Τα βουνά της τραχιά και επιβλητικά. Το τοπίο της ορεινό και άγριο αλλά συνάμα γαλήνιο, η ομορφιά της ανέγγιχτη. Στη καρδιά των θεσσαλικών Αγράφων βρίσκεται η Αργιθέα, ο πιο απομακρυσμένος ηπειρωτικός δήμος της χώρας, ίσως άγνωστος σε πολλούς.
Δεν είχα ιδέα τι να περιμένω φτάνοντας στην Αργιθέα. Ανεβαίνοντας προς τα Λιβάδια Πετρίλου και τον ομώνυμο ξενώνα που θα ήταν το ορμητήριό μας, η φύση από το παράθυρο ακόμη, άρχισε να μου δίνει τα πρώτα στοιχεία. Καταπράσινες πλαγιές, απόκρημνες χαράδρες, κορυφές που χάνονταν στο βάθος του ορίζοντα, όλα έδειχναν ότι πρόκειται για έναν μοναδικό τόπο. Κατά τη διάρκεια της παραμονής μας δεν έπαψα να εκπλήσσομαι από τις αθέατες πτυχές της και ακόμα και μετά την επιστροφή, συνέχισα να ψάχνω τον ήχο από τις τρεχούμενες πηγές της.
Οι άνθρωποί της, οι Αργιθεάτες, σε μόνιμη μάχη, έναντι στις φυσικές καταστροφές, την πληθυσμιακή συρρίκνωση, τις προκλήσεις της ορεινότητας, επιμένουν να ζουν στην περιοχή τους και να παλεύουν για αδιάκοπο ρεύμα, νερό και κοινωνικές παροχές αυτονόητες στις μεγαλουπόλεις.
Η Αργιθέα εκτείνεται σε μία απόσταση 372 τετραγωνικών χιλιομέτρων και εντάσσεται στην Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας. Αποτελείται από τρεις Δημοτικές Ενότητες (Ανατολική Αργιθέα, Περιοχή Αχελώου και Δυτική Αργιθέα) και περιλαμβάνει 20 χωριά.
Η περιοχή βρέθηκε στο κέντρο τόσο της καταστροφικής πλημμύρας του Ιανού αλλά και της κακοκαιρίας Daniel και οι πληγές της ξεκίνησαν μόλις πρόσφατα να επουλώνονται.
Η εξαιρετικά ενεργή τοπική αρχή, ο δήμαρχος Ανδρέας Στεργίου και οι συνεργάτες του, προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάπτυξη, τις αποκαταστάσεις, μάχεται με προθεσμίες και προϋπολογισμούς και ταυτόχρονα προσπαθεί να προωθήσει το τουριστικό της πρόσωπο.
Αξίζει σε αυτό το σημείο να σημειωθεί ότι ο Δήμος Αργιθέας μαζί με τον Δήμο Αγράφων και τον Δήμο Λίμνης Πλαστήρα υλοποιούν το «Ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα Αγράφων», το πρώτο πιλοτικό πρόγραμμα ορεινότητας που φέρνει νέες ελπίδες για την περιοχή. Στην περίπτωση της Αργιθέας αυτό περιλαμβάνει από οδοποιία, αναπλάσεις και αντιπλημμυρικά έργα μέχρι κίνητρα εργασίας για προσέκλυση νέων κατοίκων.
«Είναι μία δυναμική διαδικασία αλλά το γεγονός είναι ότι πείσαμε το κράτος να επενδύσει σε μία περιοχή απομακρυσμένη και εντελώς δυσπρόσιτη», λέει ο κ. Στεργίου.
Η Αργιθέα δεν ζητά οίκτο ούτε εξιδανίκευση, αλλά προσοχή και ανάδειξη και στο πνεύμα αυτό έχει να προσφέρει πολλά για τον επισκέπτη που αναζητά να την εξερευνήσει μέσα από περιπατητικές, ορειβατικές διαδρομές στον ορεινό της όγκο. Ταυτόχρονα όμως, διαθέτει γραφικά χωριά, τοποθεσίες ιστορικού και εκκλησιαστικού ενδιαφέροντος και φυσικά αυθεντικές γεύσεις.
