Τριακόσιες ημέρες πέρασαν από την επάνοδο του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και σύμφωνα με τον ίδιο και τους υποστηρικτές του, ο κόσμος δεν θα μπορούσε να τα πηγαίνει καλύτερα.
Το Politico, εξετάζει τα επιχειρήματα που παρουσιάζουν σχετικά με την επιτυχία της εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ και αν αυτά αποτυπώνουν την πλήρη εικόνα.
Αναγκάζοντας την Ευρώπη και τους άλλους συμμάχους να πληρώνουν περισσότερα για την άμυνα, προκειμένου να αναλάβουν μεγαλύτερο μερίδιο του βάρους της βοήθειας προς την Ουκρανία και να αγοράζουν περισσότερα όπλα από τις ΗΠΑ, ο Τραμπ έχει ενισχύσει τη συλλογική δύναμη της Αμερικής σε πρωτοφανή ύψη. «Ή τουλάχιστον έτσι υποστηρίζεται», επισημαίνει το δημοσίευμα.
Φέτος, οι ΗΠΑ αύξησαν τις αμυντικές δαπάνες κατά περίπου 13 ποσοστιαίες μονάδες για να φτάσουν 1 τρισ. δολάρια. Οι σύμμαχοί τους στο NATO, που παραμένουν διαχρονικά ουραγοί στις δαπάνες, πλέον έχουν δεσμευθεί να ξοδέψουν το 5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα, ποσοστό μεγαλύτερο από αυτό που θα δαπανήσουν οι ΗΠΑ.
«8 πόλεμοι, σε 8 μήνες»
Αξιοποιώντας αυτή την αυξανόμενη δύναμη, σύμφωνα με τον Robert O'Brien, σύμβουλο εθνικής ασφάλειας του Tραμπ κατά την πρώτη θητεία του, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει «τοποθετήσει τον εαυτό του ως τον απαραίτητο παγκόσμιο πολιτικό, προωθώντας τις προσπάθειες για την επίτευξη ειρήνης σε συχνά μακρινές και μακροχρόνιες συγκρούσεις».
Ο ίδιος ο Tραμπ συχνά διαφημίζει αυτή την ικανότητα του ειρηνοποιού και υπερηφανεύεται ότι «έχει τερματίσει 8 πολέμους σε 8 μήνες». Είναι πάντως αλήθεια, ότι σε ορισμένες από αυτές τις περιπτώσεις παρέδωσε πραγματικά μαθήματα του πώς χρησιμοποιεί την επιρροή του για να πετυχαίνει αυτό που θέλει.
Πουθενά δεν ήταν αυτό πιο εμφανές από ό,τι στη Μέση Ανατολή, σύμφωνα με έναν έμπειρο διπλωμάτη. «Κανείς δεν μπορεί να του πει όχι». Το αποτέλεσμα ήταν η κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, η επιστροφή όλων των ζωντανών ομήρων και το τέλος του μακρύτερου και πιο καταστροφικού πολέμου του Ισραήλ.
Επιπλέον, τόσο ο Τραμπ όσο και οι αξιωματούχοι του υποστηρίζουν ότι έχει αναδιαμορφώσει την παγκόσμια εμπορική τάξη προς όφελος των ΗΠΑ. Έχει χρησιμοποιήσει δασμούς και απειλές για να ανοίξει αγορές που ήταν για πολύ καιρό κλειστές για τα αμερικανικά προϊόντα, να αποκομίσει έσοδα χρεώνοντας για το προνόμιο της πρόσβασης στη μεγαλύτερη καταναλωτική αγορά του κόσμου και να πιέσει χώρες να πληρώσουν για την εκβιομηχάνιση της Αμερικής.
Εκ πρώτης όψεως, όλα αυτά συνθέτουν ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα αλλάτο λιγότερο που μπορεί να πει κανείς, είναι ότι είναι ατελές, σημειώνει το δημοσίευμα. Στις λεπτομέρειες, η εικόνα γίνεται πολύ πιο περίπλοκη, άνιση και συχνά αρκετά διαφορετική.
Η απειλή για αποχώρηση από το NATO
Το Politico στη συνέχεια εξετάζει τις συμμαχίες. Είναι αλήθεια, φυσικά, ότι πολλοί σύμμαχοι του ΝΑΤΟ έχουν πλέον δεσμευτεί να δαπανήσουν πολύ περισσότερα για την άμυνα. Είναι ακόμη αλήθεια ότι ο Τραμπ «θα επιτύχει κάτι που κανένας Αμερικανός πρόεδρος δεν μπόρεσε να κάνει εδώ και δεκαετίες», όπως έγραψε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε σε μήνυμα προς τον Τραμπ λίγο πριν από τη σύνοδο κορυφής τον περασμένο Ιούνιο, όπου συμφωνήθηκε αυτή η δέσμευση.
Αλλά αυτό που ο Ρούτε δεν είπε, είναι ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κανένας άλλος πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έχει απειλήσει ποτέ να αποχωρήσει από τη συμμαχία ή να εγκαταλείψει τη σοβαρή δέσμευση για συλλογική άμυνα που κατοχυρώνεται στο άρθρο 5 του καταστατικού του ΝΑΤΟ. Με επικεφαλής τη Γερμανία, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ αυξάνουν τις αμυντικές τους δαπάνες, αλλά ο κύριος λόγος είναι ότι δεν πιστεύουν πλέον ότι μπορούν να βασίζονται στις ΗΠΑ (ένας άλλος λόγος είναι ότι φοβούνται τη Ρωσία - μια ανησυχία που ο Τραμπ δεν μοιράζεται).
