Ξεπεράστηκε το πρώτο εμπόδιο για το πολυαναμενόμενο «μεγάλο και όμορφο» νομοσχέδιο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, καθώς εγκρίθηκε έστω και οριακά από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, προωθώντας ένα εκτεταμένο πακέτο πολλών τρισεκατομμυρίων δολαρίων που θα αποτρέψει μια αύξηση φόρων στο τέλος του έτους εις βάρος ωστόσο του αμερικανικού χρέους, όπως «φωνάζουν» οι αγορές.
Το νομοσχέδιο κατευθύνεται τώρα στη Γερουσία, όπου ομάδες Ρεπουμπλικάνων πιέζουν για εκτεταμένες αλλαγές. Οι νομοθέτες σχεδιάζουν να ψηφίσουν για την έγκρισή του μέχρι τον Αύγουστο. Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει αύξηση 4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων στο ανώτατο όριο του χρέους των ΗΠΑ, καθώς σε διαφορετική περίπτωση η χώρα θα μπορούσε να οδηγηθεί σε χρεοκοπία ήδη από τον Αύγουστο ή τον Σεπτέμβριο.
Η ψηφοφορία στη Βουλή των Αντιπροσώπων με 215 ψήφους υπέρ και 214 κατά, με μία αποχή, έγινε δεκτή με ζητωκραυγές από τους Ρεπουμπλικάνους στην αίθουσα. Ακολούθησε μια έξαλλη επίθεση του Τραμπ, ο οποίος επισκέφθηκε το Καπιτώλιο για να συσπειρώσει τους Ρεπουμπλικάνους, συνεργάστηκε τηλεφωνικά με τους νομοθέτες αργά τη νύχτα της Τετάρτης και κάλεσε όσους αντιστάθηκαν στο Οβάλ Γραφείο. Το γραφείο προϋπολογισμού του εξέδωσε μια δήλωση με την οποία χαρακτήρισε κάθε νομοθέτη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που δεν υποστήριξε το πακέτο ένοχο για «έσχατη προδοσία».
Τα μηνύματα των αγορών
Το εν λόγω νομοσχέδιο έχει διττή ερμηνεία για τις αγορές, ανάλογα με το πως θα ερμηνευθεί.
Η πρώτη αντίδραση των αγορών είναι εκτίναξη στα ύψη των ομολογιακών αποδόσεων, καθώς οι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι οι σαρωτικές φορολογικές μειώσεις θα αυξήσουν το ομοσπονδιακό αμερικανικό χρέος, σήμερα στα 36,2 τρισ. δολάρια, κατά 3 έως 5 τρισ. δολάρια την επόμενη δεκαετία, οδηγώντας αντίστοιχα την αναλογία χρέους ως προς το ΑΕΠ από το σημερινό 100% στο 123%.
Οι επενδυτές εμφανίζονται απρόθυμοι να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν τα τεράστια ελλείμματα και τα υπέρογκα χρέη των ΗΠΑ και αυτό αποτυπώθηκε και στην πενιχρή ζήτηση που γνώρισε η δημοπρασία αμερικανικών 20ετών κρατικών ομολόγων το βράδυ της Τετάρτης. Για τον λόγο αυτό και ζητούν υψηλή απόδοση για να συνεχίσουν να διακρατούν το αμερικανικό χρέος. Στα 10ετή, η απόδοση ξέφυγε πάνω από το 4,5%, ενώ στα 30ετή ξεπέρασε το 5%, κοντά στο υψηλότερο επίπεδο από το 2007, πριν από την χρηματοπιστωτική κρίση.
Αναλυτές και αγορές ανησυχούν ότι τα έσοδα θα είναι ανεπαρκή για να καλύψουν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, που έφθασε την περυσινή δημοσιονομική χρήση το 1,2 τρισ. δολάρια, γεγονός που σημαίνει ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα πρέπει να βγαίνει στις αγορές για να χρηματοδοτεί τις έντοκες πληρωμές της, δημιουργώντας την επανομαζόμενη «βόμβα χρέους».
Οι πληρωμές τόκων αντιπροσώπευαν 1 στα 8 δολάρια που δαπανήθηκαν από την κυβέρνηση των ΗΠΑ πέρυσι, περισσότερο από το ποσό που δαπανήθηκε για τον στρατό, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου. Αυτή η αναλογία αναμένεται να αυξηθεί σε 1 στα 6 δολάρια τα επόμενα 10 χρόνια, καθώς η γήρανση του πληθυσμού αυξάνει το κόστος υγείας και συντάξεων της κυβέρνησης, ακόμα και αν δεν ληφθεί υπόψη το νομοσχέδιο Τραμπ.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι γενικότερα οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ έχει καταγράψει ελλείμματα προϋπολογισμού κάθε χρόνο σε αυτόν τον αιώνα, καθώς τόσο οι Ρεπουμπλικανικές όσο και οι Δημοκρατικές κυβερνήσεις δεν έχουν καταφέρει να ευθυγραμμίσουν τις δαπάνες με τα έσοδα.
