Η τεχνητή νοημοσύνη είναι μια εξαιρετικά ισχυρή τεχνολογία και θέλουμε να είμαστε στην πρώτη γραμμή, ανέφερε χθες το βράδυ ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από το βήμα του Athens Innovation Summit, που πραγματοποιήθηκε στο Ηρώδειο, κατά την συζήτησή του με τον νομπελίστα Χημείας και συνιδρυτή και διευθύνοντα σύμβουλο της Google DeepMind, Demis Hassabis. Μερικές ημέρες νωρίτερα, στο ξενοδοχείο Hyatt της Θεσσαλονίκης σε διαδικτυακή σύνδεση που είχε ο πρωθυπουργός με τον διευθύνοντα σύμβουλο της OpenAI, Sam Altman, ανέφερε και πάλι ότι «η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί την νέα μεγάλη ευκαιρία και για την Ελλάδα».
Οι δύο σημαντικές συναντήσεις του κ. Μητσοτάκη με τα στελέχη των τεχνολογικών κολοσσών που ηγούνται στο πεδίο της ΤΝ σίγουρα περιλαμβάνει έναν ηχηρό συμβολισμό, ότι η Ελλάδα αλλάζει σελίδα και επιδιώκει να πάρει θέση στην μεγάλη τεχνολογική επανάσταση που συντελείται παγκοσμίως. Την ίδια στιγμή βέβαια σκιαγραφούν και τον πρακτικό χαρακτήρα του μηνύματος, καθώς περιγράφουν την εισαγωγή της ΤΝ στο ελληνικό δημόσιο αλλά και την χρήση σε κάθετους τομείς στους οποίους μπορεί να επιδράσει καταλυτικά, όπως επεσήμανε και χθες ο πρωθυπουργός.
Στόχος σύμφωνα με τα λεγόμενα του ιδίου, είναι η χρήση μέσα στις ίδιες τις λειτουργίες της δημόσιας διοίκησης, ώστε η τελευταία να καταστεί πιο αποτελεσματική, η υιοθέτηση σχετικών εφαρμογών σε άλλους κρίσιμους τομείς όπως η υγεία και η παιδεία, αλλά και η αξιοποίηση της για την ανάπτυξη ενός δυναμικού οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων.
Τα πρώτα δείγματα γραφής μάλιστα υπάρχουν ήδη και περιλαμβάνουν τόσο έργα υποδομών, όπως ο υπερυπολιγιστής Δαίδαλος και ο Pharos - ένα από τα πρώτα εργοστάσια τεχνητής νοημοσύνης στην Ευρώπη - όσο και εργαλεία εφαρμογής κι αξιοποίησης της, όπως το έργο της «ανάπτυξης δράσεων με τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης για τη βελτίωση της Δημόσιας Διοίκησης» αλλά και τα πρόσφατα MoUs που εισάγουν την ΑΙ στην εκπαίδευση και στο startup οικοσύστημα.
Τα δύο μεγάλα έργα υποδομών, Δαίδαλος και Pharos
To πρώτο μεγάλο έργο της ΤΝ, το οποίο απέδειξε πως η Ελλάδα εκμεταλλεύτηκε άμεσα και ενεργά και τα σχετικά κονδύλια της ΕΕ, όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός στην συζήτηση του με τον Demis Hassabis, έχει μπει ήδη σε τροχιά κι αναμένεται να ξεκινήσει την λειτουργία του εντός του 2026 μετά και την λειτουργία του υπερυπολογιστή Δαίδαλου. Ο λόγος για το Εργοστάσιο Τεχνητής Νοημοσύνης» PHAROS που θα λειτουργήσει στο Λαύριο ως δίδυμος άξονας του υπερυπολογιστή Δαίδαλου.
