το οποίο δεν στοιχίζει κατά την άποψή μου κάτι το ιδιαίτερο στην οικονομική πολιτική, καθώς από μόνο του δεν δίνει χρήμα ζεστό από την πλευρά της Πολιτείας στις επιχειρήσεις αλλά δίνει ένα σημαντικό κίνητρο στις επιχειρήσεις βγάζοντας ως έξοδο το 50% από το ποσόν που δικαιολογείται για αυτή τη δαπάνη», σημείωσε ο Γενικός Γραμματέας Χωροταξίας.
Βέβαια, η αλλαγή του μοντέλου κυκλοφορίας των αυτοκινήτων της εφοδιαστικής αλυσίδας πρέπει να μετρηθεί με οικονομικά μεγέθη τα οποία αφορούν στο κόστος του ρεύματος για τη φόρτιση, το οποίο πρέπει να είναι χαμηλό ώστε να ενθαρρύνει τον επιχειρηματία να στραφεί π.χ από το ντήζελ στην ηλεκτροκίνηση, όπως επεσήμανε ο κ. Μπακογιάννης.