Εξερεύνηση της Ανατολικής Αργιθέας
Το Πετρίλο, η ιστορική έδρα του δήμου, αποτελεί από τα καλύτερα θέρετρα της περιοχής και ενδείκνυται για κοντινές εκδρομές και υπέροχη θέα στις βουνοκορφές καθώς βρίσκεται σε υψόμετρο 1.160 μέτρων. Αποτελείται από πολλούς συνοικισμούς και έτσι συχνά οι κάτοικοι το αποκαλούν Πετρίλια. Οι ψηλότερες βουνοκορφές γύρω από το χωριό είναι η Καράβα (2184 m) με απέραντη θέα προς τους νομούς Τρικάλων και Άρτας και το Βουτσικάκι (2154 m), από όπου κανείς μπορεί να θαυμάσει την απίστευτη θέα, από τη Λίμνη Πλαστήρα μέχρι και τον Όλυμπο και τους νομούς Καρδίτσας και Τρικάλων.
Στην περιοχή βρίσκεται η λίμνη Στεφανιάδα που δημιουργήθηκε από κατολίσθηση μόλις το 1963 και αποτελεί την νεότερη φυσική λίμνη της χώρας. Στις όχθες της, η Βασιλική Κοϊμτζίδου διατηρεί το Finix Outdoor Activities και προσφέρει βόλτες με κανό εξερευνώντας τα κρυστάλλινα νερά της λίμνης και περιηγήσεις σε αθέατες γωνιές της περιοχής. Πέρυσι μάλιστα, έγινε το πρώτο Stefaniada Lake Festival με υπαίθριες δραστηριότητες, μουσική, καλλιτεχνικά εργαστήρια και πολλά ακόμη.
Κοντά στο χωριό Κουμπουριανά μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο, βρίσκεται το ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας της Σπηλιάς. Χτισμένο ανάμεσα στις πλαγιές με τα έλατα σε υψόμετρο περίπου 900 μέτρων προσφέρει υπέροχη θέα, ενώ στο εσωτερικό του συγκροτήματος ξεχωρίζουν και οι δύο μικρότεροι ναοί: της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και της Ζωοδόχου Πηγής.
Στο Λεοντίτο, βρίσκεται ο δεύτερος γηραιότερος πλάτανος στην Ελλάδα, ένα φυσικό μνημείο που στέκει στην κεντρική πλατεία εδώ και 980 χρόνια. Έχει ύψος 33 μέτρια και προσφέρει δροσιά και σκίαση στην πλατεία του χωριού που είναι και σημείο συνάντησης για ντόπιους και επισκέπτες.
Περιοχή Αχελώου: Γεφύρια, νερά και παραδοσιακά χωριά
Η περιοχή του Αχελώου απλώνεται κατά μήκος του ομώνυμου ποταμού και κρύβει πέτρινα γεφύρια, καταρράκτες και οικισμούς αναλλοίωτους στο χρόνο. Οι άνθρωποι εδώ έχουν μάθει να σέβονται και να συμβιώνουν με το υγρό στοιχείο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα «Περατάρια» τα εναέρια περάσματα για την εξυπηρέτηση των κατοίκων που συνδέουν την Αργιθέα με χωριά της Άρτας συντομεύοντας κατά πολύ τη διαδρομή και ξεκίνησαν στα τέλη της δεκαετίας του '50. Πλέον δε χρησιμοποιούνται ευρέως, ωστόσο αποτελούν σημαντικό τοπόσημο που μαρτυρά ιστορίες του παρελθόντος.
Από τα πιο εμβληματικά πετρόκτιστα γεφύρια της περιοχής είναι εκείνο του «Καταφυλλίου - Αυλακίου» που ενώνει την Αργιθέα με τις περιοχές της Άρτας, με ηλικία πάνω από έναν αιώνα.