Ο «Δαίδαλος», που έχει ορίζοντα λειτουργίας το δεύτερο εξάμηνο του 2026, αποτελεί μέρος των εθνικών υποδομών υψηλής υπολογιστικής ισχύος (HPC) και θα λειτουργεί ως «μηχανή» για βαριά υπολογιστικά φορτία (π.χ. ανάλυση δεδομένων, τεχνητή νοημοσύνη, καιρού, εξατομικευμένη ιατρική) με στόχο να ενισχύσει τις δυνατότητες έρευνας και καινοτομίας στη χώρα.
O «Pharos» από την άλλη θα είναι ένα από τα πρώτα «εργοστάσια τεχνητής νοημοσύνης» (AI factories) στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στηριζόμενος στις υποδομές του Δαίδαλου δηλαδή, θα παρέχει υπολογιστική ισχύ, δεδομένα, εργαλεία και τεχνογνωσία σε ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια, δημόσιες υπηρεσίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Οι βασικοί τομείς εστίασης του είναι η υγεία, η ελληνική γλώσσα και ο πολιτισμός, και η βιώσιμη ανάπτυξη
«Η ελληνική κυβέρνηση είδε πολύ νωρίς το μεγάλο κύμα της Τεχνητής Νοημοσύνης να έρχεται. Για να μπορέσουμε να το αξιοποιήσουμε και σε επίπεδο δημιουργίας υποδομών, υποβάλαμε πριν από ένα χρόνο την πρόταση για τα AI Factories», ανέφερε πρόσφατα από την ΔΕΘ ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Τεχνητής Νοημοσύνης Δημήτρης Παπαστεργίου, εξηγώντας ότι είναι διπλό το όφελος που θα έχει η χώρα από τη λειτουργία του Pharos. Αφενός θα μπορέσει να αξιοποιήσει το οικοσύστημα αυτό και αφετέρου να φτιάξει το «business case έτσι ώστε να μην υπάρχουν αποκλειστικά υποδομές, δηλαδή όλο αυτό να αποκτήσει και μια πολύ μεγαλύτερη αξία και να διαλειτουργήσει με την κοινωνία».
Η χρήση της ΤΝ στο Δημόσιο
Πέρα από την λειτουργία των δύο αυτών υποδομών μεγάλης αξίας, η χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης που εισήχθη στο Κτηματολόγιο με μετρήσιμα μέχρι στιγμής οφέλη, αναμένεται να επεκταθεί στον Δημόσιο Τομέα, μέσα από ένα έργο ύψους 47,4 εκατ. ευρώ. Ο λόγος για το έργο «Ανάπτυξη δράσεων με τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης για τη βελτίωση της Δημόσιας Διοίκησης» το οποίο θα παρέχει τόσο στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης όσο σε άλλους δημόσιους φορείς υπηρεσίες ανάλυσης, σχεδιασμού και υλοποίησης εφαρμογών και λύσεων που βασίζονται σε τεχνολογίες ΑΙ.
Στον σχετικό διαγωνισμό φαίνεται να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον όλοι ο μεγάλοι παίκτες της εγχώριας αγοράς τεχνολογίας. Σημειωτέον ότι το έργο που χρηματοδοτείται από το «Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021-2025», θα τρέξει μέσω συμφωνίας-πλαίσιο, προβλέπεται τμηματική εκτέλεση με εκτελεστικές συμβάσεις και έχει ορίζοντα υλοποίησης τα τέσσερα χρόνια.
Στο επίκεντρο του δε βρίσκονται οι τομείς της έρευνας, της εκπαίδευσης και κατάρτισης, της παροχής υπηρεσιών υγείας, της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, της διαχείρισης των οικονομικών του κράτους, της κοινωνικής πολιτικής και προστασίας καθώς και των μεταφορών κι επικοινωνιών. Για παράδειγμα, μέσω αυτού θα μπορέσουν να υιοθετηθούν έξυπνα μοντέλα δρομολόγησης των αιτημάτων των πολιτών, συστήματα προγνωστικής ανάλυσης για την υγεία αλλά και την πολιτική προστασία, η δημιουργία ενιαίας γλώσσας δεδομένων μεταξύ υπηρεσιών και άλλα.
