Η αιφνιδιαστική ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, η οποία ξεκίνησε στις 13 Ιουνίου με κύματα αεροπορικών επιδρομών του Ισραήλ εναντίον του Ιράν, συνεχίστηκε με «βροχή» ιρανικών βαλλιστικών πυραύλων εναντίον ισραηλινών στόχων και κορυφώθηκε με τον αμερικανικό βομβαρδισμό ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, έχει σχεδόν… ξεχαστεί. Κι ας έχουν περάσει ελάχιστες ημέρες από την ανακοίνωση της εκεχειρίας της 24ης Ιουνίου.
Σε ό,τι αφορά τις διεθνείς αγορές, τόσο των μετοχών όσο και των εμπορευμάτων, ήταν οι πρώτες που έσπευσαν να σβήσουν το αποτύπωμα της κρίσης από τις αποτιμήσεις τους. Έχουμε όμως «ξεμπερδέψει» με αυτή την ιστορία;
Οι αναλυτές της Allianz ήταν από τους πρώτους που εξέφρασαν αμφιβολίες για το κατά πόσο μπορεί να διατηρηθεί η κατάπαυση του πυρός ανάμεσα στις δύο πλευρές. Όπως ανέφεραν σε ανάλυσή τους στις 26 Ιουνίου, το τι θα ακολουθήσει παραμένει αβέβαιο, ωστόσο δίνουν πιθανότητες 75% για συνέχιση, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, των εχθροπραξιών.
Πιο συγκεκριμένα, το βασικό τους σενάριο, στο οποίο δίνουν πιθανότητες επαλήθευσης 65%, προβλέπει αποκλιμάκωση των εντάσεων, αλλά συνέχιση των εχθροπραξιών και από τις δύο πλευρές, με ενδιάμεσες εκεχειρίες. Το πιο αρνητικό σενάριο, δηλαδή μια νέα πλήρης κλιμάκωση του πολέμου, συγκεντρώνει πιθανότητες 10%.
Αντιθέτως το θετικό σενάριο, που θα οδηγούσε σε ένα συνολικό περιφερειακό πλαίσιο για τη Μέση Ανατολή, συγκεντρώνει πιθανότητες 20%. Σύμφωνα με την Allianz, υπό αυτές τις συνθήκες θα περιμέναμε, μεταξύ άλλων, πτώση των τιμών του φυσικού αερίου κατά περίπου 10%, στα 34 ευρώ, σε σχέση με τον μέσο όρο των 37 ευρώ το 2025, και στα 32 ευρώ από 35 ευρώ το 2026.
Σε κάθε περίπτωση, όπως εξηγούν οι αναλυτές της Allianz, οι συνέπειες στην περιοχή θα είναι μακροχρόνιες, καθώς μετά τον 12ήμερο πόλεμο το στοιχείο του γεωπολιτικού κινδύνου έχει αναδειχθεί πιο έντονα.
«Μακριά από μια διαρκή ειρήνη»
Σε παρόμοια κατεύθυνση υπήρξε και η ανάλυση της γαλλικής Lazard, μία ημέρα αργότερα. «Η κρίση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν κάθε άλλο παρά έχει τελειώσει, παρά τη συμφωνία των δύο πλευρών για κατάπαυση του πυρός» ανέφεραν, σχολιάζοντας ότι μέχρι να υπάρξουν αξιολογήσεις επί του πεδίου, δεν είναι δυνατό να υπάρξει σαφής εικόνα για τον πραγματικό αντίκτυπο στις πυρηνικές δυνατότητες του Ιράν.
Ακόμα πιο ανησυχητική η εκτίμησή τους ότι, μακροπρόθεσμα, όσα συνέβησαν ίσως έχουν ενισχύσει τα κίνητρα του Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. «Η ιρανική ηγεσία αναγνωρίζει ότι τέτοιου είδους επιθέσεις σπανίως στρέφονται κατά κρατών με πυρηνικό οπλοστάσιο. Ωστόσο, για το Ισραήλ, η κατοχή πυρηνικών από το Ιράν συνιστά υπαρξιακή απειλή. Αυτός ο συνδυασμός κόστους και οφέλους καθιστά δύσκολο να φανταστούμε μια μακροχρόνια ειρηνική συνύπαρξη, ακόμη κι αν η τρέχουσα κατάπαυση του πυρός παραταθεί».
Το «βλέμμα» στο φυσικό αέριο
Από τις πιο πρόσφατες εκθέσεις στις οποίες γίνεται λόγος για πιθανότητα νέας κλιμάκωσης στην περιοχή, είναι αυτή της 1ης Ιουλίου από τη Unicredit.
Οι Ιταλοί αναλυτές σχολιάζουν πως «οι ευρωπαϊκές αγορές φυσικού αερίου δείχνουν κάπως εφησυχασμένες μετά την εύθραυστη κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, καθώς φαίνεται να μην προεξοφλούν κανένα κίνδυνο επανέναρξης των συγκρούσεων».
Όπως λένε, το ενδεχόμενο πλήρους αποκλεισμού του Στενού του Ορμούζ συγκεντρώνει ακόμα και σήμερα κάποιες πιθανότητες, καθώς παραμένει μία από τις στρατηγικές επιλογές της Τεχεράνης σε περίπτωση νέας κλιμάκωσης.
Οι ίδιοι, μάλιστα, θεωρούν πιθανή μια αναζωπύρωση της έντασης, και ενσωματώνουν αυτό το ενδεχόμενο στους παράγοντες που, κατά την εκτίμησή τους, θα οδηγήσουν τις τιμές του φυσικού αερίου ξανά στην περιοχή των 40-45 ευρώ/MWh. Με άλλα λόγια, εκτιμούν ότι οι τιμές του φυσικού αερίου τους επόμενους μήνες θα βρεθούν ξανά εκεί που βρέθηκαν και κατά τη διάρκεια του 12ήμερου πολέμου, πέριξ των 42 ευρώ/MWh.
