Σε ένα νέο περιβάλλον καλείται να λειτουργήσει στο εξής ολόκληρο το οικοσύστημα της ελληνικής κεφαλαιαγοράς, καθώς ολοκληρώθηκε σήμερα η περίοδος αποδοχής της δημόσιας πρότασης της Euronext για την εξαγορά της ΕΧΑΕ.
Πρόκειται για ένα deal που, όπως έχουμε επισημάνει ξανά, ξεπερνά τα όρια μιας εταιρικής συμφωνίας και αποκτά στρατηγικό χαρακτήρα και «εθνικά» χαρακτηριστικά, ακριβώς λόγω της φύσης της ΕΧΑΕ.
Το πώς ακριβώς θα ξεδιπλωθεί ο σχεδιασμός της Euronext μένει να φανεί, αλλά σε πρώτη φάση τα επόμενα βήματα θα εξαρτηθούν από το ακριβές ποσοστό που θα καταφέρει να εξασφαλίσει μέσω της δημόσιας πρότασης. Ο διακηρυγμένος στόχος της είναι να αποκτήσει το 90% τουλάχιστον της ΕΧΑΕ, προκειμένου να προχωρήσει σε squeeze-out και να την ενσωματώσει πλήρως.
Προς το παρόν οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι το ποσοστό αποδοχής της δημόσιας πρότασης θα αγγίξει και ενδεχομένως να υπερβεί το 60%. Πρωταγωνιστικό ρόλο μέχρι εδώ έπαιξαν οι εγχώριοι και ξένοι θεσμικοί επενδυτές, καθώς οι ιδιώτες εμφανίστηκαν πιο επιφυλακτικοί. Σε κάθε περίπτωση, το ακριβές αποτέλεσμα είναι προγραμματισμένο να ανακοινωθεί την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου.
Διαφορετικό «χαρτί»
Υπενθυμίζεται ότι όσοι αποφάσισαν να ανταλλάξουν τις μετοχές τους λαμβάνουν 1 μετοχή της Euronext για κάθε 20 μετοχές της ΕΧΑΕ. Αν και υπήρξε αρκετή «γκρίνια» στην αγορά για το ύψος του τιμήματος, καθώς και για το γεγονός ότι δεν περιελάμβανε την καταβολή μετρητών, όλα δείχνουν ότι το deal θα ολοκληρωθεί με επιτυχία για τη Euronext, η οποία στο μεταξύ αναθεώρησε τους όρους της δημόσιας πρότασης κατεβάζοντας το όριο της επιτυχίας της στο 50% συν μία μετοχή, από 67% προηγουμένως.
Υπάρχουν αρκετά σενάρια για το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα από εδώ και πέρα, και έως ότου η Euronext αποκτήσει, αργά ή γρήγορα, το επιπλέον ποσοστό που θα υπολείπεται έως το 90%. Για όσους ωστόσο δεν προέβησαν σε ανταλλαγή των μετοχών τους, και για όσο διάστημα η μετοχή της ΕΧΑΕ θα παραμένει στο ταμπλό, η αλήθεια είναι ότι θα έχουν στα χέρια τους ένα «χαρτί» που θα διαπραγματεύεται με χαμηλό όγκο συναλλαγών και, με βάση όσα έχει δημοσίως αναφέρει ο CEO της Euronext -ο οποίος σκοπεύει να ξεκινήσει άμεσα τις τεχνολογικές και άλλες επενδύσεις για αναβάθμιση των υποδομών του ΧΑ- το πιθανότερο είναι ότι θα έχει εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά ως προς τη διανομή μερισμάτων. Μελλοντικά, αν (ή όταν) η Euronext αποκτήσει το 90% της ΕΧΑΕ, τότε στο squeeze-out όσοι έχουν ακόμα στη διάθεσή τους μετοχές ΕΧΑΕ θα εισπράξουν το ποσό των 5,98 ευρώ ανά μετοχή.
Για όσους προέβησαν σε ανταλλαγή, οι αποδεχόμενοι μέτοχοι θα λάβουν στις 24 Νοεμβρίου τις μετοχές του ανταλλάγματος, οι οποίες την ίδια ημέρα θα ξεκινήσουν διαπραγμάτευση σε Άμστερνταμ, Βρυξέλλες, Λισαβόνα και Παρίσι.
Η ευρωπαϊκή «δεξαμενή» ρευστότητας
Ανάμεσα στα «προφανή» οφέλη από την ολοκλήρωση του deal, τα οποία η διοίκηση της Euronext έχει επανειλημμένα προβάλει, είναι το γεγονός ότι οι ελληνικές εισηγμένες αποκτούν πρόσβαση σε μια μεγάλη ενιαία ευρωπαϊκή «δεξαμενή» ρευστότητας, ενώ οι μετοχές τους αποκτούν ταυτόχρονα μεγαλύτερη ορατότητα.