Η προσέγγιση του Τραμπ στην Ουκρανία υπογραμμίζει σαφώς αυτή την αλλαγή. Τερμάτισε κάθε στρατιωτική και οικονομική βοήθεια προς τη χώρα, αναγκάζοντάς την να συνάψει συμφωνία για την κατανομή των φυσικών πόρων της σε αντάλλαγμα για την αμερικανική βοήθεια που προηγουμένως της παρέχονταν δωρεάν. Στη συνέχεια, προσπάθησε να αναγκάσει τον πρόεδρο της Ουκρανίας να υπογράψει μια συμφωνία που θα σήμαινε ουσιαστικά την παράδοση του Κιέβου στη ρωσική επιθετικότητα και συμφώνησε να στείλει όπλα μόνο αν τα πλήρωνε η Ευρώπη.
Τίποτα από όλα αυτά δεν είναι συμπεριφορά ενός συμμάχου που πιστεύει ότι η αμοιβαία συμμαχία αντανακλά κοινά συμφέροντα ή κοινές αντιλήψεις για τις απειλές. Είναι η συμπεριφορά κάποιου που έχει μετατρέψει τις συμμαχίες ασφαλείας σε ένα όργανο εκβιασμού.
Τι ισχύει πράγματι για την ειρηνευτική ικανότητα του Τραμπ
Όσον αφορά την αυτοαποκαλούμενη ειρηνευτική ικανότητα του Τραμπ, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο φαίνονται, σημειώνει το Politico.
Πράγματι, ο πρόεδρος των ΗΠΑ κατάφερε με επιδεξιότητα να οδηγήσει το Ισραήλ και τη Χαμάς σε κατάπαυση πυρός και επιστροφή των ομήρων, αλλά αυτή δεν είναι η διαρκής ειρήνη που διακήρυξε. Η ρήξη μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων είναι τώρα βαθύτερη από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στην σύγχρονη ιστορία και η προοπτική αναζωπύρωσης της βίας είναι πιθανότερη από μία ειρήνη.
Πολλές από τις άλλες συγκρούσεις που ο Τραμπ ισχυρίζεται ότι έληξε εμφανίζουν παρόμοιες αδυναμίες. Η Ινδία και το Πακιστάν απέχουν ένα βήμα από την επιστροφή στις διασυνοριακές συγκρούσεις. Η Καμπότζη και η Ταϊλάνδη ανέστειλαν τη συμφωνία τους λιγότερο από 30 ημέρες μετά την υπογραφή της υπό την προεδρία του Τραμπ. Τέλος, ούτε η Ρουάντα ούτε το Κονγκό εφαρμόζουν τους όρους της συμφωνίας που υπέγραψαν στην Ουάσινγκτον νωρίτερα φέτος.
Η ειρήνη, ως φαίνεται, δεν είναι το ίδιο με την παύση των εχθροπραξιών.
Ανατροπή του παγκόσμιου εμπορίου
Όσον αφορά το εμπόριο, ο Τραμπ πράγματι ανέτρεψε το παγκόσμιο σύστημα. Αλλά με ποιο σκοπό; Ο κλιμακούμενος δασμολογικός πόλεμος με την Κίνα έχει καταλήξει σε μια άβολη εκεχειρία, παρόμοια με την κατάσταση που επικρατούσε όταν ανέλαβε για πρώτη φορά τα καθήκοντά του.
Εν τω μεταξύ, πολλές σημαντικές συμφωνίες - συμπεριλαμβανομένης αυτής με την ΕΕ - δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, καθώς ο Τραμπ πάντα ενδιαφερόταν περισσότερο να δηλώσει τη νίκη του παρά να διαπραγματευτεί τις λεπτομέρειες. Στην πραγματικότητα, είναι εξαιρετικά αβέβαιο εάν η Ευρώπη, η Ιαπωνία ή η Κορέα θα πραγματοποιήσουν τις νέες επενδύσεις που έχει διαφημίσει ο Τραμπ.
Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ εγκατέλειψε την ιδέα των δασμών σε εκατοντάδες τρόφιμα και άλλα είδη, προκειμένου να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη εσωτερική πολιτική αντίδραση που προκλήθηκε από την αύξηση των τιμών των τροφίμων και άλλων βασικών ειδών.
Συνολικά, καταλήγει το δημοσίευμα, ο Τραμπ έχει αποδειχθεί πολύ πιο επιδέξιος στο να καταστρέφει πράγματα παρά στο να τα χτίζει. Έχει καταστρέψει μια παγκόσμια τάξη που χτίστηκε με κόπο από τους προκατόχους του επί πολλές δεκαετίες, μια τάξη που έφερε περισσότερη ευημερία, μεγαλύτερη ασφάλεια και ευρύτερη ελευθερία στους Αμερικανούς από οποιαδήποτε άλλη περίοδο στην ιστορία.
«Βεβαίως, το σύστημα είχε τα μειονεκτήματά του και χρειαζόταν μεταρρύθμιση. Αλλά το να το εγκαταλείπει κανείς χωρίς να σκεφτεί με τι θα το αντικαταστήσει, είναι η απόλυτη τρέλα. Τρέλα για την οποία οι Αμερικανοί, όπως και άλλοι, θα πληρώσουν το τελικό τίμημα», καταλήγει το Politico.