Η ΑΙ στα σχολεία
Παράλληλα βέβαια και υπό το πρίσμα του ότι η νέα γενιά θα πρέπει να εκπαιδευτεί σωστά να αξιοποιεί τα οφέλη της ΑΙ, ώστε να οδηγηθούμε σε υπεύθυνη και ηθική χρήση, προωθείται και η εισαγωγή της ΤΝ στα σχολεία, μέσω της συμφωνίας με την OpenAI.
Κατά την πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Θεσσαλονίκη και μετά την ομιλία του με τον Sam Altman, Διευθύνοντα Σύμβουλο της OpenAI, υπεγράφη το Μνημόνιο Συνεργασίας «OpenAI for Greece» από την Υπουργό Παιδείας, Θρησκευµάτων και Αθλητισµού Σοφία Ζαχαράκη, τον Πρόεδρο του Ιδρύματος Ωνάση, που χρηματοδοτεί το πρόγραμμα, Αντώνη Παπαδημητρίου, τον Chief Global Affairs Officer της OpenAI Chris Lehane και τον Head of Education and Government GTM της OpenAI Kevin Mills.
Το πρόγραµµα έχει ως στόχο την εισαγωγή της ΤΝ στα σχολεία. Θα ξεκινήσει πιλοτικά από 20 Λύκεια σε όλη τη χώρα και θα αφορά εκπαιδευτικούς και μαθητές οι οποίοι θα λάβουν εξατοµικευµένη εκπαίδευση από τον οργανισµό «The Tipping Point in Education», ο οποίος συνεργάζεται με την OpenAI, σχετικά µε τη χρήση όλων των δυνατοτήτων των µοντέλων της. Ταυτόχρονα, θα έχουν πρόσβαση στα τελευταία µοντέλα ΤΝ µέσα από µια ειδικά διαµορφωµένη εκδοχή τους, το «ChatGPT Edu», το οποίο είναι αποκλειστικά προσαρµοσµένο για χρήση εντός της τάξης με έμφαση στην ασφάλεια και τον παιδαγωγικό έλεγχο.
Πιο συγκεκριμένα οι εκπαιδευτικοί θα έχουν τη δυνατότητα να δηµιουργούν εξατοµικευµένα GPTs για τον σχεδιασµό µαθηµάτων, την παραγωγή υλικού αξιολόγησης και την υποστήριξη διοικητικών εργασιών, ενώ οι µαθητές θα χρησιµοποιούν την τεχνολογία για εξατοµικευµένη µάθηση, ανάπτυξη ιδεών, εκµάθηση ξένων γλωσσών και ερευνητικές εργασίες.
Μετά από έναν χρόνο δε, κι εφόσον αξιολογηθεί η πρόοδος του προγράμματος από το υπουργείο Παιδείας, θα δρομολογηθεί η σταδιακή επέκτασή του, έτσι ώστε όλο και περισσότεροι εκπαιδευτικοί και µαθητές να έχουν πρόσβαση σε αυτήν την τεχνολογία.
Δημιουργείται Greek AI Accelerator
Το μνημόνιο συνεργασίας με την OpenAI, υπεγράφη και από τον Υπουργό Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο, την επικεφαλής των νεοφυών επιχειρήσεων της εταιρείας για την Ευρώπη, Laura Modiano, και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Endeavor Greece, Παναγιώτη Καραμπίνη. Στόχος η ώθηση της καινοτόμου τεχνολογίας στο ελληνικό startup οικοσύστημα.
Συγκεκριμένα σε αυτόν τον τομέα η συνεργασία με την OpenAI θα δημιουργήσει τον Greek AI Accelerator σε συνεργασία με την Endeavor Greece, που θα προσφέρει στις ελληνικές start-ups πρόσβαση στην τεχνολογία της OpenAI, στη γνώση διεθνών μεντόρων και σε δίκτυα συνεργασίας και χρηματοδότησης.