Πράγματι, η πρόσδεση του ΧΑ στο «άρμα» της Euronext δημιουργεί ευνοϊκές προϋποθέσεις για τις προοπτικές των ελληνικών εισηγμένων να αντλήσουν κεφάλαια. Ωστόσο, από μόνη της η τεχνολογική αναβάθμιση του ΧΑ και η διαπραγμάτευση των ελληνικών μετοχών σε μια ενιαία τεχνολογική πλατφόρμα με ενιαίο βιβλίο εντολών δεν αρκεί. Θα χρειαστούν πρωτοβουλίες και από τις διοικήσεις των ελληνικών εισηγμένων σε πολλά επίπεδα (εξωστρέφεια, διαφάνεια, εταιρική διακυβέρνηση κλπ.) προκειμένου οι ευνοϊκές προϋποθέσεις να μετεξελιχθούν σε χειροπιαστό πλεονέκτημα.
Το ευτυχές είναι ότι, ως προς το μακροπρόθεσμο στοίχημα της προσέλκυσης νέων κεφαλαίων, συμπληρωματικά προς την ίδια κατεύθυνση λειτουργεί επίσης η επικείμενη ένταξη της ελληνικής αγοράς στις αναπτυγμένες αγορές, με φόντο τις αλλεπάλληλες αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας.
Οι προκλήσεις για τις ΑΧΕ
Για τις χρηματιστηριακές και τους επαγγελματίες της αγοράς, το νέο πλαίσιο φέρνει ευκαιρίες αλλά και προκλήσεις. Ασφαλώς η ενσωμάτωση της ΕΧΑΕ στο «άρμα» της Euronext δεν πρόκειται να υποκαταστήσει το εγχώριο οικοσύστημα, είναι ωστόσο πιθανό ότι θα οδηγήσει σταδιακά σε αυξημένο ανταγωνισμό και σε ανάγκη για νέα προϊόντα. Πιθανώς και σε συνεργασίες, όχι μόνο εγχώριες, αλλά ενδεχομένως και με διασυνοριακά χαρακτηριστικά.
H Euronext υποστηρίζει ότι ο κλάδος θα δει αυξημένη δραστηριότητα, καθώς η πλατφόρμα του ΧΑ θα ενταχθεί στην πανευρωπαϊκή υποδομή της Euronext, η οποία θα συνδέει την Ελλάδα με 7 ακόμη αγορές «και, ενδεχομένως, ακόμη περισσότερες στο μέλλον, όσο η Euronext συνεχίζει να επεκτείνεται».
Μένει επίσης να φανεί ποια θα είναι μελλοντικά τα κόστη συναλλαγών και οι προμήθειες εφόσον, όπως κατ’ επανάληψη ανέφερε το προηγούμενο διάστημα ο CEO της Euronext, «σπάσει» το μονοπώλιο της ΕΧΑΕ.
Μελλοντικά στοιχήματα και δεσμεύσεις
Το εγχείρημα εξαγοράς της ΕΧΑΕ από τη Euronext έχει λογική και εντάσσεται στο πλαίσιο του ευρύτερου στόχου της ΕΕ για ενοποίηση των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών. Υπό αυτή την έννοια, η επιτυχία του deal θα διασφαλίσει ότι η ελληνική κεφαλαιαγορά δε θα μείνει «πίσω», αλλά θα μπορεί να συμμετέχει στις εξελίξεις από πλεονεκτική θέση.
Η μακροπρόθεσμη επιτυχία αυτής της -ιστορικής σημασίας- μετάβασης της ελληνικής κεφαλαιαγοράς ασφαλώς θα εξαρτηθεί και θα κριθεί μέσα από πολλές παραμέτρους. Ενδεικτικά μεταξύ αυτών, μένει να δούμε πόσος χρόνος θα χρειαστεί έως ότου φανεί αυξημένη ρευστότητα στην Αθήνα. Μένει να φανεί αν πράγματι το νέο πλαίσιο θα ευνοήσει νέες εισαγωγές στο ταμπλό. Μένει να φανεί η δυνατότητα και ο τρόπος προσαρμογής των εγχώριων χρηματιστηριακών, αλλά και των διοικήσεων των εισηγμένων, στα νέα δεδομένα.
Παράλληλα με τα παραπάνω, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα αναμένεται και η υλοποίηση της δέσμευσης της Euronext να μετατρέψει την Αθήνα σε περιφερειακό κόμβο για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Επομένως, βρισκόμαστε στην αρχή μιας μακράς διαδρομής η οποία είναι απολύτως βέβαιο ότι θα έχει τις διακυμάνσεις της, αλλά σηματοδοτεί σίγουρα μια μεγάλη ευκαιρία συνολικά για την ελληνική οικονομία.