Στο Αργύρι το τελευταίο χωριό του Δήμου Αχελώου, και του νομού Καρδίτσας πριν ξεκινήσει η Ευρυτανά, βρήκαμε καταφύγιο μετά τις περιηγήσεις της ημέρας. Σε υψόμετρο περίπου 650 μέτρων το χωριό προσφέρει θέα στις γύρω κορυφές και το καφενείο «Βαγγέλης» την ουσία της τοπικής κουζίνας: εξαιρετικό ντόπιο κρέας, χωριάτικη σαλάτα, φρέσκο ζυμωτό ψωμί και τσαλαφούτι.
Δυτική Αργιθέα: Ανθηρό - Η έδρα του Δήμου
Το Ανθηρό είναι το κεφαλοχώρι του δήμου και λειτουργεί ως διοικητικό και πολιτιστικό σημείο αναφοράς. Στο Ανθηρό λειτουργούν δύο μουσεία, που μαζί σκιαγραφούν την ταυτότητα του τόπου. Το Λαογραφικό Μουσείο Ανθηρού φιλοξενεί αντικείμενα της παραδοσιακής ζωής όπως γεωργικά εργαλεία, καθημερινά σκεύη, παραδοσιακές φορεσιές παλιές φωτογραφίες και αντικείμενα οικιακής και καθημερινής χρήσης.
Το Εκκλησιαστικό Μουσείο, με εικόνες, χειρόγραφα και το τέμπλο από το ναό της Ιεράς Μονής Κατουσίου που είναι χτισμένη ανάμεσα στους οικισμούς Λαγκάδι και Κατούσι στις αρχές του 17ου αιώνα. Μάλιστα, σύμφωνα με την τοπική αρχή, είναι το τελευταίο μουσείο που υπέγραψε η Μελίνα Μερκούρη ως υπουργός Πολιτισμού. Τα περισσότερα εκθέματα είχαν πέσει θύματα κλοπών και έπειτα από διαδικασίες επεστράφησαν και εκτίθενται από τον Αύγουστο του 2024. Εκκρεμεί μάλιστα και η διαδικασία συντήρησης που θα αναδείξει περαιτέρω την σπανιότητα και την ιδιαιτερότητά τους.
Το «πέρασμα» από την Αργιθέα ολοκληρώθηκε με γεύμα στην ταβέρνα «η Αργιθέα» του Κωφού Σάκη στο ποτάμι, όπου σερβίρει φρέσκια πέστροφα και φαγητά της ώρας.
«Η Αργιθέα είναι μια πρόκληση για μυημένους, για απαιτητικούς ταξιδιώτες, για όλους εκείνους που επιζητούν το αυθεντικό. Ανακαλύψτε την», ανέφερε ο κ. Στεργίου.
Και πράγματι, η Αργιθέα είναι μία εμπειρία στην αυθεντικότητα της φύσης και των ανθρώπων, μία διέξοδος από τους γρήγορους ρυθμούς. Η απόκοσμη ηρεμία και τα μαγευτικά τοπία της αναδεικνύουν μία διαφορετική διάσταση της Ελλάδας. Μία ευκαιρία για όσους αναζητούν τη σύνδεση με το παρελθόν και τη φύση, μακριά από τα πλήθη και τον θόρυβο των μαζικών τουριστικών προορισμών.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες στους: Δήμαρχο Αργιθέας, κ. Ανδρέας Στεργίου, αντιδήμαρχο καθημερινότητα, κ. Χαράλαμπο Πούλιο, αντιδήμαρχο τεχνικών έργων κ. Θανάση Καραγεώργο, αντιδήμαρχο πολιτικής προστασίας, κ. Κώστα Μερεντίτη , αντιδήμαρχο οικονομικών κ. Νίκο Σακκά και κ. Κώστα Γραμμένο, Δημοτικό Σύμβουλος Δήμου Αργιθέας, Εκπαιδευτικό Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Μουζακίου.
