Τέσσερα βασικά ενδεχόμενα «βλέπει» η ING μετά το χτύπημα των ΗΠΑ σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν:
- πλήρης κλιμάκωση της σύγκρουσης, ενδεχομένως με εμπλοκή κρατών όπως η Κίνα ή η Ρωσία
- διακοπή της διέλευσης από τα Στενά του Ορμούζ
- ενεργή ή παθητική στήριξη τρομοκρατικών ενεργειών σε ΗΠΑ και Ευρώπη
- καμία αντίδραση.
Οι αναλυτές της ING αποφεύγουν να δώσουν πιθανότητες επαλήθευσης σε κάθε ένα από τα παραπάνω σενάρια, εκτιμούν ωστόσο ότι σε οικονομικό επίπεδο, οι πιθανότερες επιπτώσεις είναι η αύξηση της αβεβαιότητας και η επίδραση στην τιμή του πετρελαίου.
Πετρέλαιο
Με τις τελευταίες εξελίξεις, «το δυσμενέστερο σενάριό μας μοιάζει πλέον πιο πιθανό: η διακοπή της ναυσιπλοΐας μέσω των Στενών του Ορμούζ» αναφέρει η ING.
«Ακόμη και αν υπάρξει δυνατότητα εκτροπής κάποιων ροών, το ενδεχόμενο αποκλεισμού των Στενών θα προκαλούσε δραματική μεταβολή στις προοπτικές της αγοράς πετρελαίου, οδηγώντας σε βαθύ έλλειμμα προσφοράς. Η διαθέσιμη εφεδρική παραγωγική ικανότητα του OPEC δεν θα μπορούσε να βοηθήσει, αφού το μεγαλύτερο μέρος της βρίσκεται επίσης στον Περσικό Κόλπο και άρα εξαρτάται από τη διέλευση από τα Στενά του Ορμούζ».
Ακόμη κι αν ενισχυθεί η γεωτρητική δραστηριότητα στις ΗΠΑ, θα χρειαστεί χρόνος για να φτάσει αυτή η επιπλέον προσφορά στην αγορά, εξηγούν οι αναλυτές της ING, προσθέτοντας πως, σε κάθε περίπτωση, οι όγκοι δεν θα επαρκούσαν για να καλύψουν τις απώλειες από το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ.
«Σε περίπτωση επιτυχημένου αποκλεισμού, αναμένουμε το Brent να φτάσει τα 120 δολάρια το βαρέλι βραχυπρόθεσμα. Μια παρατεταμένη διακοπή (έως το τέλος του 2025) θα μπορούσε να οδηγήσει τις τιμές πάνω από τα 150 δολάρια, σε νέα ιστορικά υψηλά» αναφέρουν χαρακτηριστικά οι αναλυτές της ING.
Πάντως επισημαίνουν ότι ο αποκλεισμός των Στενών ίσως αποδειχθεί υπερβολικό βήμα, καθώς θα προκαλούσε ταχεία αντίδραση από τις ΗΠΑ και άλλες δυνάμεις. Επιπλέον, πάνω από το 80% των ροών πετρελαίου από τα Στενά καταλήγουν στην Ασία, με αποτέλεσμα η επίπτωση να είναι μεγαλύτερη για την Κίνα ή την Ινδία παρά για τις ΗΠΑ. Άρα, το Ιράν θα πρέπει να προσέξει να μη διαταράξει τις σχέσεις του με σημαντικούς εμπορικούς εταίρους. Τέλος, καθώς οι ιρανικές εξαγωγές πετρελαίου περνούν από τα Στενά, ένας αποκλεισμός θα έπληττε και το ίδιο το Ιράν.
Οικονομικές επιπτώσεις σε ΗΠΑ και Ευρωζώνη
«Ίσως είναι ενδεικτικό των καιρών το γεγονός ότι μια αμερικανική επίθεση σε πυρηνικές εγκαταστάσεις δεν οδήγησε άμεσα σε πανικό και μαζικές πωλήσεις στις αγορές. Φαίνεται ότι έχουμε πλέον εξοικειωθεί με το πόσο ασταθής και απρόβλεπτος έχει γίνει ο κόσμος» σχολιάζει η ING.
Παρότι οποιαδήποτε διαταραχή στα Στενά του Ορμούζ θα έχει περιορισμένο άμεσο αντίκτυπο στην οικονομία των ΗΠΑ (οι ΗΠΑ είναι καθαρός εξαγωγέας ενέργειας, με λιγότερο από 10% των εισαγωγών πετρελαίου να προέρχονται από τον Περσικό Κόλπο), η παγκόσμια αύξηση των τιμών θα επηρεάσει τους Αμερικανούς καταναλωτές και τις επιχειρήσεις.
Για τη Fed, ο συνδυασμός υψηλότερων τιμών πετρελαίου, νέας γεωπολιτικής αβεβαιότητας, καθώς και των δασμών και των εντάσεων στο εμπόριο, ενισχύει τη στάση αναμονής. Η ING αναμένει την πρώτη μείωση επιτοκίων της Fed στο δ’ τρίμηνο, «πιθανώς με αρχική μείωση κατά 50 μονάδες βάσης τον Δεκέμβριο».
Για την Ευρωζώνη, η επίπτωση των υψηλότερων τιμών πετρελαίου στην οικονομική δραστηριότητα αναμένεται περιορισμένη. Σύμφωνα με σενάριο της ΕΚΤ, μια αύξηση 20% στις τιμές ενέργειας θα μπορούσε να μειώσει την ανάπτυξη κατά 0,1 ποσοστιαίες μονάδες το 2026 και το 2027. «Ωστόσο, η πρόσφατη εμπειρία καταναλωτών και επιχειρήσεων με τις υψηλές τιμές ενέργειας υποδεικνύει πως η πραγματική επίπτωση από ένα νέο ενεργειακό σοκ ίσως είναι μεγαλύτερη» σημειώνουν οι αναλυτές της ING.
«Αντίο στους φόβους για υποτονικό πληθωρισμό και καλωσορίσατε στις νέες ανησυχίες για τον πληθωρισμό» αναφέρουν χαρακτηριστικά οι αναλυτές της ING, εκτιμώντας ότι η μείωση επιτοκίων από την ΕΚΤ τον Ιούλιο φαίνεται πλέον απίθανη, ενώ και η απόφαση του Σεπτεμβρίου ίσως αποδειχθεί πιο αμφιλεγόμενη απ’ ό,τι αναμενόταν.