Από την άλλη, η κυβέρνηση Τραμπ ισχυρίζεται ότι οι νέες φορολογικές μειώσεις σε συνδυασμό με την απορρύθμιση θα μειώσουν το έλλειμμα του προϋπολογισμού στο 3% από το σημερινό 6,4% και θα φέρουν ανάπτυξη 5,2% τα επόμενα τέσσερα έτη, δημιουργώντας παράλληλα 7,4 εκατ. νέες θέσεις εργασίας και αυξάνοντας τις επενδύσεις.
Αυτές οι φορολογικές μειώσεις θα μπορούσαν επίσης να αποτελέσουν τον επόμενο μοχλό που θα ωθήσουν σε υψηλότερα επίπεδα τις αμερικανικές μετοχές.
Τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου
Το νομοσχέδιο θα εκπληρώσει πολλές από τις προεκλογικές δεσμεύσεις του Τραμπ, παρέχοντας νέες φορολογικές ελαφρύνσεις στα φιλοδωρήματα, τις υπερωρίες, τα επιδόματα Κοινωνικής Ασφάλισης και τα δάνεια αυτοκινήτων και ενισχύοντας τις δαπάνες για τον στρατό και την επιβολή των συνόρων.
Όλοι οι Δημοκρατικοί της Βουλής των Αντιπροσώπων και δύο Ρεπουμπλικάνοι ψήφισαν κατά, ενώ ένας τρίτος Ρεπουμπλικάνος ψήφισε "παρών", (ούτε υπέρ ούτε κατά του νομοσχεδίου). Ένας άλλος Ρεπουμπλικάνος έχασε την ψηφοφορία επειδή κοιμόταν, σύμφωνα με το Reuters.
Το νομοσχέδιο των 1.100 σελίδων θα επεκτείνει τις φορολογικές περικοπές προς επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα που ψηφίστηκαν το 2017 κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ, θα ακυρώσει πολλά κίνητρα για την πράσινη ενέργεια που ψηφίστηκαν από τον Δημοκρατικό πρώην πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και θα αυστηροποιήσει την επιλεξιμότητα για προγράμματα υγείας και τροφίμων για τους φτωχούς. Θα χρηματοδοτήσει επίσης τα μέτρα καταστολής του Τραμπ κατά της μετανάστευσης, προσθέτοντας δεκάδες χιλιάδες συνοριοφύλακες και δημιουργώντας τη δυνατότητα απέλασης έως και 1 εκατομμυρίου ανθρώπων κάθε χρόνο.
Οι Ρεπουμπλικάνοι είχαν υποστηρίξει ότι η μη ψήφιση του νομοσχεδίου θα σήμαινε μια μεγάλη αύξηση φόρων για πολλούς Αμερικανούς, καθώς οι φορολογικές περικοπές του Τραμπ για το 2017 πρόκειται να λήξουν στο τέλος του έτους.
Ωστόσο, ο Χακίμ Τζέφρις, επικεφαλής της μειοψηφίας των Δημοκρατικών στη Βουλή, δήλωσε ότι το νομοσχέδιο θα στερήσει τουλάχιστον 13,7 εκατομμύρια ανθρώπους από την ασφάλιση υγειονομικής περίθαλψης, «αφαιρώντας φαγητό από τα στόματα παιδιών, Αμερικανών με αναπηρία, βετεράνων και ηλικιωμένων Αμερικανών» λόγω των περικοπών στα κουπόνια τροφίμων.
«Είναι ένα, μεγάλο, άσχημο νομοσχέδιο. Είναι μια επίθεση στην οικονομία... για να θεσπιστούν οι μεγαλύτερες φορολογικές ελαφρύνσεις για δισεκατομμυριούχους στην αμερικανική ιστορία», είπε σε δηλώσεις του στους FT.
Οι Ρεπουμπλικάνοι προσπάθησαν να μειώσουν το κόστος του νομοσχεδίου περικόπτοντας σχεδόν 800 δισεκατομμύρια δολάρια από το Medicaid - το αμερικανικό πρόγραμμα υγειονομικής περίθαλψης για άτομα με χαμηλό εισόδημα - και εκατοντάδες δισεκατομμύρια ακόμη από το πρόγραμμα κουπονιών τροφίμων και τις φορολογικές πιστώσεις για καθαρή ενέργεια.
